Uġlyam folkner
Yüklə 4,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
24 5 tökürdüm?” Ancaq onu da aydın bilirdi ki, buna yalnız missis Haynsın yanından güllə kimi keçib baĢını daxmaya soxandan sonra inanıb. Missis Haynsın təlaĢlı səsi onu yuxudan ayıldanda nə olduğunu, nə baĢ verdiyini dərhal anlamıĢdı. Nə üçün oyadıldığını, beĢ gündü məhz bunu gözlədiyini bildiyinə görə tələm-tələsik geyinmiĢ, Ģalvarını bir təhər qaça-qaça əyninə taxmıĢdı. Amma yenə inanmamıĢdı. Ġndi baĢa düĢürdü ki, püfərək daxmaya qaçıb içəri baxanda onu orda oturulu vəziyyətdə görəcəyinə ümid eləmiĢdi; bəlkə də, o qadının həmiĢəki kimi onu qapıda qarĢılayacağını, həmiĢəki kimi yenə də o qadını sakit, zamana ram olmayan görkəmdə görəcəyini sanmıĢdı. Amma əlini qapıya uzatmamıĢ içəridən əvvəllər ömründə eĢitmədiyi səslər eĢitmiĢdi. Çığırtıya bənzər yanıqlı inilti səsi həm ehtiraslı, həm də acizanəydi, sanki, o, nə Bayrona, nə də baĢqa kiĢilərə aydın olmayan bir dildə kiməsə, nəyəsə yalvarırdı. Sonra missis Haynsın yanından keçib qapını açanda onu çarpayıda gördü. O, bu qadını hələ yataqda görməmiĢdi və həmiĢə fikirləĢmiĢdi ki, haçansa (və ya əgər) belə bir imkanla qarĢılaĢsa, yəqin ki, onu gərgin, özünü toparlamıĢ, bəlkə də, azacıq gülümsər halda görəcək və bu qadın, ən azı onun orda, onun yanında olduğunu biləcək. Ancaq o, içəri girəndə qadın heç ona tərəf baxmadı da. Sanki, heç qapının açıldığını da hiss etmədi, içəridə özündən və kiĢilərə aydın olmayan bir dildə yanıqlı iniltiylə müraciət etdiyi o Ģeydən baĢqa kiminsə, nəyinsə olduğunu belə duymadı. Çənəsinin altına qədər üstü örtülüydü, dirsəklənib qalxdı, boğazını irəli uzatdı. Saçları açılıb çiyinlərinə tökülmüĢdü, gözləri iki qara deĢiyə oxĢayırdı, dodaqları baĢının altındakı balınc kimi ağappaq ağarmıĢdı və bu cür təlaĢlı bir görkəmdə, sanki, heyrət və Ģübhə içərisində mələfənin altındakı bədəninə tamaĢa edib yenə də bərkdən, incimiĢ kimi, yazıq-yazıq çığırdı. Missis Hayns artıq onun baĢı üzərinə əyilmiĢdi. O, taxta sifətini qırmızı çiyninin üstündən ona sarı döndərdi. “Gedin. – dedi. – Gedin, həkim gətirin. Artıq sancısı baĢlayıb”. Tövləyə necə getdiyi yadında deyil. Bir də onda ayıldı ki, ordadır, qatırın cidarını açır; çulu çıxarıb onun belinə atdı. Əli, ayağı çox cəld hərəkət edirdi; düĢüncəsi isə aram-aram axırdı. Niyəsini indi anladı. Ġndi baĢa düĢdü ki, niyə düĢüncəsi o cür ahəstə, aram-aram axırmıĢ: fırtına baĢlayanda piyi də dənizin səthinə bu cür tökürlər. “KaĢ ki, bunu onda anlayaydım, – fikirləĢdi. – KaĢ ki bunu onda anlayaydım. KaĢ bu mənə onda çataydı”. Yerindən qımıldanmadan, ümidsizlik içərisində, təəssüflə düĢündü. “Bəli. Dönüb birdəfəlik çıxıb gedərdim. Gedərdim, elə hey gedərdim, Allah bilir, haracan, Allah bilir, nə qədər, lap elə əsrin sonuna kimi”. Ancaq belə etmədi. Qatırı çapa-çapa komanın yanından keçib-getdi, düĢüncəsi isə ahəstə, aram-aram axırdı və o, hələ bunun niyəsindən xəbərsizdi. “Bircə bu daxmadan uzaqlaĢsaydım, bircə onun qıĢqırığını bir də eĢitməsəydim”. Bir müddət, geniĢ yola çıxanacan beyni bununla məĢğul oldu, altındakı xırda, əzələli heyvan sürətini artırmağa baĢlamıĢdı, düĢüncə yağı isə hələ də ahəstə, aram-aram axırdı: “Əvvəlcə Haytauerin yanına getməliyəm. Qatırı ona saxlayaram. Kitabı götürməyi də ona xatırlatmaq lazımdı. Bunu heç cür unutmaq olmaz”, – yağ əriyib axa-axa onu,
