Kəlilə və DİMNƏ azərbaycan respublikasi prezidentiNİN İ Ş L ə r id a r ə s I n I N

Xeyirxahlar nəsihət eylərkən,
N ikbəxtlər düşərlər onu başa.
Xeyirxahın m ənəm   sənin  lakin,
Söz əsər eyləyərm i qəlbi  daşa?!..
E rk ə k   T e y tə v a   d ed i:  -   D e d ik lə rin in   h am ısın ı  eşitdim ,  lak in   b ü tü n  
b u n la ra   b ax m ay araq   q o rx m a,  y u m u rtaları  b u rad aca  bir y e rə   qoy.
D işi  T e y tə v a   e lə   d ə   etdi.  E rk ə k   T e y tə v a n ın   sö zlərin i  eşid ə n   d ə n iz  
ilah əsi  o n u n   b elə  b ö y ü k -b ö y ü k   d an ışm asın d an   v ə   özünü  ö y m ə sin d ə n  
q ə z ə b lə n ə rə k ,  d ən izi tə la tü m ə   gətird i.  D a lğ a la r quşun  y e n i  çıxm ış b a -  
lalarım   g ö tü rü b   apardı.  D işi  T e y tə v a   bunu  g ö rd ü k d ə   b ö y ü k   b ir  iztirab 
için d ə  e rk ə k   T e y tə v a y a   dedi:  -   M ə n   bilird im   ki,  su  ilə  za ra fat  o lm az. 
S ən   isə  öz  in ad k arlığ m   ü z ü n d ə n   balalarım ızı  m ə h v   etdin.  İndi  heç  o l-  
m asa  b ir tə d b ir gör.
E rk ə k   dedi:  -  Ö z ü n d ə n  çıx ıb   a rtıq -ə k s ik   dam şm a,  kişi  tü p ü rd ü y ü - 
n ü   yalam az.  M ə n  v e rd iy im   sözü y e rin ə   yetirib ,  d ən iz  ila h ə sin d ə n   in ti- 
q a m   alacağam .
E rk ə k   T e y tə v a   d ə rh a l  b aşq a  qu şların   y a n ın a   gedib  o n ların   rə h b ə r- 
lərin i  b ir  y e rə   topladı  v ə   b aşların a  g ə lən   ə h v alatı  o n la ra   dan ışm ağ a 
başladı.  D a n ışıq  ə sn a sın d a   dedi:
-  
Ə g ər  biz  ham ım ız  ə l-ə lə   verib,  arx a-arx ay a  dayanıb  bu  bəlanın 
qarşısını  alm asaq,  d ən iz  ilahəsi  g e t-g e d ə   c ü rə tlə n ə r  və  onun  bu  q u d u r- 
ğanlığı a d ə t şoklinə keçər.  Bütün d ən iz quşlarının nəsli kəsilib m əh v  olar.
Q u şlarm   ham ısı  y ığ ışıb   S im u rğ u n '  y a n ın a   g e td ilər  v ə   ə h v alatı  ona 
dam şdılar.  Q u şlar v ə z iy y ə tin   ciddiliyini  şərh   etd ik d ən   so n ra  dedilər:  -  
Ə g ə r  sən   d ə n iz   ila h ə sin d ə n   in tiq am   alm asan,  bundan  so n ra  quşlarm  
p adşahı  a d la n a   b ilm ə z sə n .
S im urq  b u n u  e şitc ə k   qan ad   ç a lıb   hav ay a  qalxdı.  B unu  g ö rə n   başqa 
q u şlar  ü rə k lə n ib   d ə n iz   ila h ə sin d ə n   intiqam   alm aq  ü çü n   Sim urğun 
d alın ca  u ç m a ğ a  b aşlad ılar.  D ən iz  ilahəsi  S im u rğ u n   q ü d rətin i  v ə   başqa 
q u şlar b irlə ş ə rk ə n  o n la rd a  o lan  g ü c v ə  m ə ta n ə ti yaxşı b ilird i.  O na gö rə 
T e y tə v a n m   balalarım   geri  q ay tarm ağ a  m ə c b u r  oldu.
D im n ə  dedi:  -   M ə n   bu  ə fsa n ə n i  ona  g ö rə  sə n ə   n əq l  etdim   ki,  heç 
v a x t d ü şm ə n ə   xor b ax m a y a sa n  v ə   birinci  o laraq   m ü h arib əy ə  b aşla m a -
1 
S  i  m  u  r  ğ  -   Şorq  xalqlarınm   n ağ ıllarında  darda  qalan  insan  v ə   heyvanların 
dadına  çatan  çox  güclü  v ə   qü d rətli  əfsan ə v i  bir quşun  adıdır.  M ütərcim .
yasan.  Çünki  m əğ lu b   olsan  d e y ə c ə k lə r,  “ö z ü -ö z ü n ü   m əh v   etd i” ,  qalib 
g ə lsə n   deyəcəklər,  “b ə x ti  g ə tir d i” .
