Vaqif sultanli
Yüklə 15,85 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Вагиф Султанлы. Щечлик вадиси
Вагиф Султанлы. Щечлик вадиси 9 daşlarına göz gəzdirdi. Baş-başa verib durmuşdular. Farağat ə mri verilmiş pərakəndə əsgər dəstələrinə bənzəyirdilər. Bir anlığa ona elə gəldi ki, indicə savaş əmri veriləcək, qəbiris- tanlıqda yaranılışdan bəri görünməmiş əlbəyaxa daş döyüşü başlayacaq, hər şey yerlə-yeksan olacaq. «Niyə insan tuşlandığı yolun səmtinin qəbiristanlıq olmağıyla barışammır, ayağı yer tutan gündən məzara sarı getdiyini unudur? Unudur və bilmir ki, bütün bu dava-dalaş, vuruş ölüm üçündü, ölümü yaxınlaş- dırmaq üçündü, ölümün yolunu qət etmək üçündü. İnsan bu yo- lun mənzili başına yetişmək üçün bu dünyayla savaşa çıxdığını da unudur. Unudur və bilmir ki, keçdiyi dolaylar, aşdığı sədlər torpağa qarışmaq üçündü, torpağa layiq olduğunu sübut eləmək üçündü. Bilmir ki, xilqətin bircə yolu var – məzar yolu; bö- yüklü-kiçikli bütün yer üzü bu yoldadı. Bəs onda başdaşı nə üçündü? Niyə insan izsiz-tozsuz tor- pağa tapşırılmır? Niyə insanın basdırıldığı yerdə ona başdaşı ucaldılır? Bəlkə başdaşı insanın ömrünə, həyatına, dərdinə ucal- dılan abidədi, ömrün davamıdı, ölümdən sonrakı həyatdı? Bəlkə başdaşı təsəllidi, aldanışdı...». Ona elə gəlir ki, başdaşıları da canlıdı, insan kimi bir-bi- rilə söhbət eləyir, daş dilində pıçıldaşır, dərdləşirlər. Onların da özlərinə görə dərdləri, qayğıları var, sevirlər, sevilirlər. Ancaq işıqdanmı, insandanmı qorxduqları üçün gündüzlər daş yuxu- suna gedirlər, onların həyatı gecələr başlayır. Ona görə də qəbi- ristanlıq gecələr vahiməli olur. Bir vaxt necə də istəyirdi ki, bu böyük qəbiristanlıqda başqaları kimi onun da əzizi, doğması olsun, başqaları kimi o da bu qəbirləri göstərib öyünə bilsin. Uzaq uşaqlıq illərindən bəri qəbir üstə gələnlərə həsəd aparırdı. Və böyüdükcə bu dərd də arzu kimi, ümid kimi içərisində böyüyürdü... Ancaq indi birdən-birə bütün qəbiristanlıq ona doğma- laşdı və uzaq uşaqlıq illərindən qəlbində doğulan, yaşa dolduq- ca ildən-ilə boy atıb böyüyən o nisgil ağır-ağır çəkilib getməyə başladı. «Qəbiristanlığı uçurub başdaşılarını buldozerin ağzına vermək və hələ bu azmış kimi uçurulub dağılmış qəbirlərin üstündən yol çəkmək, qır tökmək, asfalt döşəmək, tfu... Bunu Вагиф Султанлы. Щечлик вадиси 10 fikirləşən insandımı, məxluqdumu, ağlı-şüuru üstündədimi, bir papağını qabağına qoyub nə iş tutduğunu - bu cəhənnəm – öm- rünün sonunu - sonrasını fikirləşirmi...». Qəbiristanlığın aşağı başında iki-iki, üç-üç dəstə-dəstə qəbir qazırdılar. Bir həftəydi ki, qazhaqazdı. Meyitlərin sür- sümüyünü yığışdırıb, başqa yerə köçürürdülər. Kimi qardaşını, kimi bacısını, kimi ata-anasını, kimi övladını, qərəz köçha- köçdü. Səhər qəti tapşırıq alıb çıxmışdı; qəbiristanlıq büsbütün uçurulmalıydı. Neçə günüydü ki, çınqıl dolu maşınlar gəlib qa- yıdırdılar. İş ləngiyirdi. Ayın axırına kimi yol təhvil verilmə- liydi. Bu gün ikinci dəfəydi gəlirdi; səhər gələndə camaat ax- ş ama kimi möhlət istəmişdi. Qəbirləri vaxtında macal eləyib köçürməyənlər vardı. Bəziləri isə belə hadisə baş verəcəyinə inanmadıqlarından hələ qəbirlərə toxunmamışdılar. «Sən bir sözə bax: «Burdan tapşırıblar, burdan