UNİBANK KOMMERSİYA BANKI
31 DEKABR 2011-Cİ İL TARİXİNƏ BİTƏN İL ÜZRƏ KONSOLİDƏ EDİLMİŞ MALIYYƏ
HESABATLARINA QEYDLƏR (DAVAMI)
(min Azərbaycan manatı ilə, başqa şəkildə qeyd edilməyənə qədər)
55
Riskləri idarəetmə siyasəti və prosedurları bazar şərtləri, təklif olunan məhsul və xidmətlərdə baş
verən dəyişikliklərin əks etdirilməsi və “qabaqcıl təcrübənin” tətbiq edilməsi məqsədilə müntəzəm
olaraq nəzərdən keçirilir. Qrup risk siyasətinin bir hissəsi kimi konservativ nəzarət mühitini qoruyub
saxlamaq və davamlı olaraq inkişaf etdirmək məqsədilə etibarlılıq, idarəetmə və peşə standartlarına
xüsusi diqqət yetirir.
Riskləri idarəetmə strukturu
Riskləri idarəetmə siyasəti, təsdiqləmə, monitorinq və nəzarət mexanizmləri Qrupun nəzdində
fəaliyyət göstərən bir sıra ixtisaslaşmış bölmələr tərəfindən aparılır. Bu bölmələr həmçinin Bankın
törəmə lizinq müəssisəsinin riskləri idarəetmə siyasətinə və nəzarət mexanizmlərinə nəzarət edirlər.
Qrup Azərbaycan qanunvericiliyinə, Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının təlimatlarına və
qabaqcıl təcrübəyə uyğun icra strukturları, komitələr və departamentlər yaratmışdır.
Qrupun Müşahidə Şurası riskləri idarəetmə strukturuna nəzarət, əsas risklərin idarə edilməsinin
monitorinqi, risklərin idarə edilməsi siyasəti, eləcə də bəzi əsas risk limitlərinin, o cümlədən böyük
kredit riskləri, iqtisadi və sənaye sektoru üzrə risk limitlərinin təsdiqlənməsi səlahiyyətlərinin
nəzərdən keçirilməsi və təsdiqlənməsinə görə ümumi məsuliyyət daşıyır.Şura həmçinin İcraedici
Şura və Kredit Komitəsinə müəyyən səlahiyyət səviyyələrini həvalə etmişdir.
İdarə Heyəti, Riskləri İdarəetmə Komitəsi, Audit Komitəsi (“AK”), Daxili Audit Departamenti, Kredit
Komitəsi və Aktiv və Passivlərin İdarə Edilməsi Komitəsi (“APİK”) Müşahidə Şurası tərəfindən
yaradılır, təyin edilir və birbaşa ona hesabat verir.
İdarə Heyəti risklərin azaldılması tədbirlərinin həyata keçirilməsi və monitorinqinə görə məsuliyyət
daşıyır və Qrupun müəyyən edilmiş risk parametrləri çərçivəsində fəaliyyət göstərməsini təmin edir.
Risklərin idarə edilməsinə görə məsuliyyət daşıyan İdarə Heyətinin üzvü həmin Direktora hesabat
verən Risklərin İdarə Edilməsi Departamenti ilə birlikdə risklərin idarə edilməsi üzrə ümumi
funksiyalara görə məsuliyyət daşıyır və maliyyə və qeyri-maliyyə risklərinin müəyyən edilməsi,
ölçülməsi, azaldılması, idarə edilməsi və bu risklərə dair hesabatın hazırlanması üzrə ümumi
prinsiplərin və metodların tətbiq edilməsini təmin edir.
