Uġlyam folkner
Yüklə 4,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
26 1 Bu qədər uzağa gedib çıxdığını, təpənin bu qədər yüksəklikdə olduğunu güman etməmiĢdi. QarĢı tərəfdəki, Ceffersonun yerləĢdiyi təpə silsiləsinəcən uzanıb gedən, yetmiĢ il bundan əvvələcən plantasiya mülkü kimi tanınan geniĢ ərazi indi aĢağıda xırda bir məcməyiyə bənzəyirdi. Ġndi o plantasiya nizamsız, adda-budda zənci daxmaları, bostan yerləri və eroziya xəstəliyinə tutulmuĢ, üstünü palıd, dəfnə, xurma, itburnu kolları basmıĢ cəngəlliklərə bölünüb parça-parça olmuĢdu. Tən ortasındakı palıdlıq isə hələ də əvvəlki, mülk evi tikiləndə olduğu kimi qalırdı; amma indi o ev də orda yox idi. Burdan onun heç yanığı, uçuğu da görünmürdü; o palıdlıq, uçuq-sökük at tövləsi və ondan bir az arxadakı daxma olmasaydı, yəqin ki, o evin yerini burdan heç cür dəqiq müəyyən etmək olmazdı. Ġndi onun baxıĢları məhz o daxmaya zillənmiĢdi. UĢaq evciyinə bənzəyən daxma ikindi çağının parlaq günəĢi altında sakitcə baĢını göyə dikib durmuĢdu, apaydın görünürdü; Ģerifin köməkçisi də oyuncaq adam kimi onun qapısı ağzında oturmuĢdu. Bayron aramsız ora baxır və birdən sehrli bir Ģey kimi daxmadan, onun arxa tərəfindən bir kiĢinin çıxdığını görür: o artıq qaçır, qaça-qaça ordan uzaqlaĢır; Ģerifin köməkçisi isə heç nədən Ģübhələnmədən hələ də qapının ağzında oturub. Bayron da yəhərin üstündə, arxaya çevrilmiĢ halda elə o cür, hələ də hərəkətsiz oturub xırda, qarıĢqa boyda bir fiqurun daxmanın arxa tərəfindəki çılpaq yamacla meĢəyə doğru necə qaçdığına tamaĢa edir. Birdən, sanki, somsoyuq
, güclü bir külək onun iliyinə iĢləyir. Bu külək həm çox sərt, həm də çox yumĢaqdır; bütün ehtiras və ruh düĢkünlüyünü, ümidsizlik və acını, bihudə xəyalları saman çöpü, alaq otu və yaxud qupquru yarpaq kimi bir andaca havaya sovurub aparır. Ona elə gəlir ki, bu külək onun özünü də götürüb bir andaca geriyə, iki həftə bundan əvvələ, o qadınla hələ rastlaĢmadığı dövrə atdı – içindəki ağrı-acını bir andaca göyə sovurdu, onu arıdıb durultdu.
Dərhal nəsə eləmək istəyir, amma bu istəyi, sadəcə, istək deyil, ondan da üstün bir Ģey – sakit, sarsılmaz bir qətiyyətdir; beyinin hansı əmri verdiyini hələ tam dərk etməmiĢ, qatırın baĢını döndərir, yoldan çıxıb, artıq meĢədə gözdən itmiĢ olan qaçaq adamın yoluna paralel təpəylə çapmağa baĢlayır. O, hətta ürəyində belə o adamın adını dilinə gətirmədi. Onun hara və nə üçün qaçdığı barədə bir saniyə belə düĢünmədi. Özünün də əvvəlcədən dediyi kimi, Braunun yenə qaçıb aradan çıxacağı ağlına belə gəlmir. Əgər bir anlığa düĢünsəydi, yəqin, bu qərara gələrdi ki, Braun bu saat – öz qəribə davranıĢına uyğun tərzdə də olsa – Lina ilə birlikdə burdan çıxıb getmək üçün hansısa tamamilə qanuni iĢlə məĢğuldu. Ancaq o, indi bu barədə düĢünmür; Linanı da tamam unudub; bir an belə onu yadına salmır, sanki, ömründə nə onun üzünü görüb, nə də adını eĢidib. O fikirləĢir: “Mən bu adamın qadınının qayğısına qalmıĢam, uĢağını doğmaqda ona kömək etmiĢəm. Ġndi isə ona daha bir yaxĢılıq edə bilərəm. Yox, mən onlara kəbin kəsə bilmərəm, çünki keĢiĢ deyiləm. Yəqin ki, heç indi ona çata da bilmərəm, çünki burdan çox uzaqlaĢıb. Yəqin ki, tutub əziĢdirə də bilmərəm, çünki məndən iri, cüssəli, məndən güclüdür. Ancaq hər halda, buna cəhd eləyə bilərəm. Cəhd eləyə bilərəm”.
