Video cekilish texnologiyasi cdr
Yüklə 0,99 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İnsan səsinin kadrda və kadr arxasında yazılmasından əvvəl başlanğıc hesabı
- Göstəricidən istifadə
- §29. Səsyazma keyfiyyətinə nəzarət Volyumetrlər (orta siqnal göstəricisi səviyyəsini ölçən cihazlar)
- Səsyazma siqnalları və səs yazısının yoxlanılması
- §30. Əlavə çətinliklər Çəkiliş yerinin akustikası
98 halda, səs və ya taymkodu digər kanala yazmağa məcbursunuz. Bu isə həm əlavə əziyyətdir, həm də çox baha başa gəlir.
Əgər “stendap” deyilən vəziyyətdə, yəni kamera önündə dayananda, jur na listin səsini yazırsınızsa və yaxud diktorun kadrarxası səsini qeydə alır sınızsa, yazılışa başlanğıc sayından qədəm qoymalısınız. Artıq bildiyiniz kimi, “sten dap” planında reportyor, proqram aparıcısı çəkiliş yerindəcə birbaşa ka meraya üz tutur. Kadrarxası mətn – kameranın görmə sahəsindən qıraqda olan diktorun oxu duğu mətndir. Diktorun səsi videoyazını izləyib müşayiət etsə də danışanın özünü kadrda görmürük. Sənədli süjet və ya xəbər proqramlarının başlanğıcından ötrü “stendap” pla nını yazarkən, sadəcə, kamera önündə dayanıb təxminən bu sözləri yaza bi lər siniz. “Reportaj”. Başlanğıc. Birinci Dubl. Beş. Dörd. Üç. Sonra ürə yi nizdə saymağa davam edin. İki. Bir. Sıfır və mətninizi söyləməyə başlayın. “Bu gün konqres kabel proqramları üçün ciddi senzura məhdudiyyəti qoyacaq iki yeni qanun layihəsini bəyəndi”. Başlanğıc hesabı istər şərhçi, istərsə də montajçıdan ötrü əlverişlidir. Çıxış larınızı lentə yazarkən başlanğıc hesabı danışdıqlarınıza ritm verməyə kömək edir. Həmişə ikiüç rəqəmi (beş, dörd, üç) hündürdən, son üç rəqəmi isə ürə yinizdə söyləyib, mətni oxumağa başlayın. Bu sizə rahat nəfəs almağa və artıq yazının səviyyəsini təyin etmiş səs operatoruna qəfil narahatlıq gətirməyib, şərtləşdiyiniz kimi, danışmağa imkan verəcək. Mətni hansı səslə söy ləyə cək sinizsə, başlanğıc hesabını da o səslə aparmalısınız. Söhbət səsinizin hündürlük dərəcəsindən gedir. Başlanğıc hesabı montajçıya da lazımdır, çünki mətninizin nə vaxt və hansı sözlə başlandığını qeyd edərkən nişan verin. Üstəlik, hər halda çox hündür və ya mikrofona çox yaxın danışıbsınızsa, o hissənin montaj vaxtı düzəltmək lazım gəldikdə, montajçı lentdə həmin yeri necə tapacağını dəqiq biləcək: ilk söz lərinizin şiddət səviyyəsini yüngülcə azaldıb, daha sonra fonoqramın digər hissəsində lazımi səviyyəyə qaldıracaq. Göstəricidən istifadə İstər səs, istərsə videoyazı üçün hər yazı fraqmentinin başlanğıcında gös təricilərdən istifadə etmək lazımdır. Onlar həmin fraqmentin məzmununu dəqiq identifikasiya etməlidirlər. Əgər hər dublun, yaxud montaj planının ayrıca çə kilməsi mümkün olan və öncədən yazılmış ssenari əsasında veriliş hazır la yırsınızsa, hər plan və hər dubldan əvvəl göstəricilərdən faydalanmaq gərəkdir. Dublun nömrəsini göstəricidə yazmaq, ya daha sonra – montaj zamanı asan lıqla uğurlu dublu tapa bilərsiniz. Əgər reportajın eyni başlanğıcını dörd 99 dublun yazmısınızsa və bunların da üçü elə bil yararsızdırsa, o zaman bi lə cək siniz ki, lenti montaj vaxtı dördüncü dubla çatanadək fırlatmaq lazımdır. Gös tərici ol mayanda isə sizə gərəkli dublu tapınca həmin dörd dublun hamısını dinləməyə vaxt itirəcəksiniz.
