326
rı arasındadır çünki bu cəhənnəm dünyaya giriş qapısıdır ora.
Kimisi üçün bu bəyan tam tərsinə ola bilər. Anaların ayaqları-
nın arası cənnət olan bu dünyaya girişdir deyə bilər kimsələr.
Sənə demişdim, həqiqət subyektiv və nisbidir.
Bizi xoşbəxtlik aparatlarına bağlayıb beynimizə xoşbəxtlik
kokteyli töksələr onunla da razılaşacağıq. Mən indidən hazı-
ram. Korlanmış iyrənc bir ruha sahib olduğumu düşünürsənsə
sənə pis xəbərim var, mənə baxaraq 21-ci yüz illiyin insanı nə
hala saldığını görə bilərsən. O yüzilliyin məhsuluyam çünki.
Yenə də hər nə qədər ruhum korlanmış olsa da, ordan sənə
nə qədər daş ürəkli görünsəm də, deyəsən elə deyil. Çünki
məsələn balaca bir qızım olmasını o qədər istəyərdim ki. Çox
qəribədir. Bir qızım olmasını və onu bağrıma basmağı çox
istəyərdim. Onun üçün yəqin ki hər şeyi edərdim. Öz həya-
tımdan keçib onu böyüdərdim. Əlimdə olmazdı bu. Məsələn
oğlum üçün etməzdim bunu. Bəlkə də ona görə ki qızlar həs-
sas, zəif və müdafiəsiz olurlar. Bilmirəm. Bəlkə də mən ona
görə uşaq sahibi olmağıma bu qədər qarşıyam ki o uşağa çox
bağlanardım. Ona dəyəcək ən kiçik zərərdə belə məhv olardım
bəlkə də. Bu qədər vecsiz biri olmağıma baxmayaraq, genlər
və instikt hər şeydən güclüdür yəqin. Elə ona görə bəlkə də
məsuliyyətdən qaçıram.
Bilmirəm. Fikirlərim çox tez-tez dəyişir və eyni anda iki zidd
fikirə sahib ola bilirəm. İnsanın qaçılmaz xislətidir bu. Özümü
bəzən hansısa yazarın əsərində bir obraz kimi hiss edirəm, kefi
olanda xoşbəxtəm kefi olmayanda bədbəxt. Mənim kimilər in-
tihara məhkumdur. Onsuz da ölümü həmişə sağ cibimdə gəzdi-
rirdim. Hətta bir vaxtlar özümə son istifadə tarixi qoymuşdum,
dişlərim çürüməyə başladığı an öləcəkdim. Çünki diş həkimlə-
rini sevmirəm. Ancaq belə getsə dişlərimdən də tez öləcəm, on-
lar hələ salamatdır. Çox böyütməmək lazımdır intiharı məncə.
Çox normal hərəkətdi. Həyat metaforik mənəda qatıldığın bir
qonaqlıq kimidir, əgər bəyənmirsənsə qalıb qonaqlığın forma-
sını dəyişməyə çabalamaq ya o qonaqlığa uyğunlaşmaq üçün
əlləşməyə ehtiyac yoxdur. Sadəcə tərk etməlisən.
327
Gör mənim nə qədər dərdim var. Yoxsa səncə mən xəstəlik
xəstəsiyəm Hera? Hə? Ordan necə görünür? Bir deyil, iki deyil
xəstəliyim. Üstünə hələ nostalgiya xəstəliyini də gəl. Keçmiş
necə ola bilərdi şübhələri. Keçmişdə olmayan xəyalı insanlar
və bunun ağrısı. Keçmişdə sahib ola bilmədiyim qadınlar üçün
üzülürəm, bugün sahib ola bilmədiyim qadınlar üçün üzü-
lürəm, ölsəm də ölməsəm də gələcəkdə sahib ola bilməyəcə-
yim qadınlar üçün üzülürəm. Onlar üçün darıxıram.
Bəzən heç olmadığım və heç olmayan yerlər və kimsələr
üçün darıxıram. Hara olduqlarını bilmirəm. Ya illər əvvəl
yuxumda görmüşəm ya hansısa kitabda oxuduğum xəyali bir
küçə ya dəniz sahili. Olmayan qadınlar üçün belə darıxıram.
Yuxularımda gördüyüm ya kitablarda oxuduğum üzünü xatır-
lamadığım qadınlar üçün darıxıram.
