Ġsraġl elyazov elxan həSƏNLĠ leyla həSRƏtova



Yüklə 6,76 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə85/105
tarix15.04.2023
ölçüsü6,76 Mb.
#105788
növüDərs
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   105
Demir yollari kitab tam — 1

Cədvəl 7.8.
Refrijerator vaqonların texniki xarakteristikası 
Göstəricilər 
Seksiyaların tipi 
Avtonom 
ZA-5 
ZB-5 
BMZ-5 
ARV-1 
ARV-2 
Yük vaqonlarının sayı 





Yük vaqonunun 
avtoqoĢqu oxlarından 
olan uzunluğu, m 
18,076 
22,08 
22,071 
20,08 
22,08 
Dizel vaqonunun 
avtoqoĢqu oxlarından 
olan uzunluğu, m 

17 
17 


Ümumi uzunluq, m 
91 
106,38 
106,38 


Kuzovun uzunluğu, m 
(yük vaqonu) 
17 
21 
21 
19 
21 
Kuzovun eni, m 

3,1 
3,1 
3,1 
3,1 
Rels baĢlığından olan 
hündürlük 
4,57 
4,69 
4,67 
4,69 
4,69 
Yük vaqonunu baza 
uzunluğu, m
12 
16 
16 
14 
16 
Yükləmə həcmi, m
3
73,7 
100 
101,8 
88 
100 


Ümumi yükləmə həcmi, 
m
3
318 
400 
447,2 


Yükgötürmə, t bir vaqon 
ümumi
41; 29; 26 
178 
41 
164 
46 
184 
40 

36 

Ekipirovka ilə tara,
yük vaqonu,
ümumi
39;50;52 
219 
43 
242 
39 
109 
44 
48 
Vaqon döĢəməsinin 
sahəsi,
33,5; 22 
45 
46,4 
40,3 
45 
Qapıların ölçüsü 
1,43x2 
2,2x2 
2,1x2,2 
2,2x2 
2,2x2 
Hesabi temperatur,
Yük sahəsində, 
0

Xarici mühitdə, 
0

-12...-14 
30... -45 
-20..14 
40...-45 
-20...14 
40.. -45 
-18...14 
40... -45 
-2...14 
40...-45 
Dizelin tipi 
4HBD-21 4HBD-21 
K-461 
4HBD-12,5 4HBD-12,5 
Kompressorun tipi 
K-902 
Y2H-
56/7,5 
2Ф44БС-
18 
V-5,Y 
Y2H- 
56/7,5 
Kompressorun soyutma 
məhsuldarlığı, kVt 

5,5 
21,4 
9,3 
4,3 
t
0
və t
k
temperaturu 

-25 və +45 
-15 və +30 
-15 və +50 -20 və +35 
Komp. elek. müh.gücü, 
kVt 

10 
7,5 
7,5 
ġəkil 7.12-də BMZ-5 tipli vaqon seksiyasının yük (a) və dizel 
vaqonunun (b) sxemi göstərilib. Dizel vaqonu aĢağıdakı əsas 
hissələrdən ibarətdir: 1- yanacaq bakı, 2- içməli su bakı, 3-texniki su 
bakı, 4-akkumulyator batareyası yeĢiyi, 5-yağ bakı, 6-çilingər stolu, 
7-soyutma radiatoru korobu, 8-dizel-generator, 9-texniki sənədlər 
üçün yer, 10-radio-qəbuledici, 11-masa, 12-stul, 13-su isitmə qazanı, 
14-isitmə nasosu, 15-giriĢ qapısı, 16-Ģkaf, 17-divan-yataq, 18- 
tumbuçka, 19-mətbəx qızdirıcısı, 20-su qızdırıcısı, 21-yuyucu, 22-
məiĢət soyuducusu, 23-paylayıcı Ģəbəkə, 24-yanacaq nasosu, 25-əl 
yanacaq nasosu, 26- süzgəclər korobu, 27-ventilyator, 28-əl yağ 
nasosu.
Dizel vaqonu dörd əsas sahədən (M-salon-mətbəx, T-ayaqyolu, D-
dizel və A-akkumulyator) ibarətdir. 
a) 


