Kəlilə və DİMNƏ azərbaycan respublikasi prezidentiNİN İ Ş L ə r id a r ə s I n I N

m iş,  h ə r  şeyi  ölçüb  biçm iş  v ə   n ə h ay ət,  h ə q iq ə ti  dərk   etm işdir.  Ş ə k k   v ə  
şübhə  qaranlığı  içərisin d ə  şahm   əqlinin n urundan b aşq a d ah a etib a rlı  b i r  
b ələd çi  ola  bilm əz.  Ç ünki  şahların  dərrak əsi,  q ə z ə b   o n lara  ü stü n   g ə l -  
m ədiyi  hallarda,  fə lə y in  q əlb in i  oxum aq,  q ey b lərin   sirlərin i  k ə ş f  e t m ə k  
q ü d rətin ə  m alik  o lar v ə   h ə q iq ə ti  ək s  etd irən  b ir  g ü zg ü y ə  çevrilir:
Bir işə  yanaşsan  əgər ürəkdən,
X əbərlər verərsən  çərxi-fələkdən.
O  d a  şü b h əsizd ir  ki,  D im n ə   c a h tə lə b ,  ara  v u ru şd u ra n   v ə   f i t n ə -  
kardır.  S öz  b ə z ə m ə k d ə ,  iftira  sö y lə m ə k d ə   m ə h a rə ti  v a rd ır.  B u,  o n u n  
o tu ru şu n d an ,  d u ruşundan,  d an ışığ ın d an   v ə   d a v ra n ışın d a n   d a   a y d ın   g ö -  
rünür.  M ə n   onun h ə m iş ə   b e lə   y a la n la r q u raşd ırd ığ ın ı  g ö rü rd ü m .  L a k in  
n ə   q ə d ə r  ki,  şahın  x id m ə tin d ə   q u llu q   edir,  b ə d n a m   o lm a sın   d e y ə   s u -  
surdum .  X ü su silə, b u  son h a d isə  h aq q ın d a q ə rib ə   şe y lə r d an ışırlar.  İn d i 
k i,  şahm   ö z   q ə lb in ə   şü b h ə   d am m ışd ır,  o n u   g iz lə tm ə y in ə   d ə y m ə z .
Şir dedi:  -  M ən   öküzün  işi  h aqqında çox  fikirləşib  e lə   b ir ə d a v ə t v ə  
d ü şm ən çilik   tapm aq  istəd im   ki,  o n u   öldü rd ü y ü m   ü çü n   başqaları  q a r- 
şısında ö zü m ə haqq qazandırım .  L akin tapa bilm ədim .  M ə n  d ü şü n d ü k cə 
Ş ətrəb a  m ə n im   g ö zü m d ə  y ax şılaşır  və  onu  ö ld ü rd ü y ü m ə  daha  ço x  
peşm an oluram .  B ir d ə   ki,  o yazıq  o q ə d ə r d ə   ağılsız v ə   acg ö z deyildi ki, 
hərislik  üstün  gəlib  onu  axm aq  fik irlərə  d ü şm ə y ə   və  m ə n ə   hücum   e t- 
m ə y ə   v a d a r  etsin.  M ə n   d ə   onun  haqqında  elo  b ir h ö rm ətsizlik   e tm ə m i- 
şəm   ki,  narazılığa,  ə d a v ə tə   v ə  y a   n ifrətə  sə b ə b   ola.  B ütün  bunları  fikir- 
ləşd ik d ən   sonra bu  q ə ra ra   g ə lm işə m   ki,  bu  işi  d ə rin d ə n   yoxlayım ,  h ə r -  
çən d   iş-işd ə n   keçib  və  indi  bu n u   yoxlam ağın  Ş ə trə b a  ü çü n   heç  bir  fay - 
dası  yoxdur,  lakin  h ə q iq ə t  ortay a  çıxdıqda  fıtn ək ar  layiqli  cəza  alar  v ə 
m ən im   vicdanım   sakit  olar,  xalq  qarşısında  üzü  qara olm aram ...
H ə q iq ə t  v ə  y alan ı  o rtay a  çıx arm ağ ın ,  d o stu   v ə  d ü şm ə n i  tanım ağm  
isə  b ö y ü k  faydası  v ardır.  S ən  b u  b a rə d ə  b ir şey  b ilirsə n sə   v ə  ya bir şey 
e ş id ib sə n sə ,  onu  m ə n ə   de.
Şirin  an ası  dedi:  -   E şitm işə m ,  lakin  d e y ə   b ilm ə rə m .  Ç ünki  sənin 
y ax ın   a d a m ların d an   b ə z ilə ri  b u   sirri  g izlin  sax lam aq   ü çü n   m ən ə  and 
içd irib lər.  A ndı  p o zm aq ,  sirri  faş  etm ək   isə  n am ərd lik d ir.  A lim lər  də 
bu  fık ird ə d irlə r ki,  sirri  d e m ə k   o lm az,  d e y ilsə ,  o  sirr olm az.