Qadınlara bu qədər mübtəla olmağımın səbəbi sadəcə cin-
si istək də deyil. Qadınlarla ünsiyyəti sevirəm. Ünsiyyəti və
əlaqələri sevirəm. İnsanlarla fərqli formalarda tanış olmaq
istəmişəm həmişə. Yanımdan keçən maşınların içindəki insan-
larla məsələn. Oxuduğum ikinci əl kitablarda bir iz axtarırdım
həmişə əvvəlki sahibindən. Bir not ki bu cümləni sevdinsə
məni tap. Bir əlaqə, adres. Yeniyetmə olanda həmişə xəyalını
qururdum ki oxuduğum ikinci əl kitabın içindəki notları iz-
ləyərək bir qızla tanışacam bir gün.
İnsanlara əsas da qadınlara niyə bu qədər bağlıyam bil-
mirəm, bəlkə də ona görə ki mən uşaq olanda ətrafımda çox
insan olub, bəlkə də ona görə ki ətrafımda heç insan olmayıb.
Ən lənət şey odur ki, yaş artdıqca yeniyetməlik illərindən
fərqli olaraq daha az insanla tanışmağa marağın olur. Ya da
istəsən belə tanışa bilmirsən artıq, xoşun gəlməyən insan sayısı
artır ya da həvəsin olmur. Çünki əvvəllər hər insan təzə idi, pis
və maraqsız insanlar belə yeni idi deyə bir mənası var idi. Bö-
yüdükcə seçici olursan. Mən hər cür insanla əlaqə qurub söhbət
edə bilərəm, istər yalançı olsun istər əclafın, oğraşın biri olsun
istər xəyanətkar, ancaq nə olur olsun axmaq olmasın bircə. An-
caq indi ətrafımda nə yalançılar qalıb nə xəyanətkarlar.
328
Bir vaxtlar o qədər xoşbəxt idim ki qalın romanlar ya filo-
sofları heç sayırdım. Vecimə də deyildilər. Mənə maraqlı deyil-
dilər. Məni sadəcə qadınlar maraqlandırırdı. Kimdənsə yaşama
məsləhəti almağıma ehtiyacım yox idi. O qədər gənc, laqeyd,
etinasız və enerjiliydim ki, məni sadəcə bir sonrakı sevgilimin
göz rəngi maraqlandırırdı. Sonra bir gün, içinə düşmüş oldu-
ğum bütün o gözəlliklər və xoşbəxtlik yox olub getdi. Necə
oldu özüm də bilmədim. İki il əvvəl. Özümü ta bugünə qədər
sürən dərin bir bədbəxtliyin içində tapdım. Bir də ayıldım ki
həyatımda qadından çox filosof və onların kitabları var. Qa-
dınlarla arama girmiş məsafə öz istəyimlə deyil şərtlərin məc-
buriyyətiylə olmuşdu. Hər biri ayrı bir dünya olan qadınlardan
uzaq düşmüşdüm. Kitablarda sanki nəsə bir təsəlli axtarırdım.
Nəsə bir işarə. Ya da ən sadə dillə, özümə bədbəxtlik dostları
axtarırdım yüz illər əvvəl ölüb getmiş. Kədərimi alqışlayacaq
birilərini axtarırdım. Və başa düşürdüm ki əslində əvvəllər on-
lar haqqında yanılmışam, filosoflar və onların fikirləri əhəmiy-
yətsiz deyillərmiş. Ya da sadəcə özümü təsəlli edirdim çünki
buna məcbur idim.
Yaşamaq, həm çox asan həm çox çətindir Hera. Yaşamaq
improvizasiya etməkdir. Sanki bir şəkil çəkirsən ancaq nəyin
şəklini çəkdiyini bilmirsən, sadəcə təsadüflərin səni apardığı
yerə gedirsən. Kənardan necə göründüyünü heç vaxt bilə-bil-
məzsən. Kənardakı insanlar deyirlər necə göründüyünü. Onlar
da hərəsi bir cür görəcəklər. Bütün seçimləri seçə bilmədiyin
üçün unikallaşırsan. Yavaş-yavaş yaşama sənətini öyrənirsən.
Hərə öz formulunu yaradır və o formaya girir. Həmişə görəsən
kənardan necə göründüyünü düşünür amma heç vaxt bilmir.
Görəsən kifayət qədər nəzakətlimiydim? Görəsən səhv anla-
şılmadım? Görəsənlər və kaş kilər.
Acgözlüyüm yaşamağıma əngəl olan bir başqa səbəbdir.
Gördüyünüz şəkillə o an sağollaşın, bir də görməyəcəksiniz
deyirdi sevdiyim bir şair, Emerson. O şəkili ordaca unudun
deyirdi. Çünki insan doymazdır. Eyni şeydən təkrar zövq ala
bilmir çox insan. Eyni rəsm əsərinə dəfələrlə baxa bilmirik.
Dostları ilə paylaş: |