26 2 ġerifin köməkçisi onu ora, daxmaya aparmaq üçün həbsxanaya gələndə, Braun dərhal hara getdiklərini soruĢdu. “Qonaq gedirik” – köməkçi dedi. Braun yaraĢıqlı, süni cəsarət yağan sifətiylə ona baxa-baxa yerindəcə donub qaldı. – Bu Ģəhərdə mənim qonaq gedə biləcəyim yer yoxdu. Mən burda yad adamam. – Sən hər yerdə yad adam olacaqsan, – köməkçi dedi. – Hətta öz evində belə. Gəl, gəl gedək. – Mən Amerika vətəndaĢıyam, – Braun etiraz etdi. – Mənim də hüquqlarım var, nə olsun ki, asma
qayıĢımda sizinki kimi dəmir ulduz yoxdu. – Eləmi? – köməkçi dedi. – Sən bilən, mən indi nəylə məĢğulam? Mən sənə öz hüquqlarına sahib çıxmaqda kömək edirəm də. Branun sifəti güldü: – Nədi, onlar... Onlar mənə düĢən mükafatı ... – Vermək istəyirlər? Ola bilsin. Ġndi səni elə bir yerə aparacam ki, orda, əlbəttə, əgər fikrini dəyiĢməzsənsə, öz mükafatını alacaqsan. Bu sözlər Braunun köpünü aldı. Köməkçini Ģübhəli nəzərlərlə süzməkdə davam etsə də, onun böyrünə düĢdü. – Siz niyə hər Ģeyi tərsinə eləyirsiniz? – o dedi. – Məni burda həbsdə saxlayırsınız, o əclaflar isə orda, məhkəmədə mənim haqqımı əlimdən almaq, mənə kələk gəlmək istəyirlər. – Ġnanmıram ki, sənə kələk gələ biləcək bir əclaf anasından doğulmuĢ olsun, – köməkçi cavab verdi. – Getdik. Bizi gözləyirlər. Həbsxanadan çıxdılar. Gün iĢığına çıxanda Braun gözlərini qıydı, oyan - buyana baxdı, sonra baĢını at kimi çiyninin üstündən geriyə qanırdı. Yolun qırağında maĢın onları gözləyirdi. Braun o maĢını, sonra isə köməkçini çox ciddi, Ģübhəli nəzərlə süzdü. – Biz hara belə gedirik? – o, bir daha soruĢdu. – Səhər tezdən mən məhkəməyə piyada gedəndə yol heç bu qədər uzaq deyildi. – Uatt maĢını ona görə verdi ki, sən öz mükafatını rahatlıqla bura gətirə biləsən, – köməkçi izah elədi. – Min. Braun hırıldadı. – Nə əcəb birdən-birə o, mənim qeydimə qalmağa baĢlayıb? Məni indi maĢında, qandalsız- zadsız aparırlar. Əfəl bir mühafizəçi də qoyublar ki, qaçmayım. – Mən sənin qaçmağına mane olan deyiləm, – köməkçi dedi. MaĢını yerindən tərpətməyinə bir anlıq ara verdi. – Elə indi, bu dəqiqə qaçmaq istəyirsən? Braun, qaĢqabağını töküb, hirslə, təhqir olunmuĢ kimi, Ģübhəylə onu süzdü. Yüklə 4,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|