Microsoft Word qafqaz albanlar-duzelishli doc

 
61
Dashian Ja. Catalog der 
armenischen Handschriften in 
der Mechitaristen Bibliothek 
zu Wien.– Wien. 1895. 
Tryjarski E. Dictionnaire 
armeno-kiptchak d’aprestrois 
manuscrits des collections 
viennoises. Warszawa, 1968-
1972. T. 1, f. 1-4. 
 
*** 
 
Eyni yerdə saxlanılan 143 
№-li  əlyazma. Yarandığı yer 
və tarix məlum deyil. Daha 
qədim  əlyazmadan üzünü kö-
çürən mirzənin Mığırdiç La-
zar oğlu olduğu məlumdur. 
Bu aşağıdakı kolofondan gö-
rünməkdədir: 
“Da yazıxlı yazuçnı  Mı-
ğırdiçni Lazar oğlun ari al-
ğışınqdan unutmagın“ (Öz 
müqəddəs dualarında günah-
kar mirzə Mğırdiç Lazar oğlunu da xatırlatmağı unutma).  
283 səhifədən ibarətdir. 122–ci səhifə boşdur. Əvvəlli və sonu 
yoxdur. 1– 256–cı səhifələr alban dilində yazılmış müxtəlif duaları 
əhatə edir. 257– 283–cü səhifələr bakirə qadın, müqəddəs Mariya-
nanın (Marqaritanın) həyatından bəhs edən hekayədir.  Əlyazma 
1989–cu ildə E. Tryjaski tərəfindən ingilis dilinə  tərcüməsi ilə 
birlikdə nəşr edilib:  
Tryjarski E. The Story of Holy Mariane in the Kipchak Lan-
guage of the Polish Armenians // Journal of Turkish Studies, v. 
13.– Harvard University, 1989.– 205-236 pp.). 
Vyanada “Cod. Arm. 13” şifrəsi 
altında qorunmaqda olan 
əlyazmanın ilk səhifəsi 

---

 
62 
*** 
 
Eyni təşkilat. 311 №-li əlyazma. 301 səhifəlik erməni – alban 
(qıpçaq – qarqar) lüğəti.  
Yazılma yeri, vaxtı və mirzə məlum deyil. 1-12 və 301–ci sə-
hifələr təmizdir. Əlyazmanın əvvəlində onun sahiblərindən biri ol-
muş şəxsə aid kolofon yer alır:  
“Der Yovanes Mikolayoviç Ivaşko oğlundan xalgan manqa bu 
bitik” (Bu kitab mənə  İvaşkonun oğlu keşiş Yovanes Mikolayo-
viçdən qalıb). 
13–cü səhifədəki ermənicə yazılmış kolofondan isə kitabın 
sonrakı sahibinin Lvov qıpçaqlarının arxiyepiskopu Niqola To-
rosoviç olduğu məlum olur. 
Ətraflı məlumat üçün bax: 
Dashian Ja. Catalog der armenischen Handschriften in der 
Mechitaristen Bibliothek zu Wien.– Wien. 1895. 
 
*** 
 
Eyni təşkilat. 440 №-li  əlyazma. 120 səhifə. Lvov erməni ar-
xiyepiskopluğuna aid yaş kağızları ilə bağlı qeydlər (1636 – 1732–
ci illər). Qeydlər erməni, polyak və alban dillərində edilmişdir. 
Ətraflı məlumat üçün bax: 
Dashian Ja. Catalog der armenischen Handschriften in der 
Mechitaristen Bibliothek zu Wien.– Wien. 1895. 
Mövzumuz baxımından önəm daşımır. 
 
*** 
 
Eyni təşkilat. 441 №-li əlyazma. 362 səhifə. Lvovdakı erməni - 
alban məhkəməsinin erməni, polyak və alban dilində yazılmış 
sənədləri. Mövzumuz baxımından önəm daşımır. 

