The Archeology of Azerbaijan a brief Discourse
Yüklə 4,97 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 121 Şəfi səs gələn tərəfə döndü. Bəhram müəllim idarənin eyva-nında dayanıb onu çağırırdı. - Yanıma gəl. Yaşayış sahəsindəki otağı təmir olunduğuna görə, idarədəki otaqlardan birinə müvəqqəti köçmüşdü. Şəfi geri qayıdıb zampalitin ikinci mərtəbədəki otağına yaxınlaşdı. Dəhlizdən keçəndə rəisin açıq qapısından qəbul otağında onu təəccübləndirən mənzərənin şahidi oldu: obşak rəisin kabinetinə daxil oldu, onun yavəri sayılan Ağam-oğlan isə qəbul otağında qaldı. Yaşayış sahəsindən rəisin qəbuluna obşakla Ağamoğlan birlikdə gəlmişdilər. Və hamıda elə təsəvvür ya-radırdılar ki, guya rəislə söhbəti ikilikdə edəcəkdilər. Oğru dünya-sında paqonla tək söhbət edən məhkumu etibarını itirmiş adam sayıb, paqona işləyirmiş kimi xoflu nəzərlərlə baxırdılar. Özlərini bu sahədə təmiz göstərmək istəyənlər hər hansı paqonun qəbuluna yoldaşlı gedirdilər. Obşak da yoldaşlı gəlmişdi, lakin rəisin otağına tək daxil olurdu. - Gəl içəri, - Bəhram müəllim eyvandan otağına qayıdarkən qapını açıq qoymuşdu, - əyləş. İşlər necə gedir? Şəfi həmişə oturduğu stulda əyləşdi: - Sağ olun, pis deyil. - Sənədlər, protokollar, dəftərlər nə vəziyyətdədir? Divar qə-zeti hazırdır? - Hesab etmək olar ki, qaydasındadır. Divar qəzeti ayın ilk günündən hazırdır. - Belə deyəcəyini güman edirdim. Mənim üç məsuliyyətli dəstə rəisimdən biri sənsən. Yenə hər halda bütün yazılarına bir də göz gəzdir. Yaxın günlərdə siyasi şöbədən gələn olacaq. Hansısa dayı hesabına baş idarədə işləyən uşaq leytenant, gəlib mənasız nəsə tapıb bizə ağıl verməsin. - Baxaram, hamısını yenə də yoxlaram. - Kefin yoxdur, nə olub? Nüsrətin yanından çıxdığını gör-düm, xeyir ola? Yoxsa Nüsrət xətrinə dəyib? - Yox, elə xətrə dəyiləsi söhbət olmayıb. Bir az tənqid edib, məsləhət verdi. - Maraqlıdır, nə barədə? - Deyir yumşaqsan, sərt ol, işində dönüş yarat. - Elə bu? Buna görə fikirləşirsən? Boş şeydir. O, adət edib hər şeyi öz arşını ilə ölçməyə. Dəstə rəisinin yersiz sərt olmasına lüzum yoxdur. Dəstə rəisi cəza verən yox, tərbiyəçidir. Qaldı yumşaqlığa, belə əməkdaşlarımız çoxdur, sən tək deyilsən. Fərq orasındadır ki, sən xidmətə təzə başlamısan, amma onlar illərlə kalon mühitində söyülə, sırtıla şəraitə uyğunlaşıblar. Gününü, ömrünü, ata-anasını, Allahını tanımayanlar arasında keçirmək asan iş deyil. Özündən asılı olmayaraq xasiyyətində dəyişiliklər yaranacaq. Dediyim odur ki, işində ol, adama çox söz deyərlər. Fikir vermə. Eyib yumşaqlıq yox, imanı, insafı yadırğamaqdır. Onları da yadırğadın: cinayətkarla sənin aranda paqonundan savayı fərq qalmır. Aydındı? - Bəli, cənab mayor. - Get, mən deyənləri unutma. www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 122 - Sağ olun. Şəfi ikinci mərtəbədən enəndə yuxarı qalxan Nuru və Cəbra-yılla qarşılaşdı. - Haradan gəlirsən? Sən də tapmısan haqqın yolunu? - Nuru soruşdu. Şəfinin cavabını gözləməyib Cəbrayıl dilləndi: - Kabinetləri gəzmək elə sənə qalmayıb ki, qorxursan yerini tutar? - Narahat olmayın, çörəyinizi əlinizdən almaram, - Şəfi gülə-gülə onlardan ayrıldı. Nüsrətin iradlarından nəticə çıxararaq işdə dönüş yaradıb sərtləşmək üçün təcili “naruşitel” ovuna çıxıb, iki-üç məhkumun cəzalandırılmasına nail olmalı idi. Kimə ilişəsən ki, nə şiş yansın, nə kabab, - Şəfini fikir apardı. Müəssisə işçilərinin hərəsinin nazirlikdə və yaxud ondan böyük hökumət idarələrində adamı, arxası olduğu sayaq, imkanlı məhkumların da hər birinin əməkdaşlar içərisində, ya da katyolda güvəndiyi “dayıları” vardı. Daxili intizam qaydalırının xırda pozuntusuna görə çək-çevirə salan kimi gizlin “dayı” üzə çıxıb, ərklə narazılığını bildirirdi. Ən yaxşı halda isə öz aləmlərində “tulapayı” hesab etdikləri bir neçə on manatı hörmət adı ilə ona sırıyıb, təhlükədən sovuşmağa çalışırdılar. Ağzını yummaq üçün verilən pulu Şəfi hörmət yox, özünü məhkum qarşısında mənən kiçilmək hesab etdiyindən, belə pul qazanmağı mənliyinə