TöVHİD – allahin qullari üZƏRİNDƏ olan haqqi

“Ey Rəbbim! Köksümü açıb genişlət, işimi yüngülləşdir, dilimdəki düyünü 
aç ki, sözümü yaxşı anlasınlar!” 
(Taha 25-28).
 
Möhtərəm müsəlman bacı və qardaşlarımız! İlk öncə hamınızı Allahın 
salamı ilə salamlayıram. Allahın Kitabına və Allah Elçisinin 

yoluna tabe 
olaraq bu əməli “
Bismilləh
” ilə başlayıram. Çünki, Allah Rəsulu 

də öz 
məktublarını "
Bismilləh
" ilə başlamış və buyurmuşdur: "Hər mühüm bir işə 
"
Bismilləh
" ilə başlanılmazsa, o işin sonu kəsikdir"
3
. 
1
Xutbətul-Hacə
adı ilə məşhur olan bu duanı cümə və s. xütbələrdə Peyğəmbər 

oxumuşdu. Səhabələrinə 
də bunu əmr etmiş və özü də onları öyrətmişdir. Hədisin ilk hissəsini bizə Əhməd 1/392, 293, 432, Əbu 
Davud 2188, Tirmizi 1105, İbn Macə 1892 və başqaları rəvayət etmişlər.
2
Hədisin Ikinci Hissəsini
: Muslim "Şərhu Nəvəvi" 6/153-156, Əhməd 3/319, 371, Nəsəi 3/188, 189 və digərləri 
rəvayət etmişlər. Hədis alimi Muhəmməd Nəsirəddin əl-Albani hədisin bütün rəvayətlərini bir yerə 
toplayaraq “Xutbətul-Hacə” adlı bir kitab yazmışdır. İstəyənlər bu kitaba baxa bilərlər. Hədis Şeyx əl-Albani 
tərəfindən səhih hesab olunur.
3
Əbu Davud, əl-Albani “Zəif”.

---

 
TÖVHİD – 
Allahın Qulları Üzərində Olan Haqqı
5 
Nə üçün Kitabut-Tövhid? Kitab – 
Kətəbə - Yəktubu - Kitəbə -
toplamaq, 
yığmaq sözündə əmələ gəlib, mənası - söz və hərflərin toplanmasıdır. 
Müəyyən bir əşyanı özündə toplayandır. İbn Qeyyim 

 
deyir ki: “Tövhid iki 
qismdir: 
1)
Tövhid fil-Mərifə vəl-İsbat –
bilmək və təsdiq etmək. Rububiyyə və 
İsim və Sifətlər bura daxildir.