---

 
63
*** 
 
Eyni təşkilat. 444 №-li  əlyazma. 80–cisi təmiz olmaqla, 80 
səhifə. Lvovdakı erməni - alban məhkəməsinin erməni, polyak və 
alban dilində yazılmış  sənədləri. Mövzumuz baxımından önəm 
daşımır. 
 
*** 
 
Eyni təşkilat. 446 №-li əlyazma. 177 səhifə. Lvovdakı erməni - 
alban məhkəməsinin erməni, polyak və alban dilində yazılmış 
sənədləri. Mövzumuz baxımından önəm daşımır. 
 
*** 
 
Eyni təşkilat. 447 №-li əlyazma. 470 səhifə. Lvovdakı erməni - 
alban məhkəməsinin erməni, polyak və alban dilində yazılmış 
sənədləri. Mövzumuz baxımından önəm daşımır. 
 
*** 
 
Eyni təşkilat. 452 №-li əlyazma. 140 səhifə. Lvovdakı erməni - 
alban məhkəməsinin erməni, polyak və alban dilində yazılmış 
sənədləri. Mövzumuz baxımından önəm daşımır. 
 
*** 
 
Eyni təşkilat. 468 №-li  əlyazma. 140 səhifə. 1575 – 1655–ci 
illərdə Kamenets – Podolskiy şəhərində qələmə alınıb. Mirzə: Xa-
çeres Oksent oğlu. Sifarişçi Sərqis Tamğaşının oğlu Krikor. Əlyaz-
mann sahibi: Yaqop Butax oğlu. Üst – üstə 130 vərəqdən ibarətdir. 
Əlyazmaya Mxitar Qoşun “Törə bitki”, ona XVI əsrdə  əlvə 
edilmiş 99 orijinal qanun, alban dilinə  tərcümə edilmiş 124 mad-
dəlik erməni Qanunnaməsi, Xaçeres Oksent oğlunun yazdığı giriş 

---

 
64 
sözü və alban dilində yazılmış xristian məzmunlu didaktik heka-
yələr daxildir. 
*** 
 
Eyni təşkilat. 479, 480, 481 №-li  əlyazmalar. Tarix: 1660 – 
1661–ci illər. Onlardan birincisində Vardapet Antonun alban dilin-
də 47, ikincisində 31, üçüncüsündə isə 30 moizəsi yer alır. 479 №-
li əlyazma 216, 480 №-li əlyazma 239, 481 №-li əlyazma isə 152 
vərəqdən ibarətdir. 
 
*** 
 
Eyni təşkilat. 525 №-li  əlyazma. 1618–ci ildə daha qədim 
əlyazmalar  əsasında tərtib edilib 203 vərəqdən ibarətdir. Bir neçə 
vərəq çatmır. 146 – 152–ci vərəqlər təmizdir. Burada alban dilində 
müxtəlif dualar, xristian məzmunlu hekayələr və Bibliya mətnləri 
toplanıb. 
*** 
 
Eyni təşkilat. 559 №-li əlyazma. Suçava sakini Donavakın yerli 
xristian kilsəsinə pul bağışı haqqında sənəd. 1583–cü il. 
 
Polşa 
 
Polşada qorunmaqda olan albandilli əlyazmalar Varşavadakı 
Qədim Sənədlər Baş Arxivində, Varşavadakı Polşa Elmlər Akade-
miyasının Tarix İnstitutunda, Vrotslavda yerləşən Ossolinskilər 
adına Milli İnstitutun kitabxanasında, Milli Muzeyin kitabxanasının 
Krakovdakı Çartorı şöbəsində, Krakovda yerləşən Yaqello Univer-
sitetinin kitabxanası və Krakovda, Z.Abrahamoviçin şəxsi kolleksi-
yasında saxlanılır. 
Bunlardan birincisində qorunan material əsasən mühacir al-
banların XVI əsrə aid nigah sənədlərindən ibarətdir və mövzumuz 
baxımndan önəm kəsb etmir. 

---