Şir d ed i:  -  A lim lə rin   m ü x tə lif fık irləri  vardır.  O n lar çox  şeylər d e- 
m işlə r  v ə   o n ların   d e d ik lə rin i  c ü rb ə c ü r  y o zm aq   olar.  M ə sə lə n :  ağıllı 
ad am lar b e lə  hesab  e d irlə r ki,  a lim lə rin  fıkri  n e c ə   m ə slə h ə td irsə ,  yəni,
n ecə  işin  x eyrinədirsə,  elə  d ə   şərh   edilsin.  A lim lərin   belə  bir  sözü  də 
v ar  ki,  xəyanət  sirrini  bilib  d e m ə y o n lə r  x a in lə   şərik d irlər.  B ə lk ə   bu 
x əb əri  sənə  deyən  adam   o n u   s ə n ə   sö y lə m ə k lə   öz  yaxasını  m ə su liy - 
y ə td ə n   kənara  çək m ə k ,  g ü n ah ı  öz  b o y n u n d an   atm aq  v ə   səni  bu  işə 
qarışdırm aq  istəm işdir.  İndi  ö z ü n  bil,  bu  d e d ik lərim i  n ə z ə rə   al  v ə   necə 
m əsləh ətd irsə,  elə  d ə   et.
Ş irin anası dedi: -  B u y u rd u q ların  d o ğ ru  v ə   ağlabatandır.  L akin sirri 
d em əy in  iki böyük ey b i v ardır.  B irincisi,  m ə n ə  etim ad  etm iş adam  m ə -  
n im lə   d ü şm ən   o la c a q d ır,  ik in c isi,  b u n d a n   so n ra   h eç  k əs  m ə n ə  
inanm ayacaqdır.
Şir  dedi:  -   S ən in   sö z lə rin in   m ə n tiq liy in ə   v ə  sə m im iliy in ə   irad 
tutm aq  olm az.  Ç ünki  ə m a n ə tə   x ə y a n ə t  e tm ə k   gün ah d ır.  H eç  m ən  
özüm   d ə  rəv a  b ilm ə rə m   ki,  s ə n   bu  x ə ta d a n   başını  q u rtarm aq la  başqa 
bir  x ə ta y a   düşəsən.  O   ad am ın   ad ım   d e m ə k   istə m irsə n sə ,  eybi  y o x d u r, 
heç  o lm asa  üm um i  şə k ild ə   danış.
Ş irin  anası  dedi:  -   Ə fvin  fə z ilə ti  və  sə x a v ə tin   şən i  haq q ın d a  a lim - 
lərin  n ə lə r  dediyi  m əşh u rd u r.  L akin  b u n lar  o  şe y lər  haq q ın d a  d ey ilib  
k i,o n lar xalqa  ziyan  v erm əsin ,  fıtn ə  v ə   fə sa d   tö rə tm ə sin .  A m m a  xalqa 
ziyan,  şaha z ə rə r v e rə n  xain v ə   fitn ə k a r ad am ların   öz h əd d in i  aşm asına 
sə b ə b   olan,  d ü şm ən lərin   baş  q a ld ırm asın a  y ard ım   e d ə n ,  sınaqdan  ç ı- 
xarılm ış  bir  üsul,  m ö tə b ə r  b ir  d ü stu r  kim i  ziy an k arlıq   v ə   pozu cu lu q  
ə m ə liy y a tın d a   istifado  cd ilən   şe y lə rd ə   rə h m d illik   g ö stərm o k ,  m ü q ə s - 
sirlori  ə fv  etm ok  olm az.  B elo  h allard a  intiqam   v ə  qisas  vacibdir...  Soni 
bu  işo  v ad ar  edon  D im no  y a la n ç ı,  fitn ək ar  v ə  xaindir.
Ş ir  dedi:  -   B ildim ,  qay ıd ıb   öz  yerinə  g e d ə   b ilərsən .
A nası  gctdi.  Ş ir  fik rə   daldı.  B ir  az  k e ç d ik d ən   sonra  ordu  b a ş ç ıla - 
rını,  so rk o rd ələri  v ə   anasını  çağ ırtd ı.  Ə m r  etdi,  D im n ən i  gotirsinlor. 
D im no  içori  girdikdo  Ş ir  o na  ə h ə m iy y o t  v erm əd i  vo  özünü  b ir  şey 
d ü şü n ü rm ü ş  kim i  göstordi.
D im n ə  dedi:  -   B ə la   q a p ıları  açılm ış,  ç a rə   yolları  bağlanm ışdır. 
Sonra  üzünü  d o stlarından  b irin ə   çevirib  y av aşca  soruşdu:
-  
N o  olub,  Şah  n ə   üçün  b e lə   fikrə  gedib,  sizin  bu ra  to p lan m ağ ı- 
nızın  səb o b i  nodir?
Ş irin  anası  dedi:  -   S ə n in   işlə rin   Şiri  düşündürür.  S ə n in   xo y an ətin in  
üstü  açılm ış,  şirin  igid  v ə   s ə d a q ə tli  m əşv ə rə tç isi  haq q ın d a  d ediyin 
iftira  v ə   böhtan  a şk a r  o lm u şd u r.  İndi  ola  b ilə r  ki,  səni  b ir  d ə q iq ə   do 
so la m ə t  qoym asın.

---