Risklərin İdarə Edilməsi Komitəsinə risklərin idarə edilməsinə görə məsuliyyət daşıyan İdarə
Heyətinin Üzvü sədrlik edir. Bu Komitə risklərin idarə edilməsi metodologiyalarının hazırlanmasına
görə məsuliyyət daşıyır və Qrupun risk yanaşmasının strateji və biznes planlarında düzgün əks
etdirilməsini təmin edir. Bu, bütün risk yanaşmaları və prosedurları üzrə dəyişikliklərin İdarə Heyəti
və Müşahidə Şurası tərəfindən müzakirə edilməsi və tövsiyələrin verilməsi üçün vacib forumdur. Bu
forum Qrupun üzləşdiyi bütün potensial risklərin Risklərin İdarə Edilməsi Departamenti, Kredit
Komitəsi, APİK və İdarə Heyəti tərəfindən nəzərdən keçirilməsini və bu məsələlərlə bağlı Müşahidə
Şurasına hesabatların hazırlanmasını təmin edir.
Audit Komitəsi Qrupun daxili nəzarət sisteminin nəzarət və monitorinqi, eləcə də Qrupun daxili
nəzarət sisteminin ayrılmaz hissəsi olan risklərin idarə edilməsi siyasəti və prosedurlarının
adekvatlığının qiymətləndirilməsinə görə məsuliyyət daşıyır. Müstəqil peşəkar auditor olan Audit
Komitəsinin Sədri və digər iki Komitə üzvü iki səhmdarın nümayəndəsidir. Audit Komitəsinin üzvləri
Qrupun işçiləri və ya idarəetmə strukturunun tərkibində ola bilməzlər. Onlar, daxili nəzarət sisteminin
inkişafına dair İdarə Heyəti, Risklərin İdarə Edilməsi Komitəsi və Müşahidə Şurasına təkliflər verir və
risklərin idarə edilməsi funksiyasının keyfiyyətinə və müəyyən edilmiş siyasət, prosedurlar və limitlərə
riayət edilməsi ilə bağlı rəy bildirirlər. Audit Komitəsi birbaşa ona hesabat verən Daxili Audit
Departamentinin fəaliyyətinə nəzarət edir. Daxili Audit Departamentinin iş planları, audit yoxlamaları
və hesabatları, o cümlədən planlaşdırılmamış audit yoxlamalarının qrafiki Audit Komitəsi tərəfindən
diqqətlə təhlil və təsdiq edilir.
Daxili Audit Departamentinə və Audit Komitəsinin tövsiyələrinə əsaslanan icra planları və auditin
statusu haqqında hesabatlar İdarə Heyəti tərəfindən icra edilir və İdarə Heyətinə, Müşahidə Şurasına
və Səhmdarların Ümumi Yığıncağına təqdim edilir.
UNİBANK KOMMERSİYA BANKI
31 DEKABR 2011-Cİ İL TARİXİNƏ BİTƏN İL ÜZRƏ KONSOLİDƏ EDİLMİŞ MALIYYƏ
HESABATLARINA QEYDLƏR (DAVAMI)
(min Azərbaycan manatı ilə, başqa şəkildə qeyd edilməyənə qədər)
56
Kredit Komitəsi beş üzvdən ibarətdir. Onlar, Risklərin İdarə Edilməsi Komitəsi və İdarə Heyəti
tərəfindən namizədlikləri irəli sürülür və Müşahidə Şurası tərəfindən təsdiq edilir. Kredit Komitəsi
kreditlərin təsdiqlənməsi səlahiyyəti çərçivəsində hüquqi şəxslər, fiziki şəxslər və maliyyə
təşkilatlarının qarşı tərəf risklərini idarə edir, təsdiqləyir və təsdiqlənmə ilə bağlı öz tövsiyələrini verir.
Kredit Komitəsi həmçinin təhlil metodologiyası və portfelin keyfiyyəti, o cümlədən ümumi struktur,
diversifikasiya və qiymətləndirməni davamlı şəkildə nəzərdən keçirir və bunlara dair tövsiyələr verir.
Kredit Komitəsi təsdiqlənmə və səlahiyyət limitləri, risklərin təhlili və qiymətləndirilməsi üzrə qabaqcıl
standartlara riayət edilməsini təmin edən bölmələrdən biridir.
