Türk bayrağini üRƏKLƏRİNDƏ
Yüklə 1,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Document Outline
240 Qorxmamalıyıq. Bu canı bizə kim veribsə, O da alacaq! Gerçəkləri dostluq xatirinə gizləyən, sonunda xain olar! Türkiyənin bundan sonra bizi yanına alması, nəyimizə yardım edər ki!? Bu qədər yaman-yoğuzdan sonra, bir də dostluq əli uzadacaq bizə!? Özü də, hər şeyi badə verəndən sonra!!! (Nəhavən-Bədiabad Cabbar ... Əlyazma No 45, 1947...) Son olaraq Cabbar əminin daha bir əl yazmasının bəlləyimdə (hafizə) qalan bölümünü burda xatırlayıram. O, yazmışdı: “Rusların namərdcəsinə Azərbaycanı yalnız buraxması ilə, Sədrimiz M.C. ağanın aydın-aşkar çarəsizliyi özünü göstərməyə başlamışdı. Bundan öncəki güclü qələm axışı və xarakterilə ümid qaynağımız olan Pişəvəri yoldaşın yazıları çaşbaş vururdu. Hər gün “Azərbaycan Qəzeti”ndə Pişəvərinin qələmilə yazılan yazıları oxuyurduq. Əslində, bu yazılarda olumlu enerji yerinə, olumsuz enerji itirmə hökm sürürdü! Sözsüz ki, Firqə başqanının belə bir amacı yox idi. O, bütün var olan gücü ilə Firqənin dağılması sürəcinin qarşısını almağa çalışırkən, bir yandan da “ya azadlıq, ya ölüm!” sloqanı ilə Tehrana qarşı dirəniş göstərməyə çalışırdı. Lakin, onun son yazılarında sinir gərginliyi 241 kağız üzünə, oradan da bizim içimizə axırdı! Burada başçımızın iki yazısına işarə edəcəyəm: 1) Rusların firqəni və millətimizi Tehrana təslim olmağa buraxmasından sonra, Ankara Radiosu rəsmi bir verilişində əli-qolu cəviz qabığında qalan Firqə liderliyinə açıq bir mesaj göndərir. Mesaj bu məzmunda idi: “İranda Azərbaycan türklərinin istiqlaliyyət uğrunda mücadiləsi sürür. Bu milli davadan müdafiə etmək bütün demokratik qüvvələrin, o cümlədən BMT-nin borcudur!” Mən bu mətnin yaxın formasını Pişəvəri yoldaşın – “Bizcə Azərbaycan və İran məsələsi” məqaləsində oxudum. /Azərbaycan Qəzeti. Say 212/. Başqanımızın Ankara radiosunun bu verilişinə qarşı cavabının yadımda qalan bölmələrini birlikdə gözdən keçirək. – “..... Belə bir halda xaricilərin çığır-bağır salaraq, İranın kiçik bir iç məsələsini dünya probleminə çevirməsi, sadəcə, İran üçün gizli və zərərli məqsəd daşıyır! Bu arada hamıdan çox Türkiyə radiosu ara qarışdırmaqla məşğuldur! Bu radionun danışıq tərzi bizi həddən artıq düşündürür. Onlar Azərbaycanın müstəqil dövlət olmasını irəli sürürlər! Onlar bu yalanları ilə Azərbaycanın dünya toplumu içində imicini qaraltmağa çalışırlar! Biz, milli demokratik hərəkatımızın başlanğıcından bəri demişik ki, Osmanlı Əfəndilərin ağzı sulanmasın! Bu keçədən onlara börk olmaz! Azərbaycan nə istərsə, İranın içində qalmaq şərtilə istər! 