da çəkəciyik. Hökumət- nən hökumətlik eləmək olmaz!». Camaata yol lazımdı deyin, guya ki, hökumət qəbiristanlığı ayaqaltı eləməlidi... Bəyəm hö- kumət deyir ki, camaatın qəbiristanlığını uçur, dədə-babalarının ruhunu təhqir elə?.. Bir də nə hökumət-hökumət salmısan. Bura bax, ə, hökumət kimdi? Bir məni başa sal görüm kimdi höku- mət? Susursan?! Ə, hökumət sənsən, mənəm, Məmməddi, Hə- səndi, Vəlidi...». – Əmi, ay əmi! Diksindi. Başını qaldırdı. Altı-yeddi yaşlarında nimdaş paltarlı bir uşaq idi. Əynindəkinə paltar da demək olmazdı, elə bil başdan-ayağa cır-cındıra bürümüşdülər. Dərdli-dərdli ağla- yırdı və ağladıqca göz yaşları yanaqları aşağı axır, sifətinin to- zunu-çirkini yuyub aparırdı. «İlahi, bu uşaq hardan peyda oldu? Bunun boyuna-buxununa bax, göz yaşlarına bax, bir əlcə uşaq da belə ağlayarmı? Bir əlcə uşaq da qəlbində dərd, nisgil gəz- dirərmi? Elə ağlayır ki, deyirsən bu saat əriyib suya dönəcək, ovulub torpağa qarışacaq... ». Uşağın ürəyini gözlərindən oxudu. – Əmi, ay əmi! - Uşaq yenə sözünün dalını gətirəmmədi. Qəhərləndi. Qalxıb uşağın qolundan tutdu, sərt, qabarlı ə llərilə saçlarına sığal çəkdi. Вагиф Султанлы. Щечлик вадиси 11 – Anamın qəbrini uçurma, ay əmi! Sən allah, uçurma. And iç ananın canına ki, uçurmayacaqsan. İ çərisində birdəncə gücsüzlük duydu və bu duyğu yuxu kimi, yorğunluq kimi ağır-ağır vücuduna yayılmağa başladı. Ona elə gəldi ki, indi, durduğu yerdə qəfildən ürəyi dayanacaq. Uşaq inad eləyirdi: – And içirsənmi? De görüm and içirsənmi? «İndi nə cavab versin uşağa, necə başa salsın, nə yolla ovutsun onu. Nə cür desin ki, bu iş borcdu, tapşırıqdı, onlu da, onsuz da görülməlidi, ona qalsa, bircə qəbrə də toxunmaz, ona qalsa...». Bir həftəydi ki, gecə yuxu nə olduğunu bilmirdi. Bir azca gözləri çimir alan kimi cəsədlər, skeletlər gəlib yuxusuna dolu- ş urdu, gecəni səhər eləyənə qədər onunku ona dəyirdi. Qəbiristanlıqda qızğın iş gedirdi. Adamlar bu saatca hər ş eyin yerlə-yeksan olacağından qorxurdular. Bellə, külünglə torpağı qazıb tökür, sür-sümüyü xərək-xərək daşıyıb Babalı ba- ğ ının yuxarısındakı təzə qəbiristanlıq yerində basdırırdılar. Uzaqdan təzə qəbiristanlıq yerinə baxanda adama elə gəlirdi ki, bütün bu yaxın kəndlərə nə isə ağır, dəhşətli qırğın üz verib və bir belə insan cəsədinin birdəncə basdırılmağı da həmin fəla- kətlə bağlıdı. Hacı Mahmud babanın qəbrinin üstündə tikilmiş ağ günbəzi söküb təzə qəbiristanlıq yerinə daşımışdılar. Hacı Mah- mud babanın qəbri də köçürülmüşdü. Günbəzin kərpic və də- mirlərini daşıyıb qəbrin ətrafına yığmışdılar, ara sakitləşən kimi tikintiyə başlanacaqdı. Qalxıb buldozeri söndürdü. Camaat tamam dağılışmamış işə başlamayacaqdı. İndi Miriş olaydı burda, onun buldozeri söndürməyini görəydi, böləydi itən vaxtı dəqiqələrə, saniyələrə, sonra da vuraydı aya, günə. Onda oğul istəyirdi onun qabağında dayana. Çəkdiyi papirosun tüstüsünü gözlərindən buraxa-buraxa yeddi arxa dönəninə söyəcəkdi. Papirosu basıb gözündəcə sön- dürəsən əclafın... Qəbiristanlıqda iş qurtarana qədər gözləyəcəkdi. Lap Mi- rişin dədəsi xortdayıb qəbirdən gəlsə yenə tələsən deyildi. Sö- yürsə, qoy söysün, havadı, küləkdi. Yeri gələndə adamı dan- Yüklə 15,85 Kb. Dostları ilə paylaş:
|