Thank you for your contribution

228

açısından yeterli ölçüde ilgi görmeyen bir okul türü 

ve alan olma özelliği göstermektedir. Sanat eğitimini 

özendirici hiçbir çabanın bulunmadığı Türkiye’de, 73 

Güzel Sanatlar Fakültesi ve 73 Güzel Sanatlar Lisesinin 

oluşturulma nedeni, pedagojik talep doğrultularından 

daha farklıdır. 2014-2015 eğitim-öğretim yılı Güzel Sa-

natlar Liselerine yönelik başvuruların sayısal değerleri 

incelendiğinde, ‘resim’ ve ‘müzik’ bölümleri için yapılan 

başvuruların, her iki bölüm için belirlenen kontenja-

nın çok altında olduğu görülür. Bu sonuçlar, sanat ve 

toplum ilişkisi, işsizlik oranı, YGS tercihleri, yükseköğ-

retim programlarının belirli bölümlerindeki yığılmalar 

ile genel eğitim politikaları ve sosyo-kültürel değer-

ler açısından değerlendirilmelidir. Bu, aynı zamanda 

eğitim-öğretim sistemlerine ve eğitime yerleşik bakış 

açılarının çöküşü ile ilgili yaklaşımları ortaya koyması 

bakımından da önem arz etmektedir.

Eğitim ve sanat birbirlerini tamamlayabilen toplumsal 

birer denge unsurudur. Çağdaş bireyin, kavramsal 

ve sezgisel yorumlamaya olan ihtiyacı eskiye oranla 

artmaktadır. Bu nedenle gündelik bilgiye ve bilime 

egemen olan sosyolojik gelişmeleri dikkate almak 

zorundayız. Araştırmalar, çağdaş sosyolojik gelişmeler 

doğrultusunda, sanatın insan için anlamını ortaya koyar. 

“Çağdaş toplum, bilimsel gelişmeler açısından sana-

tın anlamını doğru bir biçimde ortaya koyabilmek ve 

toplumsal işlevini belirleyebilmek için, insan yaşamının 

sanata nasıl yansıdığını araştırmak ve derinlemesine 

irdelemek gerekir. Çünkü çağımızda sanat toplumbi-

limi; sanatın toplumsal bir işlevi ve anlamı olduğunu 

vurgulayarak, onun dünyanın ve insanın değiştirilme-

sinde bir işlevi ve anlamı olduğunu ortaya koymaktadır. 

Sanatın doğru olarak kurulması ve anlaşılması sorunu, 

doğrudan doğruya toplumsal yaşamın doğru olarak 

açıklanması sorununun bir ön koşuludur” (Armağan, 

1992: 53). Toplumsal yaşamın kurgulanmasında ve de-

vamında sanatın üstlendiği rol sosyalizasyon düzeyinde 

bir kültürel hareketi ve dönüşümü ortaya koymakta-

dır. 2014 yılı Güzel Sanatlar Liseleri başvuru oranları, 

Türkiye’de sanat ve eğitiminin varlıksal gerektirmelerini 

tartışmaya açmaktadır. Güzel Sanatlar Liselerine öğ-

renci alımı için yapılan sınavlarda başvuru oranlarının 

kontenjanın altında olması, bu alanda gerçekleştirilen 

eğitimin amaçlarını, ülkemiz açısından değerlendirmeye 

açmaktadır. 

2. Yerleşik Eğitim Anlayışlarının Kimlik Ara-

yışından Günümüze İntikal Eden Kuramsal 

Sınırlıklar

Güzel sanatlar eğitiminin genel eğitim programla-

rı içesindeki yeri ve talep edilme durumunu ülkemiz 

açısından birçok sosyal gerçeklik üzerinden tartışmak 

mümkündür. Ancak böyle bir tartışmayı öncelikle yerle-

şik eğitimin anlayışları üzerinden ve kültürel gerçeklik-

ler üzerinden yapmak daha açıklayıcı olacaktır. Ger-

The idea whether art education should be for individuals 

having a special ability or for everyone at the education-

al age is a subject gaining importance in these days in 

comparison with previous years. Because of the views 

which defend these two different ideas, arguments 

about the social perception level of art education and 

its place in the curriculum have kept itself up to date. 

However, literacy and art education whose interest was 

discovered and critical approach model, suggested by 

conceptions defending that this model contains not a 

specific area or a class but the whole life, have turned 

into the architect of the change and a socio-cultural tool 

especially since the last quarter of the twentieth centu-

ry. Nevertheless, social and cultural variables affect-

ing the number of students to apply to Fine Arts High 

Schools for getting an art education are ominous as a 

consequence of exam and future anxiety of students and 

parents caused by exams such as TEOG (Transition from 

Primary to Secondary Education) and YGS (Transition to 

Higher Education Examination) in Turkey. In this work 

which discusses critically the evaluation of the number 

of applications to Fine Arts High Schools in 2014 within 

the context of corporate reputation of art education in 

Turkey, inadequacy of information about the importance 

and necessity of art education and subjects causing this 

inadequacy are opened up for discussion countrywide 

and on an international scale by revealing the interest 

of young generations in art education in Turkey numer-

ically.

1. Giriş

Teorik ve deneysel uygulamalar yoluyla, yaşam için 

gerekli olan olgunlaşmaya dair bilgi bütünlüğüne ulaş-

mak isteyen eğitim, belirlenen genel amaç ve hedefler 

için zihinsel etkinlikler doğrultusundaki sistematik, 

teorik ve deneysel uygulamaların bütünlüğü ile ifade 

edilir. Bunun içindir ki, öğrenme yolu ile anlam kazanan 

yaşamın bu sürecindeki nihai hedefi olan olgunlaşmanın 

gerçekleşebilmesinin eğitim sistemleri ile mümkün ola-

bileceği öngörülmüştür. Sanat eğitimi ile ise, nesnel ve 

zihinsel gerçekliğe ait bütünlüğün, estetik  ve kavramsal 

kurgularla ortaya konulması durumu söz konusudur. 

İnsana ait gerçekliklerin –iç ve dış gerçeklik gibi- tümü 

ile ilgilenebilen sanat eğitimi, eğitim sistemlerinin 

bütünleyici bir parçası durumundadır. İnsanın iç ve dış 

gerçekliğe olan ilgilerinde bilim, eğitim ve sanat birlikte 

çalışmak zorundadır.  

İletişim teknolojilerine ve tüketim modalarına yönelik 

ilginin ve insanın kişiliğini oluşturması ve sosyalleşme-

sinin pedagojik kodlarının yeniden dizayn edilmesinin 

sosyal gerçekliği karşısında, eğitimin önemi artmış-

tır. Kültürel değerleri önemseyip zenginleştirmek ve 

bireyler arası farklılıkları gözeterek toplumsal bir denge 

oluşturmak amacıyla eğitim yapılanmaları kapsamında, 

okul türleri sistemi geliştirilmiştir. Bu amaçla, ilki 25 yıl 

önce İstanbul’da açılan Güzel Sanatlar Lisesi, günümüz 

---