242 Bizim hansı dil və hədəflə danışdığımızın məqsədi irani və İran içində olmaq şərtilədir. Mərkəzi hökumətlə bizim aramız yaxınlaşdıqca, Ankaranın qorxusu artır!.....Türkiyə mürtəcelərinin Türk xalqını Amerika sömürgəçilərinin qucağına atması yolunda bizim bir sözümüz yoxdur. Ancaq biz Azərbaycan xalqını İrandan ayırmağı düşünmürük. Türklər bunu anlayıb və xaincə səslərini bizdən uzaqlaşdıraraq bizi öz halımıza buraxsınlar! Biz, Azərbaycan məsələsinin Azərbaycanda və Azərbaycan xalqı əlilə həll olunmasını dəfələrlə demişik. İranın və Azərbaycanın qanuni haqqı “Əmniyyət Şurasına” dəxli yoxdur!!!” Aşağıdakı Müraciət, Azərbaycan Milli Hökumətinin ilk aylarında –Yanvar 1946 (Bəhmən 1324) - BMT-nin Baş Assambleyasına Rəsmi başvurusudur. Bu müraciət Azərbaycan məsələsinin tam bir uluslararası məsələ olduğunu bəyan edir. Müraciət tam cəsarətlə Azərbaycan Milli Hökumətinin BMT və dünya ölkələri tərəfindən rəsmiyyətə tanınmasını istəyir. Azərbaycanda və Təbrizdə bu müraciətlə bağlı böyük şənliklər keçirilir. Hər kəs Azərbaycanın müstəqil və bağımsızlığı uğrunda artdığı gərəkən diplomatik addımı alqışlayır. Yuxarıdakı yazının tam tərsi olan müraciətin bəzi yerlərini sizə çatdırıram:“...İran zülmkarları 243 Azərbaycanı öz hakimiyyətləri altına alaraq, onun sərvətini amansızcasına talayırlar. Sonucda Azərbaycanın çiçəklənən kənd və şəhərləri dağilmaq həddinə gəlib çatıbdır. Şovinist böyük dövlətçilik siyasəti yürüdən İran hökmdarları Azərbaycanlıların varlığını tamamilə inkar etməyə cəhd göstərir, onların dilini əlindən almaqdan, hər cür təhqiredici əməllərdən çəkinməyirlər.....Azərbaycanda demokratik əsaslara dayanaraq, bir Milli Hökumət qurulub və öz fəaliyyəti barədə bütün dünyaya məlumat yayıb. Beş milyonluq Azərbaycan xalqı milli dilinin, tarixinin, mədəniyyətinin köməyi ilə özünün müasir bir xalq olduğunu dərk etdi və bir də heç vaxt fars zülmünün altında inləməyə, fars dilinin İrandakı başqa xalqların dilləri üzərində ağalığına icazə verməyəcəkdir.....Azərbaycan xalqının iradəsi ilə Atlantik Xartiyasına, yəni böyük demokratik dövlətlərin vədlərinə uyğun olaraq, qurulan Azərbaycan Milli Hökuməti artıq danılmaz faktdır. BMT Baş Assambleyasına müraciəti ilə, Azərbaycan xalqı xahiş edir ki, Azərbaycan Milli Hökumətinin varliği faktı tanınsın və kənardan müdaxilə olmadan, ona öz 244 taleyinin özü tərəfindən müəyyənləşdirilməsinə təminat verilsin. Cabbar ... Əlyazma No 45, 1947...) Sanıram ki, borcumu ödəmiş oldum! Sürgün çağlarımdan bəri, millətimə aid olan anıları sizinlə paylaşdım. Yaxşıdan-pisdən bu öykünün günü çatmışdı artıq! Çox darıxıram, çox! Bu isveçlilərin yaşa dolan zaman, heç nələri də olmasa, ən azından bir köpəkləri olur. Normal olaraq, yaşlıların köpəkləri də yiyələri kimi qoca olar. Ancaq hər nə olursa-olsun, qoca köpəyin də hər gün üç dörd kərə bayıra çıxması gərəkdir. Bu isə, yaşlılar üçün hava alıb, fikirlərini dağıtmaq deməkdir. Bir çox hallarda, bu ikisindən birinin son xəbərini diri qalan qonşulara çatdırır. Bu da xoş bir gələnəkdir. Ancaq mən bunu iş-işdən keçəndən sonra anladım. Belə ki, tək qalmayım deyə arxadaşlarımın birinə bir köpək almağı rica etdim. O da, nəvəsi ilə birlikdə mənə köpək almağa gedir. Nəvə, ilk öncə internetdən bəyəndiyi köpəyi 12 min krona dədəsinə