112
şərindən qurtarsın! Mənim, etiraf edəcək bir sözüm qalmamışdır.
Firqə haqqında olduğunu dedim. Olqa haqda danışdım.
Bədiabaddan qaçma məsələsini izah etdim. Məni buraxın gedim!
Ruslarla bağlı deyəcək heç bir sözüm yoxdur. Sizlər məni yalnış
yerə tutmusunuz! Məni bundan artıq sıxmayın, bundan sonra sizə
verəcək sadəcə bir ümidsiz canım qalmış! Mən necə yalan
etirafda bulunum ki! Necə yalan sözlərlə sizi aldadım?
-
Ya...indi oldu ba! Sən bizi düşünmə! Özünü qurtar! Yəhya kimi
yurdsevər insan ol! Bu bataqlıqdan çıxaraq öz yanımızda yerləş!
Bax! Buraya kiçik bir qol çək, sonrasını mənə burax! Səni
Yəhyadan daha uca yerlərə qaldıraram! Sadə bir imza at yetər!
Hətta yalan bir imza da işimizə gələr! (kağız qələmi qarşıma
qoyur.)
-
Mən etmədiyim günahın altına imza ata bilmərəm! Məni öldürün,
lakin yalanı üzərimə atmayın!...
Doğrudan-doğruya bilgidən boş olduğum üzündən qəhrəman
olmuşdum! İstər siyasi, istərsə də ayrı zindandaşların içində
qəhrəman kimi tanınırdım. Özümün isə, bu olaydan xəbərim yox
idi. Onlar məni döyür, yerdən yerə vurur bilgi almaq istəyirdilər.
Mən isə, çığır-bağır salaraq bilgisiz olduğumu deyirdim. Bu oyun
eyni ssenari kimi davam edirdi! Gün keçdikcə, qanmaz məmurları
113
olan fars rejiminin necə içi boş sistem olduğu üzə çıxırdı.
Azərbaycan türklərinin bu sistemdən qopma diləkləri də
aydınlaşırdı!
On ay boyunca heç bir suç kəsilmədən sinsi və kurnaz çaqqalların
arasında alış-veriş olurdum. Bu sürəcdə məni ayaqda saxlayan
nədənlərin böyüyü bilgisizliyim olsa da, görünmədən,
tanınmadan çeşidli bəndlərdə tutuqlu bulunan Səfər Xan
Qəhrəmani kimi bir çox gerçək qəhrəmanların salamları da çox
etgili olurdu! Bu salamlar, ölüm-qalım savaşənda yalnız
olmadığımı göstərir, doğru yolda olduğumu isbatlayırdı!
Bu arada tutulma nədənimi bilmək istəyənlərə belə deyə bilərəm:
“Ağa Səlim əməkli olduqdan sonra, yenicə teatrın müdür vəkili
seçilmişdim. Mənə verilən bilgilərə görə, tezliklə teatrın müdüri
seçiləcəkdi. Ağa Səlimin güvənci üzündən, məni də aday olaraq
tanımışdırlar. Demə ki, belə önəmli işdə adayın durumu
araşdırılır. SAVAKdan onay alınırmış! Həmin günlərin birində
də, başımın üstündə Yəhya və iki yaraqlı polisi gördüm! Yəhya
gülə-gülə:
114
-
Nə demişlər? “Dağ-dağa yetişməz, adam-adama yetişər!” Qalx
ayağa xain! Qaçaq yaşamaq buracan imiş! Necə də qocalmısan?
Başa bax, saqqala bax! Qalanını da qəbirdə ağardarsan! Düş yola!
