105.2. Şahidin nümayəndəsi bu Məcəllənin 102.9-cu maddəsində nəzərdə
tutulmuş vəzifələri yerinə yetirməlidir.
M a d d ə 1 0 6 . Z ə r ə r ç ə k m i ş ş ə x s i n h ü q u q i v a r i s i
106.1. Hadisə nəticəsində ölmüş zərər çəkmiş şəxsin hüquq və vəzifələrini
cinayət işi üzrə icraat zamanı həyata keçirmək istəyini bildirən yaxın qohumlarından
biri zərər çəkmiş şəxsin hüquqi varisi hesab olunur.
106.2. Zərər çəkmiş şəxsə cinayət qanunu ilə nəzərdə tutulmuş əməllə mənəvi,
fiziki və ya maddi ziyan vurmuş yaxın qohumu həmin zərər çəkmiş şəxsin hüquqi
varisi hesab edilə bilməz.
106.3. Zərər çəkmiş şəxsin yaxın qohumunun onun hüquqi varisi qismində
tanınması haqqında qərarı həmin qohumun xahişi olduqda, cinayət prosesini həyata
keçirən orqan qəbul edir. Bu zaman müvafiq xahişlə müraciət etmiş bir neçə yaxın
qohum arasından zərər çəkmiş şəxsin hüquqi varisinin seçilməsində mübahisə
olduqda həmin məsələni məhkəmə həll edir. Göstərilən xahişlə müraciət edilən anda
şəxsin hüquqi varis qismində tanınması üçün kifayət qədər əsaslar olmadıqda,
müvafiq qərar belə əsaslar müəyyən edildikdən dərhal sonra qəbul edilir.
106.4. Şəxs zərər çəkmiş şəxsin hüquqi varisi kimi tanındıqdan sonra onun həmin
qisimdə qalması üçün əsasların olmadığı müəyyən edildikdə, cinayət prosesini
həyata keçirən orqan əsaslandırılmış qərarı ilə bu şəxsin cinayət prosesində zərər
çəkmiş şəxsin hüquqi varisi kimi iştirakına xitam verir. Zərər çəkmiş şəxsin hüquqi
varisi cinayət işi üzrə icraatın hər hansı anında müvafiq səlahiyyətləri öz üzərindən
götürə bilər.
106.5. Zərər çəkmiş şəxsin hüquqi varisi cinayət təqibi üzrə icraatda zərər çəkmiş
şəxsin əvəzinə iştirak edir. Bu zaman o, zərər çəkmiş şəxsin ifadə vermək
hüququndan və şəxsiyyətin ayrılmaz hüquqları istisna olmaqla, digər hüquqlardan
istifadə edir və digər vəzifələr daşıyır. Zərər çəkmiş şəxsin hüquqi varisi zərər
çəkmiş şəxs kimi eyni əsaslar üzrə xüsusi ittihamçı hüquqlarından istifadə edə və
onun vəzifələrini daşıya bilər.
106.6. Zərər çəkmiş şəxsin hüquqi varisinin aşağıdakılara hüququ yoxdur:
106.6.1. şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxslə barışmaq;
106.6.2. xüsusi ittihamçı qismində cinayət təqibindən imtina etmək;
106.6.3. zərər çəkmiş şəxsin verdiyi şikayətdən imtina etmək.
106.7. Zərər çəkmiş şəxsin hüquqi varisi şahid qismində dindirilə bilər.
106.8. Zərər çəkmiş şəxsin hüquqi varisi bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş digər
hüquqları və vəzifələri yerinə yetirir.
X I I f ə s i l
CİNAYƏT PROSESİNDƏ ETİRAZLAR
M a d d ə
1 0 7 .
E t i r a z
v ə
ö z ü - ö z ü n ə
e t i r a z ı n
ü m u m i
m ü d d ə a l a r ı
107.1. Cinayət prosesində müvafiq şəxslərin iştirakına etirazlar və özü-özünə
etirazlar əsaslandırılmaqla yazılı formada edilir.
107.2. Hakimin, andlı iclasçının, prokurorun, müstəntiqin, təhqiqatçının,
müdafiəçinin, zərər çəkmiş şəxsin, (xüsusi ittihamçının), mülki iddiaçının, mülki
cavabdehin, yaxud şahidin nümayəndəsinin, eləcə də hal şahidinin, məhkəmə iclası
katibinin, tərcüməçinin, mütəxəssisin və ya ekspertin cinayət prosesində iştirakını
istisna edən, bu Məcəllənin 109, 110, 112—118-ci maddələri ilə nəzərdə tutulmuş
hallar mövcud olduqda, onlar özü-özünə etiraz etməlidirlər.
107.3. Etiraz aşağıdakı qaydada edilə bilər:
107.3.1. prokurora, müstəntiqə, təhqiqatçıya, məhkəmə iclasının katibinə,
tərcüməçiyə, mütəxəssisə, yaxud ekspertə — cinayət prosesinin hər hansı iştirakçısı
tərəfindən cinayət prosesinin istənilən anında;
107.3.2. müdafiəçiyə, zərər çəkmiş şəxsin, xüsusi ittihamçının, mülki iddiaçının,
mülki cavabdehin və ya şahidin nümayəndəsinə cinayət prosesinin istənilən anında
şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxs, dövlət ittihamçısı və ya xüsusi ittihamçı, habelə
zərər çəkmiş şəxs, mülki iddiaçı, mülki cavabdeh, onların qanuni nümayəndələri və
ya nümayəndələri tərəfindən;
107.3.3. hakimə, yaxud andlı iclasçıya — cinayət prosesinin istənilən iştirakçısı
tərəfindən yalnız məhkəmə istintaqı başlananadək, məhkəmə istintaqı başlandıqdan
sonra isə yalnız cinayət prosesinin etiraz edən hər hansı iştirakçısı müvafiq şəxsin
prosesdə iştirakını istisna edən halların bilavasitə etiraz etməkdən əvvəl ona məlum
olduğunu sübut etdikdə;
107.3.4. hal şahidinə — müvafiq istintaq hərəkəti başlananadək cinayət
prosesinin həmin istintaq hərəkətində iştirak etmək hüququna malik olan hər hansı
iştirakçısı tərəfindən.
107.4. Hakimə (məhkəmə tərkibinə) və ya andlı iclasçıya etiraz məhkəmə baxışını
ləngitmək məqsədi ilə edilmişsə, yaxud etirazın dəlilləri uydurma olarsa (həqiqətə
uyğun deyildirsə), etiraz etmiş şəxs məhkəmənin qərarına əsasən iki yüz iyirmi
manat cərimə edilə bilər.
lii[52]
107.5. Cinayət prosesini həyata keçirən orqan öz səlahiyyətləri daxilində cinayət
prosesinin gedişində etirazları və özü-özünə etirazları həll etməyə, müvafiq şəxsin
cinayət prosesində iştirakını istisna edən halları aşkar etdikdə isə öz təşəbbüsü ilə
onu cinayət prosesindən kənarlaşdırmağa haqlıdır.
107.6. Qohumluq əlaqələri və ya digər şəxsi asılılıq münasibətləri olan şəxslər
məhkəmənin tərkibinə daxil ola bilməzlər.
107.7. Başqa şəxslərə edilən etirazları həll etmək səlahiyyəti olan şəxsə edilən
etiraz ilk növbədə həll edilməlidir. Hakimə və ya andlı iclasçıya etiraz etmə ilə eyni