A :
Yaşam, Kolmogorov Karmaşıklığı ve Lezzetli Spagetti
Nick Moran
Başlamak için gelin hep birlikte bu gezegende gördüğümüz
yaşam biçimlerine bir göz atalım. Hepsi de cansız maddelerde
görmediğimiz ölçüde bir karmaşıklık sergiler. Bir köpek bir
kayadan çok daha karmaşıktır Bunu ifade etmek için Kolmogorov
Karmaşıklığı kavramını kullanabiliriz. Canlılar yüksek Kolmogorov
Karmaşıklığına sahiptir, çünkü DNA’ları kararlı biçimde
sıkıştırılamaz. Bir örnek olarak, 10101010 bit dizisini alalım. Bu
dizinin çok düşük bir Kolmogorov Karmaşıklığı vardır çünkü “dört
defa 10 yaz” haline sıkıştırılabilir. Öte yandan 0100101 tıpkı DNA
gibi sıkıştırılamaz. Yüksek Kolmogorov Karmaşıklığındadır. Bu
diziyi klavyemdeki “0 ” ve “1” tuşlarına rastgele vurarak oluşturdum.
Eğer sadece ACGT tuşlarına sahip bir klavyem olsaydı benzer
şekilde rastgele DNA’lar yazabilirdim. O DNA’yı bir
hücrenin içine
koysak ve bir canlı elde etmeye çalışsak bir canlı, ya da yaşamını
sürdürebilecek bir canlı elde edebileceğimiz hususunda derin
şüphelerim var. Yani canlılarda gözlemlediğimiz sıkıştırılamaz
karmaşıklık da rastgele değildir. DNA belirli bir amaçla yaratılmıştır:
yaşayan canlılar yaratmak amacıyla.
Eğer DNA yaratılmışsa, bir yaratıcı olmalıdır. Bazı insanlar
Hıristiyan Tanrısını öne sürerler, bazıları inanılmaz teknolojiye sa
hip uzaylıları öne sürerler. Sorun şu ki bu tercihlerin her ikisinin
de son derece yüksek Kolmogorov Karmaşıklığı olmalıdır. Benim
4 tuşlu klavyeme rastgele vurarak İlahî bir varlığın kodunu yazma
ihtimalim, yaşayan bir hayvanın kodunu yazma ihtimalimden bile
azdır. Bunlar aynı sorunun farklı ifadeleridir; hâlâ karmaşıklığın
nereden kaynaklandığını bilmiyoruz. Her biri kendinden öncekini
yaratmış olan sonsuz bir Tanrılar dizisi öne sürebilir ve böylelikle
bir Tanrı’nın sonsuz büyüklükteki karmaşıklığını oluşturabiliriz.
Ancak bu dizi giderek artan karmaşıklık düzeyleri sunar ama bizi
bir yere götürmez. Bizim ihtiyacımız düşük karmaşıklıktan yüksek
karmaşıklığa ulaşmaktır.
Şimdi eğer kısaca bir teğet geçmeme izin verirseniz, Spagettinin
özelliklerinden bahsetmek istiyorum. Bir kutu pişmemiş spagetti
-195-