O gün məni qandallayaraq, ofisdən qaldırdılar. O gündən bəri, rus
casusluğundan, Sovet Böyük Elçiliyinə rapor verib əmr
almaqdan, NKVD (KGB) əmrilə Olqa adlı rus casusu ilə
qondarma evlənməkdən, casus qızın saxlanılmasından və
sonunda Sovetin səfirliyinə tapışırmaqdan, rusların əmrilə teatr
işinə girməkdən, Dövlət-e Şahənşahının etimadını qazanaraq,
dövlətin üst orqanlarına yol tapma cəhdindən, Firqənin Gənc
Təşkilatının rəhbər orqanında üzv olmaqdan, Azərbaycanı
İrandan ayırmaq separatizmindən, azadlıq bəlgəsi olmadan
sürgündən qaçmaqdan və başqa isbatlanmamış ittihamlar
üzündən Tehranın Qəsr Qacar həbsxanasındada “dövlətin
xəzinəsindən yeyib içirəm”. Artıq azad dünyayla hər hansı fiziki
bağlantım qalmamışdı. Gözaltı tutuqlu olduğum üçün, kimsəylə
görüş iznim yox idi. Olsaydı belə, kimsənin bir casusun görüşünə
gəlmə cəsarətinin olmasına inanmırdım. Əvvəllər Qəsr
dustağından hər hansı bilgim yox idi. Belə düşünürdüm ki, kiçik
bir zindandayam. Ancaq sonradan burada minlərcə siyası
dustağın olduğunu öyrəndim. İlk gəldiyim gündən iki nömrəli
115
dustaq bölümünə verildim. Buna baxmayaraq, mən heç zaman bu
bölümün nə olduğunu bilmədim. Çünki, ya tək adamlıq kamerada
qalırdım, ya da qanmaz məmurların əli altında əzilirdim!
Anlatdığım kimi, üzərimdə olan maraqlar get-gedə artmağa
başlamışdı. Açıqcası, ortada yarış oluşduğunu hiss edirdim. Sanki
dünyanın ən böyük casusu idim və məni yeni kəşf etmişdilər.
Artıq, mənə verilən ittihamların qəbulunun edamla
qarşılanacağına şübhəm belə qalmamışdı! Doğrusu, həyatımda
etmədiyim cinayətə görə ölmək ağır gəlirdi! Bir yandan da
həftənin bir neçə gününü qanmaz məmurların işgəncələri altında
əzilməyə dözümüm qalmamışdı! Hər işgəncədən sonra, “keşkə
ayağım sınsaydı və teatra getməsəydim! Keşkə ağa Səlim adlı
birisilə heç tanış olmasaydım!” deyərək, öz-özümə zülm
edirdim! Ancaq, bütün bunlara qarşı bir anlığına da olsa,
yaşamıma son verməyi düşünmürdüm! Nə üçün belə duruma
düşməliydim ki? Onlar məni öldürməyə çalışırkən, mən diri
qalmalı və bu qara yaşamın sonuna tanıq olmalıydım! Mən qara
yazğımın sonunu bulmaq üçün özümlə ilqar bağlamışdım!
Ayaqlarımı yerə basa bilmirdim! Sanki dərimin üstünə bir də
qırmızı-qaralı dəri çəkilmişdi. İlk günlər tərli, qoxulu bədənimdən
qaçmaq üçün saatlarla dizi-dizi yol getsəm də, bir neçə ay
116
keçdikdən sonra özüm boyda otaqla hər formada eşləşmişdim.
Qoxum - otağın qoxusu, havam - otağın havası, çirkim - otağın
çirkabı, bitim - otağın biti! Təbi ki, növbəti soruşdurma
zamanlarında çeşidli qoxuları da hiss edirdim. Artıq, ayaqlarımda
hiss qalmadığına görə, işgəncə yerləri də dəyişməyə başlamışdı.
Ayaq üstü lüm-lüt bəndə çəkərək alətimdən ağır çəki asırdılar. Bu
işgəncənin daha bir ayrı “dadı” vardı! Bu eyləmə qarşı qışqırma
gücüm belə, qalmırdı! Bu işgəncələr zamanı bir neçə dəfə bayğın
düşüb, ayılırdım! İşgəncə bir yana, namussuzların ördək kimi
qaqqa çəkmələri başqa psikolojik əzginlik yaradırdı. Təbriz
zindanında fars cəlladlarının kininə, nifrətinə uğrayıb təcavüz
acılarını anımsamaqla bu vəhşilərin də qarşısından utanmadan
qurtulmağa dirənirdim!
İki-üç həftə boyunca soruşdurmalar dayanmışdı! Canıma biraz su
gəlmişdi! Hər gün üç dəfə yemək verirdilər. Bəzi günlər gözlərimi
bağlı tutaraq açıq havaya götürürdülər! Az qala bir il boyunca ən
ağır əzinc (işgəncə) altında deməyə heç bir sözüm olmadan,
məndən dünyanın ən böyük casusu olma ittihamına imza atmamı
tələb edirdilər. Elə duruma düşmüşdüm ki, başqasının bilməsini
belə, diləmirdim!
Dostları ilə paylaş: |