aldırır. Köpəyi böyük “təntənə”ylə evimə gətirirlər. Xoşladığım köpəklərdən olmasa da, qəbul edirəm. Bir illik yeməyilə birlikdə, təxminən 15 min krona başa gələn köpəklə zamanımı keçirtməyə başlayıram. Köpək yerdə-göydə 245 dayanmırdı. İlk günlər ünsiyyətimin az olduğuna görə kimsəylə ilişgim olmurdu. Beş-on gün sonra yaşıd isveçlilərlə tanış oldum. Onların köpəkləri uslu gəlib-gedirdi. Amma mənimki isə, meymun kimi məni arxasınca çəkirdi. Bunu nədənini bir isveçlidən sordum. O, bir mənə, bir də itə baxaraq dedi: - Bu köpəyin yaşı nədir? - Heç bir şey bilmirəm. Təki bunu bilirəm ki, bu köpəyin üzündən çöldə qalar olmuşam! - Köpəklərlə bağlı bilgili olmadığın bəlli! Sənin köpəyinin olsa- olsa ən çoxu 7-8 ayı vardır. Hətta bir yaşını belə, doldurmayıbdır. Bəlli ki, onun olqunlaşmasına zaman gərəkdir. Ən yaxşısı, onu ver bir gənc adama. Özün də bir yaşlı it al! Heç olmasa səni yormaz! Bir də sənin it kursuna getməyin gərəkdir! Artıq ortada it-mit də, gəlib-gedən də yoxdur! Gözlərimin işığı yamanca azalıb. Qulaqlarım da həmçinin! Bu qulaqlar gənclikdən bəri zatən doğru-düzgün eşitmirdi. İndi də artıq tutulmuş kimidir. Bir də, bizim insanımız üçün 85 yaş, uzun yaş sayılır. Ömrümdən şikayətçi deyiləm! Ən azından, buralara gəlmədən öncə millətimin içində olduğum üçün, gəncliyimi açıqgözlü keçirdiyim üçün xoşbəxtəm! Göktanrımın mənə verdiyi fürsət üçün, sizə söz verdiyim yazını sona çatdırdığım üçün xoşbəxtəm! Üzgünəm! 246 Torpağımdan, ana beşiyimdən uzaq düşdüyüm üçün! Üzgünəm! Məzar daşımın üzərində gözəl türkcəmdə bir bayatının yazılmayacağı üçün! Bundan sonra günlər-gecələrin arasında paylaşıb qalacağam! Yağmur yağanda pəncərəmin arxasında, günəş saçanda isə balkondan tanış bir səsin gəlişini gözləyəcəyəm! Bundan sonra sürünərək küçəmizin ağzındakı “Ungbutik” (gənc butik) adlı bakkaldan həftəlik çörəyimi, südümü, sup tozumu alıb evimə dönəcəyəm! Qapıdan gələn səsi duyuram. Bu bir posta paketi olmalı! Əyilib paketi götürüb, qapının yanında yerləşən qoltuğun üstündə oturub açıram: Grattis Javanshir! Grattis på födelsedagen! Du är nu 85 år gammal! (Cavanşir Təbriklər! Doğum günün kutlu olsun! İndi 85 yaşındasan!) Təbrik məktubu evin yaxınında yerləşən “Yaşlılar Evi”ndən gəlmişdi! Doğum tariximə baxıram! İl 1922-01-01! Demək bu 247 gün yeni ilin birinci günüdür. Mən nə böyük insanmışam! Qop-qoca 85 il! Güzgünün qarşısında dururam! Əlimdə bir bardaq qırmızı çaxır ilə özümü qutlayıram: “Ad günün qutlu olsun sevimli ağsaqqalımız sayın Cəvanşir bəy! Bax hər kəsin qutlama bardağı göydədir. Bu saysız kütlə sənin üçün ayaqdadır! Hura, hura, hura! Badələr sənin üçün, ey dünyanın sevilən insanı! Göktanrı səni öz elçisi kimi bu kütlə içinə göndərdi! Sən, doğulanda gün doğdu! Sən ulusuna bir günəş ərmağanı oldun! Nə yaxşı ki varsan, Cəvanşir bəy! Ey ulu dədə, izninizlə sevimli Olqa nənəni də qutlayır, ağ birçəklərindən, əllərindən öpürük! Sizinlə bu günədək çiyin-çiyinə savaşmış, böyük bir qadını qoxlayıb- öpmək ulusumuz üçün böyük şərəfdir!”