Thank you for your contribution

234

• 

Güzel sanatlar liselerinin anadolu liseleri grubun-

dan çıkarılması, bu okullara olan ilgiyi azaltmış ve 

bakış açılarını değiştirmiştir.  

• 

Yukarıda verilen güzel sanatlar liseleri sırala-

masında 23 kurumda, 2014 yılında kontenjan 

sayılarının altında başvuru gerçekleşmiştir. Diğer 

kurumlarda da başvuru rakamları istenen düzeyde 

değildir. 

• 

Akademik eğitim, ders programı, alan becerisini 

değil, Anadolu Liseleri gibi -sanat eğitimi dışında-

ki- üniversite sınavına yönelik başarıyı hedeflemek-

tedir. 

• 

Eğitim akışının sanat eğitimi ağırılıklı olmaması, 

(Örneğin, 9. sınıfta desen dersinin iki ders saati 

ile sınırlandırılmış olması gibi), ders programının 

YGS’ye hazırlık aşamasına yönelik olduğunu ortaya 

koymaktadır. 

• 

Bütün liselerin anadolu lisesine çevrilmiş olma-

sının, özellikle son 2-3 yıl içerisinde ebeveynlerde 

yaratmış olduğu algı, güzel sanatlar liselerine 

öğrenci kaydını olumsuz etkilemiştir.  

• 

Sanata yönelik olarak yeterinde olgunlaşamayan 

genel toplumsal algı, dolaylı olarak Türkiye’deki 

sanat eğitimine olan yaklaşımları da etkilemekte-

dir. 

• 

Türkiye’de güzel sanatlar liselerine yönelik olarak 

kurumsal açıdan bir çeşit kimlik bulma sorunu 

yaşanmıştır. Önceleri anadolu lisesi statüsünde 

olan güzel sanatlar liseleri, sonradan bu gruptan 

çıkarılmışlardır. Daha sonra spor liseleri ile birleş-

tirilerek, güzel sanatlar ve spor liseleri şeklinde bir 

yapılanmanın ardından son olarak bu sistemden de 

vazgeçilerek, spor liseleri ve güzel sanatlar liseleri 

ayrılmış, bir sonraki değişikliğe kadar, günümüz iti-

barı ile de bağımsız bir kurum statüsü görünümüne 

kavuşturulmuşladır. 

• 

Gelinen noktada, yukarıda değinilen çeşitli se-

beplere dayalı olarak, birçok kurumun kapanması 

durumu söz konusu olabilmektedir. 

Sonuç ve Öneriler

Sanat ve kültürün evrensel değerlerle olan ilişkileri, 

hem bireysel hem de toplumsal olarak önemlidir. Bu 

anlamda kültürel ve sanatsal değerler insan varlığının 

toplumsallaşmasının bir ölçüsü sayılır. Kültür ve sanat 

bu değerlerin oluşturulması açısından önem kazanır 

ve birlikte görev yapar. Bu bakımdan kültürün oluş-

ması sanatsal anlayışlarla da bağlantılıdır. Sanatın ve 

kültürün elde etmiş olduğu düzey bu aşamadan sonra, 

ekonomi, bilim, çağdaşlaşma, kalkınma ve teknolojik 

hedeflere katkı sağlayabilir. Böylesine bir dengenin 

kurulması büyük ölçüde sanatsal ve kültürel değerlere 

hizmet edebilecek eğitim programları ile mümkün ola-

bilir. Güzel sanatlar eğitiminin niteliği bu amaçla temel 

kazanır. Bu nedenle, Milli Eğitim Temel Kanunu, güzel 

sanatlar alanında özel ilgi ve yetenekleri belirlenen 

çocukları yetiştirmek üzere temel eğitim ve ortaöğretim 

seviyesinde okullar açılabileceğini hükme bağlamış ve 

belirlenen amaçları gerçekleştirme doğrultusunda “Gü-

zel Sanatlar Liseleri” kurulmuştur. Ancak, güzel sanat-

lar liselerine yönelik ilginin düzeyi ile ilgili olarak, 2014 

yılı başvuru oranları incelendiğinde, bu kurumlara olan 

ilginin beklenenin çok altında olduğu görülmektedir. 

Yukarıdaki listede görüldüğü gibi, çok sayıda kurumda 

ülkemiz genelindeki başvuruların bu bölümler için ayrı-

lan kontenjanların dahi çok altında olduğu dikkati çeker. 

(Listede yer almayan bir çok ilde bulunan kurumlardaki 

sayılara, kurumlar yeni açıldığı için yer verilmemiştir). 

