91
Tehran, 1965, с III, səh. 166). Hal-hazırda o, Pakistan ərazisinin bir hissəsini təĢkil
edir.
15.
Bust - Əfqanıstanın Sicistan (Sistan) bölgəsində eyni adda tarixi Ģəhər
və vilayət. Öz strateji əhəmiyyətinə görə Bust vaxtilə ölkənin ikinci böyük Ģəhəri
olub. ġəhər Qəndəhardan 125 km aralı Hindistan yolunda yerləĢirdi. Yaqut əl-
Həmavi Bustun Qəzvinlə Herat arasında yerləĢdiyini göstərir. ġəhər Teymurləngin
hərbi yürüĢləri zamanı dağılmıĢ, indi isə onun yalnız qalıqları qalmıĢdır ki, bu da
Qalayi-Bust adlanır
(Yaqut əl-Həmavi. Kitəb mü'cəmi-l-buldən. Tehran. 1965, с I.
səh.612; Ġbn Rıısta. Kitəb əl-ələk ən-nəfisə. Leyden. 1967. c. VII, səh.105:
В.В.Бартольд..Соч.. т. VII, M,
1971, s.48; Əhməd Ətiyyətullah, əl-Qamus əl-
isləmi. Qahirə, 1963, с I, səh. 311).
16.
Ər-Ruxxac - Əfqanıstanın Sicistan diyarının Ģərq hissəsində eyni adda
vilayət və onun baĢ Ģəhəri. Ər-Ruxxac orta əsrlərdə Qərbi Asiyadan Hindistana
gedən iki yolun kəsiĢdiyi yerdə olduğundan mühüm ticari və strateji mövqeyə
malik idi. Yunanlılar onu Araxosiya adlandırmıĢlar
(Ġbn Rusta. Kitab əi-ələk əп-
nəfisə, Leyden, 1967, с VII, səh. 281; Tarixi Sistan («История Систана»), M,
1974, s.65; Yaqut əl-Həmavi. Kitəb mü'cəmi-l-buldən. Tehran, 1965, с II, səh. 770;
В.В.Бартольд). Соч.. Т. VII, M., 1971, s: 91).
17.
Zabulistan - Ġranla Əfqanıstan arasında tarixən mövcud olmuĢ ölkə;
baĢ Ģəhəri Qəznə olub. Yaquta görə ölkənin əsl adı Zabul olub, lakin farslar ona
«stan» əlavə edərək, «Zabulistan» adlandırmıĢlar. Hal-hazırda Ġranın Əfqanıstanla
sərhədində Zabul (Zabol) Ģəhəri mövcuddur
(Yaqut əl-Həmavi. Kitəb mücəmi-l-
buldən. Tehran, 1965, с II. Səh.904, 905; Tarixi Sistan. M., 1974, s.65;
В.В.Бартольд). Соч.. T. VII. M. 1971. s 351,
18.
Taxaristan - ġimali Əfqanıstanda Bəlxlə BədəxĢən arasında, Amu-
Dərya (Ceyhun) çayının qərb sahilində yerləĢən və geniĢ əraziyə malik ölkə
(В.В.Бартолбд). Соч.. T. VII. M., 1971. s. 41-45).
19.
Dərdistan - Əfqanıstanda dərd qəbiləsinin adı ilə adlanan rayon.
20.
Kabulistan - Əfqanıstanda baĢ Ģəhəri
Kabul olan diyar
21.
Əl-bəriz - məskəni Ġranın Kirman vilayətinin dağlıq hissəsi olan və
dil etibarilə irandilli olmayan qəbilə.
22. Q.A.Qeybullayev sul xalqının mənĢəcə türk etnosu olduğunu qeyd edir.
V.V.Bartoldun mülahizəsinə görə «sul» etnonimi Мusа Kalankatuylunun «Ağvan
tarixi» salnaməsində adı çəkilən «çul», «çol» etnonimləri ilə eynilik təĢkil edir.
Belə ki, ərəb dilində «ç» səsi mövcud olmadığından ərəblər onu çox vaxt «sad»
hərfi ilə əvəz etmiĢlər. Odur ki, «Sul» toponimi də öz növbəsində «Çol», «Çor» və
ya «Çoqa» Ģəhər adının ərəbcə qarĢılığıdır
(Г.А.Гейбуллаев. К этногенезу
азербайджанцев. Баку, 1991, с. 111-114: 354: В.В.Бартольд). Соч.. т. II. г. 1.
М.. 1963. s.
556).
23.
ġəhram-Firuz - Sasani hökmdarı Firuz Yəzdigird Bəhram (459-484)
tərəfindən Azərbaycanın Ģimal hissəsində, baĢ Qafqaz dağları ilə Xəzər dənizi