... Gününü unutduğum gün ...VƏ İNDİ, yol kəsik, xəyal sonsuz, düşüncələrim qısa! Kimi düşünürəmsə, qap-qara bir dalan gəlir gözümün önünə! Beynimin dərin guşəsindən vəhşi külək kimi bir ittiham hayqırtısı bayıra qanadlamağa çalışır! Kimin beyninə yol tapmaq istəyirəmsə, al-qaralı bir “Giriş Yasaq” tablosu qarşıma dikilir! Əli çəlikli qaranlıq dalana yola düşürəm! Bəlkə bir işıq, bəlkə bir səs!? Yox! Yoxdur! Artıq 248 qaranlıq dalanın sonuna yaxınlaşıram! Son Təbrizdən çıxanı özümlə 4-5 mahnı da buralara qədər daşımışdım. Ən yalnız günlərimin yoldaşı olan mızıltım qulağıma səslənir: “Gör nə günlərə qaldın, öz cəzandır çək Balaş, Hamının üzü döndü, axır qaldın tək Balaş! İndi neyləyir, ax! Sevil görən hardadı, Onu evdən gedəli, görən nə haldadı!... ” An dostumu, sevgili “Sevil”-imi bir son kəz olaraq dilimə gətirirəm! Sevgilim Olqam! Haralardasan? Varmısan, yoxmusan, məni duyursanmı? Mən, sənin Cəvanşirin! Sən isə mənim Olqam qalmısanmı!? Mən, səninlə son kəz bütünləşmək istəyirəm! Ancaq, bu kəz hər kəsin gözü önündə, utancıma nifrət, namusuma nifrət, şərəfimə nifrət, varlığıma nifrət, elimə nifrət, torpağıma nifrət, sonsuzluğuma nifrət, dilimə nifrət, türklüyümə nifrət, yasağıma nifrət püskürən nifrətlərin ölümünə sevişmək istəyirəm. Mən, əkiz tinli bir tənəm! Tənimdə sevişən əkiz tinlərimdən sonsuz tin doğar. Bu üzdən mən sonsuzam! Hər zaman da sonsuz olacağam! Sonsuz Göktanrım kimi, ölüb-diriləcəyəm! Mən 249 Türkəm, Atatürkəm, sonsuzam! Mən Qurdanayam! Mən ulusam, ulu bir ulus! Çünki mənim canımda məğrur bir qoca qurdun ruhu dolaşır! Hə, onu özüm də görməyə bilərəm. Onu özümdə belə, öldürə bilərəm! Məgər mən “Nayman ana”nın igid oğlu, qurd ürəkli “Yalaman” deyiləmmi? Məgər mən juvan-juvan əlində çeçələnmiş “Manqurd” deyiləmmi? İsveç dövlətinin yardımıyla icarə etdiyim tək otaqlı evimin, günə baxan kiçik balkonunda, ayağı sınmış bir qoltuğun yanında oturub, işıqdan düşmuş gözlərimi Yöteborqun uzaq sonsuzlarına dikirəm. Özümdən sonra mütləq yaşanacaq incə bir inancı astaca mızıldayıram: “Orda bir yol var, uzaqda, o yol bizim yolumuzdur! Dönməsək də, varmasaq da, o yol bizim yolumuzdur!” 250 “Dağlar ardından yanarquyruq bir ulduzun zamanı dəlik-deşik edərək, yerə sarı axmasını görürəm! O, çox işıqlıdır. Gözümün qapalı pərdəsi, işığın pöhrələnməsi qarşısında yetərsiz qalır. İşığın alovları olduğu yerdən içimə sızaraq, volkan kimi partlaq verir. Hər an alovlar içində külə dönə bilərəm! Ancaq, çoşqun atışdan düşən qəlbimin astaca vuruşları məni lam axar su kimi alovların içindən keçirməyə çalışır. Çox ağır bir çəlişgi içindəyəm. Bir yandan həyəcandan düşən tənim, başqa yandan isə, hər an uçmağa qalxan tinim arasında yaşantımda tuş gəlmədiyim ləzzət yaşanırdı. Axındıqca devləşən yanar ulduz, yer üzünü üzərimə qapadır. Əllərimi ulduzun qarşısına tutur, “gəlmə-gəlmə!” deyib yalvarıram! Ulduz gözlərimin önündə