Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018
153
İBN BATUTA'YA (Ö. 779) AİT"TUHFETÜ'N-NÜZZAR Fİ GARAİBİ'L-EMSAR
VE ACAİBİ'L-ESFAR" ADLI KİTAP BAĞLAMINDA SİNOP KENTİNİN
SELÇUKLU DÖNEMİNDEKİ SİYASİ VE SOSYAL HAYATI
Aws Abduljabbar Mohammed ALGBURI
*
Öz
Bu bildiri Sinop kentinin Selçuklu dönemini özellikle siyasi ve sosyal açıdan aydınlatmayı amaç-
lamaktadır. Bu amaca ulaşırken Magripli büyük ünlü tarihçi İbnBatuta (ö. 779)’nın seyahati sıra-
sında elde ettiği izlenimlerinden yardım alınacaktır. Bu izlenimler Anadolu bölgesini ve özellikle
Sinop kentine yaptığı ziyaretlerden kaydedilmiştir. Bu kayıtlar ve ayrıca camiler, kabristanlar ve
medreseler o dönem Türkiye’sinin gelenekleri ve görenekleri, sosyal hayatının doğası veyahut
siyasi havası hakkında çok değerli bilgiler vermektedir. Tüm bunların yanında İbnBatuta’nın ak-
tardığı bilgiler ve izlenimleri o dönem hayatının toplumsal akışına ait diğer ayrıntıları da içer-
mektedir. Bu izlenimler ve kayıtlar tarihsel veri açıdan çok önemli ve değerli sayılmaktadır.
Çünkü bu değerli kitabı sayesinde İbnBatuta özel gezisi ve seyahati aracılığıyla elde ettiği kendine
özgü izlenimleri bizlere olanca dikkat ve özenle sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Sinop, İbn Batuta, Selçuklu dönemi
يس ةنيدم يف ةيعامتجلااو ةيسايسلا ةايحلا
بون
يقوجلسلا رصعلا نابإ
باتك للاخ نم
’’
رافسلأا بئاجعو راصملأا بئارغ يف راظُنلا ةفحُت
’’
ت( يجنطلا ةطوطب نبلا
777
)ـه
صخلملا
ةيعامتجلاا عاضولأا ىلع اديدحتو يقوجلسلا رصعلا يف بونيس ةنيدم ىلع ءوضلا طيلست ىلإ ثحبلا اذه ىعسي
ةلاحرلا تادهاشم للاخ نم ةيسايسلاو
ت( ةطوطب نبا ريبكلا يبرغملا خرؤملاو
119
هترايز للاخ نم مدق يذلاو )ـه
تاداعلاو ةيعامتجلاا ةايحلا ةعيبط نع لاماش و اقيقد اروصت صوصخلا هجو ىلع بونيس ةنيدمو لوضانلأا ىلإ
سلا عاضولأا ةعيبط نعو كاذنآ ةمئاق تناك يتلا سرادملاو تارازملاو دجاسملا نعو ةيكرتلا ديلاقتلاو
يأ ةيساي
، اض
كلت يف ةدئاس تناك يتلا ةايحلا ةعيبطو ىرخلأا ةايحلا ليصافت ةفاك نع هتادهاشمو هتاروصت ةطوطب نبا مدقيو امك
تادهاشمو اقيقد اروصت انل مدقت ذإ ، ادج ةيلاع ةيملع ةميق وذ ةيخيراتلا ةيحانلا نم دعت تادهاشملا هذه نإ . ةرتفلا
ةلاحرلا انل اهلقنب درفني ةصاخ
. ميقلا باتكلا اذه للاخ نم ريبكلا ةطوطب نبا
ةيحاتفملا تاملكلا
يقوجلسلا رصعلا , ةطوطب نبا , بونيس :
*
Doktora öğrencisi, Dokuz Eylül Üniversitesi, aws_aljburi@yahoo.com
International Symposium on Turkish-Islamic Culture in Sinop From Past to Present / 5-7 October 2018
154
KEPECİOĞLU’NUN BURSA KÜTÜĞÜ’NDE SİNOP’A DAİR BAZI BİLGİLER
Mefail HIZLI
*
Öz
Bu bildiride Osmanlıların kadim başkenti için çok değerli bir kaynak hazırlayan Kâmil Kepeci-
oğlu’nun “Bursa Kütüğü” adlı eserinden hareketle Sinop’a dair bazı bilgiler aktarılacaktır. Ön-
celikle belirtmek gerekirse, Kepecioğlu’nun adı geçen eseri tarih kaynaklarına ve özellikle arşiv
malzemesine dayalı muhteşem bir eserdir. Bu eser dikkatli bir şekilde gözden geçirilerek elde
edilen bilgiler değerlendirilmeye çalışılacaktır. Bursa’nın kültür hafızasını en geniş ve sağlam bir
şekilde ele alan Kâmil Kepecioğlu, Başbakanlık Arşivi Tasnif Heyetine üye olarak burada beş yıl
bir ay devam eden arşivciliği esnasında yaptığı hizmetlerle Türk arşivciliğinde seçkin bir yer ka-
zandı. Sekiz ay gibi kısa bir zamanda 18.000 defteri tasnif etti. Bu sebeple Kepecioğlu’nun verdiği
bilgiler bütün tarihçiler tarafından referans olarak kabul edilmiştir. Kepecioğlu’nun, önemli bir
bölümü Bursa Mahkeme Sicilleri, önemli Osmanlı tarihi kaynakları, biyografi eserleri ve diğer
Osmanlı arşivlerinden elde ettiği belge ve bilgilere dayandırarak kaleme aldığı dört ciltlik “Bursa
Kütüğü” adlı önemli eserde Sinop’u ilgilendiren bazı konulara da değindiği anlaşılmaktadır.
Eserde devlet, ilim ve sanat adamları gibi kişilerle alakalı bilgilerin yanı sıra Sinop’un tarihteki
yerine dair bazı hususların da yer aldığı görülmektedir. Bu bilgilerin Sinop’un kültür ve tarihi için
de değerli olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kamil Kepecioğlu, Bursa kütüğü, Sinop, Arşiv.
*
Prof. Dr., Bursa Uludağ Üniversitesi, mefailhizli@hotmail.com
Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018
155
Some Information on Sinop in Kepecioğlu's Bursa Kütüğü
Absract
In this paper, some information about Sinop will be given in the light of the book named as “Bursa
Kütüğü” by Kâmil Kepecioğlu, who prepared a very valuable resource for the ancient capital of
the Ottomans. First of all, Kepecioğlu's work is a magnificent work based on historical sources
and especially on archival materials. This work will be reviewed carefully and the information
provided will be evaluated. Kamil Kepecioğlu, who studied the cultural memory of Bursa in the
widest and most robust manner, became a member of the Prime Ministry Archive Classification
Committee and gained a prominent place in the field of Turkish archiving with the services he
made during his archiving activities, which continued for five years and one month. He categori-
zed 18.000 registry in only eight months. For these reasons, the information given by Kepecioğlu
was accepted as reference by all historians. Important part of the documents and information used
in Kepecioglu’s four-volume momentous work “Bursa Kütüğü” is mainly based on Bursa Court
Registers, prominent Ottoman historical sources, biographies and other Ottoman archives; this
work also mentions some related issues regarding Sinop. In addition to the information about
politicians, important figures from science and art in Sinop; it also appears that some points are
given about the history of Sinop in his work, which are considered to be valuable for the culture
and history of Sinop.
Keywords: Kamil Kepecioğlu, Bursa kütüğü, Sinop, Archive.
Dostları ilə paylaş: |