Тузувчилар

 
Noto‘liq siqilish.
Noto‘liq siqilish 
m
va 
n
kattaliklardan biri yoki har ikkalasi nolga 
teng bo‘lgan holatda ro‘y berishi mumkin (15.4-rasm).
 M
1
 
suyuqlik zarrachasi
 I
yon devor 
bo‘ylab pastga harakatlanib, o‘z energiyasi hisobiga teshikdan chiqib, yuqoriga 
harakatlana boshlaydi. 
M2 
zarracha esa
II
dedevor bo‘ylab harakatlanib, teshikdan 
chiqqandan keyin ham o‘z harakatini davom ettiradi. 
15.4-rasm. To‘liq siqilmagan oqimcha 
Bunday siqilishda
с

kattalik qiymati ancha katta bo‘ladi, shuning hisobiga
0

sarf 
koeffitsiyenti ancha katta bo‘lib, quyidagicha aniqlanadi: 










Р
Р
4
,
0
1
0
0


(15.25) 
bunda: 
R
- teshik perimetri; 
R

 
- teshikning oqim siqilmagan sohasi perimetri. 
 
Xulosalar: 
1. 
Demak, tezlik koeffitsiyenti qiymati 

 

1,0
bo‘lsa, siqilish va sarf koeffitsiyentilari 
qiymatlari 
0,6 

 1,0
oralig‘ida bo‘ladi. 
2. 
Boshqa hamma sharoitlar bir xil bo‘lganda, noto‘liq va to‘liq amalga oshmagan 
siqilishdagi oqimcha sarfi 
(Q)
, to‘liq amalga oshgan siqilishidagi oqimcha sarfidan katta 
bo‘ladi. 
3. 
Sarf koeffitsiyentining yuqorida keltirilgan kattaliklari oqimning turbulent harakati 
uchun ta’luqli bo‘lib, bunda Reynolds soni yuqori bo‘ladi va Reynolds sonining kichik 
qiymatlari uchun esa sarf koeffitsiyenti unga funksional bog‘liqdir
.
4. 
Oqimcha harakati davomida kesim bo‘yicha o‘z shaklini o‘zgartiradi. Bunday 
o‘zgarishlar 15.5-rasmda ifodalangan. 
15.5-rasm. Oqimcha kesimi shaklining o‘zgarishi 

---

116