Türkiye’de yaklaşık 3 milyonu bulan işsiz sayısı, üniver-

site mezunlarının istihdam sorunu, YGS ve Kamu Per-

soneli Sınavına girenlerin sayısının 100 binleri bulması 

ve güzel sanatlar liselerine başvuru sayılarının beklen-

tilerin çok altında olması gibi toplumsal veriler, genel 

olarak eğitimin yapılandırılma süreci ile ilgili bağlam-

ların bir göstergesidir. Bu sonuçlar öncelikle kültürel, 

sosyal ve pedagojik entegrasyona ilişkin bağlamların ne 

kadar güncellendiğine yönelik referansların da göster-

gesidir. Ülkemizdeki genel eğitim sistemi ve buna göre 

oluşan yerleşik algılar,  çağdaş toplumsal yaşamın diğer 

birçok alanını olduğu gibi, güzel sanatlar eğitimi ile ilgili 

gelişmeleri de olumsuz etkilemiştir. Güzel sanatlar eği-

timi almak isteyenlerin sayısının azalması bir ülke için 

dikkate alınması gereken önemli bir konudur. Toplumsal 

gelişmenin önceliklerinden birisi olan sanat ve sanat 

eğitimi aynı zamanda bir toplumsal denge unsuru ol-

duğundan, bu dengenin bozulması bütünüyle sosyolojik 

sorunların oluşmasına neden olacağı düşünülmelidir. 

Güzel Sanatlar Liselerine Başvuru Oranları ve Genel 

Olarak Türkiye’de Sanat Eğitimine Olan Yerleşik Algının 

Sonuçları Aşağıdaki Şekilde Özetlenebilir: 

• 

Yükseköğretime geçişte ek puan avantajının kal-

dırılması, güzel sanatlar liselerine ilgiyi olumsuz 

etkilemiş ve başvuru sayılarını düşürmüştür.  

---

235

KAYNAKÇA

ARMAĞAN, İbrahim, 1992. Sanat Toplumbilimi, I. Baskı, İzmir: İleri 

Kitapevi.

ARTUT, Kazım, 2001. Sanat Eğitimi Kuramları ve Yöntemleri. Anka-

ra: Anı Yayıncılık.

ÇETİN, Turhan, 2002. Sanat Eğitiminin Gerekliliği Üstüne. Tür-

kiye’de Sanat Eğitimi ve    Öğretmen Yetiştirme: Sanat Eğitimi 

Sempozyumu içinde (s. 205-209). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim 

Fakültesi.

DOĞAN, İsmail, 2009. Sosyoloji: Kavramlar ve Sorunlar, 8. Baskı, 

Ankara: Pegem Akademi. 

GİDDENS, Anthony, 2005. Sosyoloji, 2. Baskı, Ankara: Ayraç Yayı-

nevi. 

HESAPÇIOĞLU, Muhsin, 2010. “Postmodern/Küresel Toplumda 

Eğitim, Okul ve İnsan Hakları”, 21. Yüzyılda Eğitim ve Türk Eğitim 

Sistemi, (Yayıma Haz. O. Oğuz, A. Oktay, H. Ayhan), 2. Baskı, Anka-

ra: Pegem Akademi. 

İPŞİROĞLU, Nazan ve Mahzar, 2009. Sanatta Devrim, 4. Baskı, 

İstanbul: Hayalbaz Kitap.

MEVZUAT, (meb.gov.tr), 2014. Milli Eğitim Bakanlığı, Ortaöğretim 

Genel Müdürlüğü: Güzel Sanatlar Liseleri ile Spor Liselerine Öğ-

renci Alınması, 27.05.2014.

KIRIŞOĞLU, O. Tekin, 2005. Sanatta Eğitim, 5. Baskı, Ankara: 

Pegem A Yayıncılık. 

KÜKEN, G. 1996. Felsefe açısından eğitim. İstanbul: Alfa Basım-Ya-

yın.

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI, (Resmi İnternet Sitesi). www.meb.gov.tr. 

ÖZSOY, Vedat, 2003. Görsel Sanatlar Eğitimi, Ankara: Gündüz 

Eğitim ve Yayıncılık.

SHİNER, Larry, 2010. Sanatın İcadı, (Çev. İsmail Türkmen), İstan-

bul: Ayrıntı Yayınları.

TOLSTOY, Lev Nikolayeviç, 2013. Sanat Nedir?, 5. Baskı, Hasan Ali 

Yücel Klasikler Dizisi, (Çev. M. Beyhan), İstanbul: Türkiye İş Banka-

sı Kültür Yayınları.

TOLSTOY, Lev Nikoloyeviç, 2011. Sanat Nedir, 7. Baskı, (Çev. A. 

Baran Dural), İstanbul: Bilge Karınca. 

TURANİ, Adnan, 2013. Dünya Sanat Tarihi, İstanbul: Remzi Kitabevi.

UÇAN, Ali. 2002. “Türkiye’de çağdaş sanat eğitiminde öğretmen ye-

tiştirme süreci ve başlıca yapılanmalar”. Türkiye’de Sanat Eğitimi 

ve Öğretmen Yetiştirme: Sanat Eğitimi Sempozyumu içinde  

(s. 1-23). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.

---