dayanır! Ulduz üzərinə qonan buludu sıxır! Bulud bir damlacıq inci olaraq balkonun heyrəsinə qonur! Damlacığın ortasından Savalan, Savalanın ortasından isə, “Qoca Qurd” əlimi tutur! Qoca Qurd, məni özü ilə Sultanın yamaclarına aparır. Yamacların arxasında milyonlarca gənc qurd qarşımızda sayğı duruşu göstərir. Gənc qurdların ardı- ardına sıralanmış omuzları yılmaz qala kimi Sultanı araya alır! 251 Gənc qurdların “Yaşa Sultanım!” marşı təpə-təpə Azərbaycanın hər yerinə yayılır! Qoca Qurd, əlini omuzuma qoyaraq səslənir: - Cavanşır, oğlum, bax! Ananı Quru Göldə basdırandan bəri, səni bir ana kimi sevib bağrıma basdım! Sən isə, bir oğul kimi məni qoxlayıb-qorudun! Uzun illərdir ki, bu çətin yolları birgə keçdik! Birgə yorulduq, susadıq və birgə bu günə gəldik. Sən bir can kimi, mən isə bir tin kimi qoşalaşdıq, bütövləşdik! Birlikdə əzildik, ayaqlandıq! Birlikdə ağladıq, güldük! İndi bax! Bu gənc bozqurdlarımıza bax! Özgürlük və qurtuluş səsini dinlə! Dinlə ki, son soluxunla üzün gülsün, türkülərinlə ağlaş, umudunla gözünü yum! “Qoca Qurd” bunları deyir və ölkəmin içinə çəkilir. O, damlacığın bağrından qoparaq göy qanadlarıyla Göktanrıya sarı uçur. “Qoca Qurd”dan boşalan damlacıq heyrənin cığırından qara torpağa doğru axır. “Dayan, dayan, getmə!” deyə tinimə yalvarıram! “Qoca Qurd” gülə-gülə gözümün önündən itir. Getməsin deyə, ayaqlanmağa çalışıram. Ayaqlarımda qalxacaq güc yox artıq! Torpağa cummaqda olan damlacıqdan bir əl uzanır! Uzanan əl məni özünə tərəf çəkir! 252 Gözlərimi açıram. İsveç həmişə olduğu kimi soyuq və qaranlıqdır! Sönmüş ocağımı bir daha yandırmaq istəyirəm! Ocağımın göz görünmür! Canım çox üşüyür! Gözlərimi açıq tutma gücüm tükənir. Gözlərim qapanır! Nə üşüyürəm, nə də isinirəm! Artıq ac belə, deyiləm! Əlimdə ki, son nöqtəni qoyur, qaralamalarımı başımın altında yerləşdirirəm. Son tinimin hüzurlu olması üçün bir daha uzaq odaqlara dikilirəm. Damlacıqdan qopan tinimdə Savalan, Savalanın içində “Qoca Qurd, onun arxasında “Xoşca qal, Qurdananın qurd oğlu, Cəvanşir əmi!” yazısını əllərində tutan milyonlarca gənc bozqur! “Qoca Qurd”un son baxışlarının arxasından ağ saçlarını döşünə sərmiş “Qurd Ana” çıxır! - Yahu oğlum! Haqqım halalın! Halalın isə haqqın olsun! Yahu sevgili oğlum Cəvanşir! O gülə-gülə əl qaldırır! Dilim-dodağım tutulmuş mən isə, ona əl qaldırmaq istəyirəm! Ancaq, artıq gec olur! “Sarışın çalıquş”, mənə qanad sallayaraq yerlə-göy arasında üzən inci damlacığı dimdiyinə alıb uzaqlaşır! Qələm əlimdən düşür! Göktanrım qələmi əlimə verərək, əlimdə tutduğum beli sınmış çəliyimi alıb, sınıq qoltuğun yanına buraxır: 253 - Cəvanşir, artıq sona gəldik! Son sözümüzü de ucaq! - Son sözümüz qurd analar doğan Türk ulusuna olsun! Nisgilli vətənimiz can Azərbaycana olsun! Bizi mənlikdən qoparan ulus edən Qurd Analara! Qoy, bizdən sonra doğan suçsuz umudlar sürgün düşməsin! SON Document Outline
Yüklə 1,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|