APİK, Qrupun aktiv və öhdəliklər strukturunun idarə edilməsi və optimallaşdırılmasına görə
məsuliyyət daşıyır. Bu, likvidlik, xarici valyuta və faiz dərəcəsi üzrə risklər daxil olmaqla, müxtəlif
bazar risklərini əhatə edən risklərin idarə edilməsi prosesinin tərkib hissəsidir. APİK-in funksiyalarına
qeyd olunan risklərlə bağlı strategiyaların, siyasətin və limitlərin təsdiqlənməsi üçün tövsiyələrin
hazırlanması daxildir. APİK, bu risk sahələrinə dair vaxtında və düzgün məlumatların və hesabatların
təqdim edilməsinə görə məsuliyyət daşıyır. APİK, qiymətləndirmə siyasətinin və maliyyələşdirmə
strategiyalarının müəyyənləşdirməsinə yardım göstərir. Bundan əlavə, APİK Qrupun digər riskləri
idarəetmə və nəzarət bölmələri ilə yanaşı Xəzinədarlıq və digər müvafiq bölmələrin APİK, Risklərin
İdarə Edilməsi Komitəsi, İdarə Heyəti və Müşahidə Şurası tərəfindən müəyyən edilmiş parametrlərə
uyğun fəaliyyət göstərməsini təmin etmək üçün məsuliyyət daşıyır.
Kredit Riski
Kredit riski müştərinin və ya qarşı tərəfin müqavilə üzrə öhdəliklərini yerinə yetirə bilmədiyi zaman
Qrup üçün yaranan maliyyə itkisi riskidir. Kredit riskinin əsas hissəsi Qrupun müştərilərə və banklara
verdiyi kreditlər və avanslardan, balans və balansdankənar kreditlər üzrə digər risklərdən yaranır.
Risklər üzrə hesabat hazırlayarkən Qrup müştərilər və ya qarşı tərəfin ödəmə qabiliyyətinin
olmaması riski və sənaye riski kimi kredit riskinin bütün elementlərini tam şəkildə nəzərə alır. Adətən
bazar əməliyyatları üzrə yeganə kredit riski dövlət istiqrazları və Azərbaycan Respublikası Mərkəzi
Bankının buraxdığı notlardan yaranır. Bu istiqrazlardan yalnız Qrupun likvidlik mövqeyinin daha
səmərəli idarə edilməsi məqsədilə istifadə edilir.
Hüquqi şəxslər, fiziki şəxslər və maliyyə təşkilatları üçün kredit risklərinin təsdiqlənməsi üzrə ümumi
struktur aşağıdakı kimidir:
Təminatlı biznes kreditləri üzrə:
-
Müşahidə Şurası məcmu kapitalın 10%-dən 20%-dək olan kredit limitlərini təhlil edərək
təsdiqləyir və müntəzəm olaraq yığışır;
-
İdarə Heyəti və Müşahidə Şurasının Sədri 1,000 min AZN-dən məcmu kapitalın 10%-dək olan
kredit limitlərini təhlil edərək təsdiqləyir və müntəzəm olaraq yığışır;
-
İdarə Heyəti 500 min AZN-dən 1,000 min AZN-dək olan kredit limitlərini təhlil edərək təsdiqləyir
və müntəzəm olaraq yığışır;
-
Kredit Komitəsi 250 min AZN-dən 500 min AZN-dək olan kredit limitlərini təhlil edərək təsdiqləyir
və müntəzəm olaraq yığışır;
-
İcraedici Direktor 150 min AZN-dən 250 min AZN-dək olan kredit limitlərini təhlil edərək
təsdiqləyir;
-
Baş Menecer 100 min AZN-dən 150 min AZN-dək olan kredit limitlərini təhlil edərək təsdiqləyir;
və
-
Menecer filial direktorunun kredit limitindən 100 min AZN-dək olan kredit limitlərini təhlil edərək
təsdiqləyir;
-
Yuxarıdakı limitlərdən aşağı olan kreditlər filial direktoru tərəfindən təsdiqlənir.