Redaksiya şurasi misir Mardanov

1 80 

Azarbaycan  şifahi  xalq  adabiyyatı  antologiyası 

Qoymaram 

(Dirsa  xan  oglu  BuUacı n   dilindan) 

Boynu  uzun badavi  atlar  gedirsa,  saninıd  gedir; 

Ma ni m  da  içinda  mindiyim  var, 

qırx  namarda  qoymaram! 

Qaytabandan  qızılı  dava  saninKi  gedir, 

Manim  da  içinda yüKladiyim  var, 

qırx  namarda  qoymaram! 

Yaylaqdan  gedan  min-min  qoyun  saninKidir, 

Manim  da  içinda  şişliyim  var, 

qırx  namarda  qoymaram! 

Sanin  ağ  üzlü,  ala  gözlü  galinlarin  gedirsa, 

İçinda  manim  da  nişanlım  var, 

qırx  namarda  qoymaram! 

Qızıl  tağlı  uca  evlar  gedirsa, 

İçinda  manim da  otağım  var, 

qırx  namarda  qoymaram! 

Sanin  ağ  saqqallı  qocaların  gedirsa, 

İçinda  manim  da  bir  ağlı  çaşmış, 

Başı  itmiş  qoca  atam  var, 

qırx  namarda  qoymaram! 

Boş-boş  danışma 

(Qa raca  çobanın  dilindan) 

Boş-boş  danışma,  itim  Kafir! 

1 

tim la  bir  yalaqdan  yal  i çan  az ğın  K af ir, 

AltındaKI  alaca  atını  na  öyürsan? 

Ala  başlı  Keçimca  görünmaz  mana! 

BaşındaKI  dabilqani  na  öyürsan,  ay  Kafir? 

BaşımdaKı  papağımca  görünmaz  mana! 

Altmış  tutarn  nizani  na  öyürsan,  murdar  Kafir? 

Qırmızı  dayanayimca  görünmaz  mana! 

Qılıncını  na  öyürsan,  ay  Kafir? 

ayri başlı  ÇÖVKanımca  gÖrÜnmaz  mana! 

Belinda  doxsan  oxunu  na  öyürsan,  ay  Kafir? 

Ala  qo ll u  sapandırnca  görünmaz  ma na! 

Uzaqdasan-yaxındasan,  bari  gal! 

İgidlarin  zarbasini  gör,  sonra  get! 

---

Qahramanlıq  na�malari 

Mana  ver 

(Qa raca  çoba nın  dilindan) 

Qo n ur  atını  m ana  ver! 

Al tm ış  tu tamlıq  nizani  m ana  ver! 

At  o  böyüK  qalxanını,  mana  ver! 

BöyüK,  iti,  polad  qılıncını  mana  ver! 

Oxqabından  saKsan  oxunu  mana  ver! 

Ağ  tozluca  tutacaqlı  harK  yayını  mana  ver! 

Gedim  Kafirin  qolundaKı  şahinini  öldürüm. 

Paltarımın  qolu ila alnıının  qanını  silim. 

Ölarsam,  qoy  sanin  uğrunda  man  ölüm! 

Allah  qoyarsa,  evini  man  xilas  elayim! 

Günü  galdi 

(Qazan  oglu  Uruzu n   dilindan) 

Bari  gal,  atam  Qazan! 

Qalxım yerimdan 

Badavi  atımı  saxlayırdım  bu  gün  üçün . 

Günü  galdi,  böyüK  meydanda  sayirdim 

man  sanin  üçün! 

U zaq  vuran  s ür  nizami 

Saxlayırdım  bu  gün  üçün . 

Günü  galdi,  qarınlara-KÖKslara  sancım 

man  sanin  üçün 

BöyüK ,  iti  polad  qılıncımı  saxlayırdım 

bu  gün  üçün 

Günü  galdi,  murdar  dinli  Kafir  başın  Kasdirim 

sanin  üçün! 

aynimda harK  damir  donumu  saxlayırdım 

bu  gün  üçün 

Günü  galdi,  qolçaq-yaxa  tiKdirib-taxım 

sanin  üçün! 

Günü  galdi,  qaba  toppuz  altında  yoğurdum 

sanin üçün 

Qırx  igidimi  saxlayırdım  bu  gün  üçün . 