Ş ətrəb a  dedi:  -   Y axşı,  m ə n   birinci  o laraq   v uruşm ağa  başlam aram , 
lakin  h ə r halda  özü m ü   m ü d a fiə   etm ə k   lazım   g ə lə c ə k d ir.
D im nə dedi:  -  O n a  söz y o x ,  m ən   sə n ə   şirin hü cu m   əlam ə tlə rin i  də 
d e y ə   bilərəm .  Ş irin  şax  d u rd u ğ u n u   tü k lərin i  qabartdığını,  q u y ruğunu 
y e rə   döydüyünü  g ö rsə n ,  d e m ə k   o,  h ü cu m a  h azırlaşm ışdır.
Ş ətrəb a  dedi:  -   Y axşı,  m ə n   bu  ə la m ə tlə ri  g ö rsəm ,  bütün  ş ü b h ə lə - 
rim   aradan  qalxar  v ə   şirin   m ə n ə   x ə y a n ə t  e td iy in ə   inanaram .
D im n ə  se v in ərək   çox  razı  h a ld a  K əlilə n in  y an ın a g əld i.  K ə lilə   onu 
g ö rc ə k   soruşdu:  -   İşlərin   n e c ə   gedir?
D im n ə  dedi:  -   K efın   istəd iy i  kim i,  h ə r  şey  öz  q aydasındadır...
S onra h ər ikisi  şirin  y an m a g etd ilər.  B u  zam an  Ş ə trə b a  da g ə lib  o ra 
çıx d ı.  Şir  Ş ətrəb am   g ö rcək   şax   durdu.  Ş ə trə b a   şirin  o n a   hücum   e d ə -  
cə y in i  anladı  v ə  ö z -ö z ü n ə   d ed i:  -   Şah  x id m ə tin d ə   olm aq,  ilan la  b ir 
y erd o   yatm aq  v ə  ya  şirlə   bir m ağ arad a y a şam aq  q ə d ə r q o rx u lu  v ə   tə h -  
lü k əlid ir.  İlan y atm ış,  şir y u x u y a  dalm ış  olsa  da,  ax ırd a biri  başım   q a l- 
d ıracaq ,  digəri  isə  ağ zın ı  açacaq d ır.
Ş ə trə b a   belə  d ü şü n ə rə k   ö zünü  m ü d afıə  edirm iş  kim i  sa ğ a -so la  
b u y n u z  vurm ağa başlad ı.  Şir o n u n  m ü h a rib ə y ə  hazırlaşd ığ m ı g ö rd ü k d o  
h ü c u m a   keçdi.  Ş id d ətli  ç a rp ışm alar  oldu.  H ə r  iki  tə rə fd ə n   çoxlu  qan 
ax ıd ıld ı.  K əlilə  bunu  g ö rd ü k d ə   üzünü  D im n ə y ə   çevirib  dedi:
Min  hiyloyo  minbir kələk  qatdın  sən,
Asanlıqla öz  arzuna çatdın  sən.
Yağış yağsa,  bu  dünyada  üç  yüz  il,
Yuya bilmoz  qaldırdığın tozu,  bil.
E y nadan,  indi  öz  fitn o k arlığ ın ın  rə z a lə tin in  n ə tic ə lə rin ə  tam aşa et.
Diırıno  dedi:  -   R ə zalo tli  n o tic ə lə r hansılardır?
K o lilo   dedi:  -   Ş irin  v icd an   ə z a b ı,  əhdin  p o zu lm ası,  öküzün  ö ld ü - 
rü lm o si  v ə   onun  q an ım n   h ə d ə rə   axıdılm ası,  ordu  arasın d a  düşən  ç a x - 
n aşm a,  qoşunun  p ə ra k ə n d ə liy i,  vuruşda  sən in   qorxaq  vo  h iy lə g ə r  o l- 
m a ğ ın ın   aşkara  çıx m ası.  Ə g ə r  n ad a n   o lm asaydın,  sən   bu  cin ay əti  şirin  
ə li  ilə   görüb  işi  bu  d ə r ə c ə y ə   çatd ırm azd m .  İn sa n la n n   ə n   nadanı  o d u r 
ki,  eh tiy ac  olm adan  ö z   d o stu n u   m ü h a rib ə y ə   g ö n d ərə.  A ğıllı  ad a m la r 
q ü d rə tli, güclü, m ə ğ lu b   e d ilm ə z  o lduqları zam an  belə,  vuruşdan  im tin a

---