V a I i m a t o V a. A. I i. I i o I i o j o n o V

Nazorat uchun savollar
1. Davlat yer kadastri qaysi turdosh fanlar bilan bog'liq?
2. Fransiyada birinchi kadastr «hisob-kitobi» nechanchi yildan boshlab
yozilgan ?
3. Amir Temurning « Temur tuzuklari» kitobida yerga qanday soliq belgilangan ?
4. Angliyada yer solig'i qachon joriy etilgan?
5. Amerika Qo ‘shma Shtatlarida kadastr ishlari nechanchi yildan joriy etilgan ?
1.2. Davlat yer kadastri mazmuni, turlari va
xususiyatlari
Tayanch iboralar:
kadastr, yer uchastkalari, bino, inshootlar kadastri, shahar kadastri.
Kadastr so‘zi yunoncha 
katastichon
so ‘zidan fransuz tiliga 
kadastre
shaklida o ‘tgan bo‘lib, o ‘zbek tiliga aynan taijim a qilinsa 
varoq, mol-mulk daftari yoki mulkiy daftar m a’nosini bildiradi.
Bu so‘z ko‘pgina boshqa qadimgi atam alar kabi vaqt o ‘tishi 
bilan o'zining ilk bor ko'zda tutilgan mazmuniga uncha to ‘g‘ri
11

---

kelmaydi. Hozirgi kadastr deganda yer va boshqa ko‘pgina ko‘ch- 
mas m ulklar haqida keng qam rovli, nihoyatda teran, ancha 
murakkab tushuncha nazarda tutiladi. Shu bois kadastr so'zini 
ta ’riflayotganda, aw al unga qo'yilayotgan talab va vazifalarga, 
nim a maqsadda bajarilayotganiga qarab ta ’rif beriladi.
Shunday qilib, kadastrning ta ’riflari quyidagicha bo‘ladi:
a) kadastr deb, muayyan obyekt (yer, suv, bino va inshootlar 
yoki boshqa) haqida davriy yoki uzluksiz ravishda kuzatish orqali 
tuziladigan va tartibga solib turiladigan m a’lumotlar to ‘plamiga 
aytiladi;
b) kadastr deb, muayyan obyekt yoki voqelikni, ba’zi hollarda, 
ularni iqtisodiy baholashni ham o ‘z ichiga olgan holda, son va 
sifat jihatdan hisobiy ro‘yxatini tuzishga aytiladi;
d) kadastr-rasmiy tashkilotlar yoki muassasalar tom onidan 
tuzilgan mulkiy daftardir.