Studiyadankənar səsyazma prosesində səs keyfiyyətinə nəzarət tələb olunur. Yazının gedişində səsi nəzarətdə saxlamağın iki üsulu var. Birinci üsul vol yumetrin indikatorunu izləyərək səs siqnalı səviyyəsinə göz qoymaqdır. İndi katorun şkalasını qeydedici çanağa (buna deka da deyilir, alman dilindəki “decke” sözündən götürülüb) bəzi simli musiqi alətlərinin çanağına – göv dəsinə deyilir. Səs şiddəti ilə bağlı problemləri çəkilişdən sonra düzəltmək son dərəcə çətin olduğundan, səsin çəkiliş prosesinin özündəcə yararlı və sabit səviyyədə yazılmasına diqqət yetirmək lazımdır. Əgər yazılmış ayrıayrı fraq mentlərdə siqnal səviyyəsi xeyli dəyişirsə, bərabər səviyyə almaq üçün mon tajçı həmişə səs səviyyəsini uyğunlaşdırmağa məcbur olacaq. Səs siqnalı sə viyyəsi elə yazılış zamanındaca düzgün müəyyənləşdirilirsə, istehsal sonrası mərhələdə montajçının səs səviyyəsinin tarazlaşdırılmasına ehtiyac qalmayacaq və nəticədə fonoqramın ümumi keyfiyyəti həm texniki, həm bədii baxımdan yüksək olacaq.
Quruluşçu assistent və ya səs operatoru volyumetrin indikatorunda səsin sə viy yəsinə göz qoymaqla yanaşı, yazılan səsi dinləyib yoxlamaq üçün qu laq lıq, yaxud baş telefo nun dan istifadə etməlidir. Qulaqlıqlar yazılan səs siq nalının gücünü qiy mət ləndirməyə müəyyən də rə cə də kömək etsə də, onla rın əsas dəyəri bu deyil. Qulaqlıqlar sizə səs lə rin keyfiyyətini çatdırır. Yə ni səs təmiz yazılırmı? Təh rifl ər yoxdur ki? Kənar küy lər – xışıltılar yoxdur ki? Fon dakı xışıltı yaz dı ğı nız sə si batırmır ki? Mik şer dən Şəkil 69.
100 istifadə edərək səsi bir neçə girişdən gətirib bir kanalda cəmləşdirəndə hansı nəticəni alırsınız? Müsahibənin səsini yazırsınızsa, mikrofona danışan adam ların hamısı eşidi lirmi? Səsyazma zamanı alətlərin nisbi səs səviyyələri düzgün təyin edilibmi? Volyumetrin indikatoruna baxmaqla, bu suallara cavab tapmaq mümkün deyil. Yalnız səsə qulaq asanda və dinləyəndə qiymət verəndən sonra həmin sualları cavablandıra bilərsiniz.
Studiyadankənar şəraitdə gerçəkləşdirilən hər hansı səsyazma çəkilişindən öncə sınaq yazılışının aparılması və çəkiliş prosesində fonoqram keyfiyyətinin yoxlanılması daxildir. Vaxt varsa, çəkiliş yerinə getməzdən əvvəl sınaq yazılışı aparmaq lazımdır. Öz videomaqnitofonunuzla video və səs yazısını ger çək ləşdirib səsləndirərək tamaşa edin. Bu vaxt hər hansı problemlə üzləşsəniz, bilin ki, çəkiliş yerinə gəldiyiniz zaman həmin problemlər özözünə çö zülməyəcək. Səfəri ertələyərək, mühüm kəmkəsiri aradan qaldırmaq – bütün günü çəkilişdə keçirib – işi yarıtmamaqdan, yəni keyfiyyətsiz fonoqram al maq dan və ya bundan daha pisi – heç nəyi yaza bilməməkdən yaxşıdır. Çəkilişdən öncə sınaq yazılışından və volyumetr, həm də qulaqlıqdan ya rarlanmaqla, çəkiliş prosesində səs keyfiyyətinə nəzarətdən başqa, yazılan fo noqramın da keyfiyyətini müntəzəm şəkildə yoxlamağı yaddan çıxarmayın. Macal tapsanız, bunu videomaqnitofona yeni kaset qoymazdan əvvəl və ya işarası fasilələrdə etməyə çalışın. Videolenti başladığı yerədək fırladıb, bütün yazıya təzədən baxmaqla qulaq asın. Fonoqramın keyfiyyətinin qulaqlıqla, görüntünün keyfiyyətini isə ya ka meranın videoarayıcısında, ya da izləyici monitorda yoxlayın. Cihaz və na qil lə ri düzgün qatmamaqdan, çirkli başlıqdan, yaxud daha ciddi səbəbdən görüntü və ya səs itə bilər. Hər halda bütün günü çəkilişdə keçirib, heç nəyin yazıl ma dığını, ya da kəmkəsirlə yazıldığını və yararsız olduğunu gör mək dənsə, prob lemi vaxtında üzə çıxarmaq daha yaxşıdır. §30. Əlavə çətinliklər Çəkiliş yerinin akustikası Səsyazmanı studiyada gerçəkləşdirərkən, akustik parametrlərin hamısını nə za rətdə saxlamaq mümkündür, ancaq eyni işi naturada görəndə, nəzarət im kanı çox məhduddur. Deməli, çəkiliş yeri ilə ilkin tanışlıq zamanı akustika şə raitinə diqqət yetirmək lazımdır. Akustika şəraitindən irəli gələn çətinlikləri bəzən süzgəclərin köməyi ilə, ya da danışan adamın vəziyyətini və ya mik ro fonun ti pini, həm də yerini dəyişməklə aradan qaldırmaq olar. Bəzi mikro fonlarda və
Yüklə 0,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|