sığışdır-mırdı. Yoldaşları içərisində ona gülən çox olurdu: - Ağzın isti yerdədir, subaysan, mənəviyyatdan danışırsan... Dayan, evlənib ailə saxlayanda, ehtiyac səni vadar edəndə halına ba-xarıq, - deyirdilər. Qəribəsi o idi ki, zabitlərə pulla “hörmət” etməyə alışan məhkumlar da onu anlamayıb bacarıqsız hesab edirdilər. Cəbrayılsa zarafatından qalmırdı: - Sən gəl buranın abu-havasını korlama. Ürəyin istəməyən pulu gördün ala bilmirsən, xəbər elə mən gəlim alım. Havadara əhəmiyyət verməyib xahiş-minnətin ziddinə gedə-rək məhkumu cəzalandırmaq üçün qabağına qatıb ikinci mərtəbəyə aparmaq da çox vaxt sərf eləmirdi. Məhkumu cəzalandırmaq əvə-zinə, “profilaktiki” söhbət aparıb buraxırdılar. Ara yerdə pislik ona qalırdı. Cəzalanmalı məhkumun havadarsız və imkansız olduğunu biləndə təklikdə onu qınayırdılar: - Fərli bir adam tapa bilmədin? Lü-tün birisini bura niyə gətirmisən? Elə otağında tərbiyəvi söhbətini elə, səhvini başa sal, qurtarsın getsin. O, baraka tərəf getdi. Barakın girişində onun yaxınlaşmasın-dan xəbəri olmayan, arxayın papiros çəkən iki məhkum söhbət edirdi. - Siz, ikiniz də yaxın gəlin, - Şəfi onları çağırdı. Dəstə rəisi-nin səsini eşidən məhkumlar söhbəti saxlamaqla yanaşı, papirosu giz-lətməyə çalışdılar. - Bizimləsiz? - Bəli, sizinləyəm. Papirosu gizləməyinizin xeyri yoxdur, bəri gəlin. www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 123 Nəsihətlə canlarını qurtaracağını güman edən məhkumlar günahkarcasına gülümsəyərək, ona yaxınlaşdılar. - Sizə dəfələrlə xəbərdarlıq etmişəm, yenə öz bildiyinizi edir-siniz. Daha bəsdir. Çıxın bayırda, papirosunuzun ardını çəkin, məni gözləyin. Bu dəfə mən bilirəm, nə edəcəyəm. - Müəllim, vallah sizi görmədik. Bir də eləmərik. Dustaqlıq-dır da, o qədər fikir-xəyal edirik ki, özümüzü də yaddan çıxardırıq. - Eybi yox, çöldə gözləyin, özünüzə gəlin. Şəfi tələsik raport hazırlayıb ikinci mərtəbəyə çıxmaq istəmə-məsindən onları növbətçi hissəyə təhvil verdi. Məhkumlar raportun rəisin növbətçi köməkçisinə təqdim edilənədək, Şəfinin onları bağış-layacağına inanırdılar. - Ay müəllim, sizdən çıxmayan iş, niyə belə etdiz? Özümüz söhbətimizi eləyib həll edərdik. Bura niyə gətirdiz? - Fərqi yoxdur. İndi söhbətinizi burda edərsiz, - deyə Şəfi çox dayanmayıb otağına qayıtdı. Axşamtərəfi məhkumları təhvil alan növbətçi köməkçi onun otağına gəlmişdi: - Raportunu Rasim müəllimə çatdırdım. O da göndərdi Nüs-rətin üstünə. Nüsrət də deyir xırda “naruşeniyadır”, özünüz həll edin. İndi nə məsləhət görürsən? Özün bilirsən də, elə fərli-başlı adam da deyillər, “ lütqom”dular. Necə etsək yaxşı olar? - Məni sayıb yanıma gəldiyin üçün çox sağ ol, - Şəfi cavab verdi, - qaldı o biri məsələ sənlikdir. Mən qarışmıram, xətrin necə istə-yir, özün bildiyin qaydada yoluna qoy. - Sağ ol. Heyif ki, aramızda sənin kimi oğlanlardan azdır, - növbətçi köməkçi razılıq edərək otaqdan çıxdı. *** Bacısı görüşə gəlib gedəndən sonra Əzizin axırıncı iki ayı nigarançılıqla keçmişdi. Qəlbində rahatlığı pozulmuşdu. O gün olmur-du ki, Zinyəti xatırlamasın. Həsrətlə xoş xəbər gözləyirdi. Ata olacaqdı! Onun qanı- qanından, canı canından nişanəsi gələcəkdi dün-yaya. Fərqi yoxdur, qız olsun, ya oğlan. Təki həyatda onun da balası olsun, Zinyətlə onu birləşdirsin, özü ilə səadət gətirsin. Oğul olub, düşmən çəpəri olmaqdan başqa ata- anası üçün nə artırıb ki? Yenə sağ olsun bacısı, lazım gələndə köməkdi, həyandı. Övladı olan kimi Zin-yətə məktub yazıb onunla nigaha girməsini xahiş edəcəkdi. “Müəl-limdən”, - dəstə rəisi Şəfini belə çağırırdılar, - öyrənmişdi, məhkum ola-ola nigaha girməyə hüququ vardı. Nigahları qeydə alınandan son-ra vaxtlı-vaxtında Zinyətlə ailəvi görüşə çıxmaq imkanı yaranardı. Yaxşı ailəsi, həyat yoldaşı olmaq, insan üçün sağlamlıq və azadlı-ğından sonra ən böyük xoşbəxtlikdir. Məhkum yoldaşlarından Nurul-lanın bu cəhətdən bəxti gətirmişdi. On ildən artıq həbsdə olmasına baxmayaraq, az qala hər ay uşaqları yanında pay-pərə ilə Nurullanın görüşünə Yüklə 4,97 Kb. Dostları ilə paylaş:
|