Günü  galdi,  Kafir başını  Kasdirim  sanin  üçün! 

Ağız-dildan  bir  neça  söz  söyla mana! 

Qara  başım  qurban  olsun,  ağam  sana! 

1 8 1  

---

1 8 2  

Azarbaycan  şifahi  xalq  adabiyyatı  antologiyası 

DöyüşaK 

(BaH:i r  o Olu 

1 

m ra nın  dilinda n )  

Ey i tim K af ir,  harza-harza  danışma! 

Al tırnda  al  ay ğırımı  na bayanmirsan? 

Sa ni  görüb  oynayır. 

aynimdaKİ  damir  don um  çiynimi  qısır. 

BöyüK ,   iti  polad  qılıncım  qınını  doğrayır. 

Qarğı  budağından  süngümü  na  bayanmirsan? 

KöKsünü  dalaraK  göya  fırladar. 

Dastayi  ağ  tozlu harK  yayım  zar-zar  inlayir, 

Oxlarım  öz  qabının  Kişini  dalir. 

Yanımda  igidlarim  döyüş  istayir. 

İgid  adama  hada-qorxu  galmaK  eyibdir, 

Ay Kafir,  bari gal,  döyüşaK! 

Xain  çıxan  deyilam 

(Qazan  xa nın  dilindan) 

On  min düşman  gördümsa,  "oyunum"  dedim . 

İyirmi  min  düşman  gördümsa,  qaçmadım. 

Otuz  min  düşman  gördümsa,  ot  saydım . 

Qırx  min  düşman  gördümsa,  qıya  baxdım. 

ani  min  düşman  gördümsa,  al  vermadim .  

Altmış  min  düşman  gördümsa,  dindirmadim . 

SaKsan  min  düşman  gördümsa,  saKsanmadim . 

Doxsan  min  düşman  gördümsa,  silahlanmadım. 

Yüz min düşman  gördümsa,  üz  döndarmadim . 

Üzü dönmaz ,  Kütlaşmayan  qılıncımı  ala  aldım . 

Malıammadin  dini  eşqina  qılınc  çaldım . 

BöyüK  meydanda  başı  top  taK  Kasdim. 

Onda  bela  "aram,  bayam"  deya  öyünmadim . 

Çox  öyünan  Kişilarda bir  KişiliK  görmadim! 

alina  düşmüş  İKan  ey  Kafir,  öldür  mani, 

BöyüK  qılıncını  sal  boynuma,  Kas  başımı, 

Qılıncından  qorxan  deyilam! 

Öz  aslima,  öz  KÖKÜma  xain  çıxan  deyilam! 

---

Qahramanlıq  nağmalari 

Manam 

(Qaza n  xa n ı n   dilindan) 

YüKsaK-yÜKsaK  böyüK  dağdan  daş  yuvarlansa, 

Öz  dizini-oyluğunu  qarşısına  tutan  manam. 

Fironun  sütunu  taK  yerda  yüKlar  qalansa, 

O  tayları  dizi  ila  tutub  duran  Qazan  manam . 

BöyüK-böyüK  baylarin  oğlanları  dalaşanda 

Qamçı  altında  salıb  döyan-vuran  Qazan  manam . 

Uca  dağda  dolu  yağsa,  qara-qatı  duman  dursa, 

Qaracıq  atın  qulaqları  çovqunluqda  görünmasa, 

Baladçisiz  qorxu  çaKan  igidlar  da  yol  yanılsa, 

Baladçisiz  yol  tanıyan,  yol hacaran  Qazan  manam . 

Yeddi  başlı  ajdahaya  rast  galib  yetişdim . 

Heybatindan,  qorxusundan  bu  sol  gözüm  yaşardı. 

1 83 

"Hey  gözüm?  Bir  ilanda  na  var  bela,  qorxdun!"  - dedim .  

Man  onda d a  "aram,  bayam"  deya  öyünmadim ,  

Çox  öyünan  Kişilarda  bir  KişiliK  görmadim . 

dlina  düşmÜŞ  iKan,  ay  Kafir,  öldür  mani, 

ÇaK qılıncı,  Kas başımı,  man Ki  qorxan  deyilam! 

Oğuzun  igidlari  dura-dura  man  sanin 

Şarafina,  şanina  tarif  yaxan  deyilam! 

---