24 6 Haytauerin yaĢadığı evin önünə gətirib çıxardı; burda o, cəld qatırın belindən yerə sıçrayıb, püfərək
evə tərəf qaçdı. Ġndi beyni baĢqa Ģeylə məĢğul idi. “Bu iĢi gördüm”, – o fikirləĢdi Hətta həqiqi bir həkim tapmaq mümkün olmasa belə Bu fikir onu meydanacan gətirdi, orda onu tərk etdi; indi o, pusquda dayanmıĢ o caynaqlı məxluqun varlığını artıq yaxından hiss edir, fikirləĢirdi Hətta həqiqi bir həkim tapa bilməsəm belə. Çünki həkim lazım olacağına heç vaxt inanmamışdım. İnanmamışdım Qoca həkimlə birlikdə maĢının açarını dəmir yeĢikdən götürmək üçün onun öz açarını axtarıb tapanacan bu fikirlər tələsmək zərurətilə birlikdə eyni qoĢquya qoĢulmuĢ paradoks kimi beynindən dördnala çapıb keçdi. Nəhayət, açarı tapdılar; tələsmək zərurəti bir müddət hərəkətin özüylə – bomboĢ yolda, bomboĢ sübh səması altında irəli Ģığıyan maĢının sürətilə eyniləĢdi; yaxud da bəlkə də, o özü, sadəcə olaraq, adətən, belə vəziyyətlərdə bütün insanların elədiyi kimi, bütün həyat gerçəkliyini, özünün bütün qorxu və əndiĢəsini həkimin üzərinə yıxdı. Hər halda, bu fikir onu geriyə, daxmaya qaytardı, orda o, həkimlə birlikdə maĢından düĢüb, içəridə hələ də çırağı yanan daxmanın qapısına yaxınlaĢdı və bu onun üçün axırıncı rahatlıq anı oldu; çünki o an ötüb-keçən kimi dərhal ağır zərbə aldı: caynaqlı məxluq qəfil arxadan üstünə atıldı. Körpə çığırtısını eĢitdi. Və onda baĢa düĢdü. Hava sürətlə iĢıqlaĢırdı. Bəstəboy, heç nəyi ilə seçilməyən, küçədən keçərkən ömründə bir kəsin – nə bir qadının, nə də bir kiĢinin dönüb baxmadığı bu adam dinc sükutun doğurduğu sərin rahatlıq içərisində sakitcə dayanmıĢdı. Ciddi, sərt bir təəccüb içərisində düĢünürdü Sanki, missis Hayns məni
var. BaĢını aĢağı sallamadı. Dan Ģəfəqlərinə bürünmüĢ səmanın altında hərəkətsiz dayanmıĢdı, düĢüncəsi isə sakit-sakit, aram-aram daha da irəli gedirdi Deməli, keşiş Haytauerin dediyi kimi,
Artıq bunda heç bir acı rahatlıq yox idi. Bu nə isə çox dəhĢətli, sağalmaz bir yeniyetmə ümidsizliyiydi Axı mən indiyə kimi heç onun Berç olduğuna da inanmırdım. Elə bil, mən də, o
“Uğurlu olub, – Haytauer deyir, – uğurlu olub. Mən heç bilirəm ki, uğur nə olan Ģeydi”. Ancaq həkim artıq daxmaya girmiĢdi. Bir saniyəlik duruxmadan sonra Haytauer çarpayının önündəki adamların çiyni üstündən irəli baxır, həkimin gümrah səsini eĢidir. Qarı indi sakitcə oturub, amma Haytauerə elə gəlir ki, ən uzağı, bircə saniyə əvvəl körpəni ondan zorla aldı – lal
Yüklə 4,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|