Şəkil 7.12-də BMZ-5 tipli vaqon seksiyasının yük (a) və dizel 
vaqonunun (b) sxemi. 
Ġzotermik vaqonunun kuzası bütöv metallik olub, qaynaq bir-
ləĢməsi vasitəsilə 10XHDП markalı korroziyaya davamlı və 09Г2D 
markalı azlegirli polad profillərdən hazırlanır. Kuzov və çərçivə 
daxildən alüminium təbəqə ilə örtülür və daxilinə isə istilik izolyasiya 
materialı-polistirol yerləĢdirilir. Ġzolyasiya materialınm istilik ötürmə 
əmsalı 0-30-0,33Vt/m
2
·C olmalıdır. Vaqonun yan divarlarına və 
tavanına qalınlıgı uyğun olaraq 200 və 220 mm olan penopolistrol 
istilik izolyasiyası qoyulur. Kuzovun xarici səthi qalınlığı 2 mm olan 
qofrlanmıĢ polad vərəqə ilə örtülür. Vaqonun çərçivəsi bir onurğa, iki 
ədəd Ģkvoren tıri, sonlu və eninə tirlərdən ibarətdir. Onurğa tiri 31№-
li "Z" formalı polad profildən hazırlanır. Çərcivə vaqona təsir edən 
vertikal və horizontal qüvvələri qəbul edir. 
Yük vaqonunun sonunda ayrıca qapısı olan maĢın Ģöbəsı-4 olur. 
MaĢın Ģöbəsində normal saxlanma Ģəraitində soyuqluq məhsuldarlığı 
75,6 kC/saat olan BP-1M soyuducu-3 qurğusu (iki ədəd), isitmə 
sistemi cihazları və ventilyasiya aparatları olur. Soyuducu qurğuların 
iĢi avtomatlaĢdırılıb və vaqonun yüklənmə sahəsində "+20 
0
C -dən "-


20°C"-ə qədər temperatur rejimini təmin edir. Hava soyuducusu-2 ilə 
soyuqluq 1-yük sahəsinə verilir. 
Soyuducu qurğularda aĢağı temperaturun yaranmasını təmin edən 
iĢci maddəyə soyuducu agent deyilir. Soyuducu agent kimi amonyak, 
kükürd anhidridi, xladon-12, sialit, xlormetil və digər freon
maddələrindən istifadə olunur. Ġzotermik vaqonlarda ən çox xladon-
12 tətbiq olunur. Xladon-12 rəngsiz qaz olub, havadan 4,3 dəfə ağır, 
zəhərsiz və iysiz maddədir. Atmosfer təzyiqində xladon-12-nin 
qaynama temperatııru -29,8°C donma temperaturu isə-155°C- yə 
bərabərdir. 
1988-ci ildə BMZ-də kuzovu “sendviç” tipli olan yeni izotermik 
vaqonlar buraxıldı. Bu vaqonun yükgötürməsi 46 t, tarası 39 ton, 
uzunluğu isə 22,16 m bərabərdir. Ġzolyasiya materialı kimi penepo-
liuretandan istifadə olunur. Kuzanın daxili örtüyü Amг 6М markalı 
alüminium ərintisindən və xarici örtüyü isə 10XH DП markalı 
qofrlanmıĢ polad vərəqdən (qalınlığı 2 mm) ibarətdir. Kuzovunun 
tam həcmi 148 m
3
, yükləmə həcmi isə 120 m
3
-ə bərabərdir. Avtonom 
refrijerator vaqonunun (ARV) vəzifəsi -ətraf mühitin temperaturu -
45

C-dən +40

C olduqda, yükləmə sahəsində tezxarabolan 
məhsulları tələb olunan temperaturlarda +14

C-dən -18

C-dək 
saxlamaqdır. Vaqona yan divarlarının hər iki tərəfində qapılar-7 olur.
Avtonom refrijerator vaqonun yukləmə sahəsi-3 və kuzovunun 
sonlarında yerləĢən iki maĢın Ģöbəsindən ibarətdir. Vaqonda olan 
yüklərə nəzarət üçün siqnal lampasından-2 və texniki stansiyalarda 
stasionar enerji mənbəsindən istifadə ermək məqsədilə elektrik
rozetkasından-1 istifadə olunur. MaĢın Ģöbəsində dizel generator-6 
aqreqatı və xladon-12 ilə iĢləyən soyuqluq-5 qurğusu quraĢdırılır.
Yük sahəsində temperatur rejimini tənzimləmək və ona nəzarət 
etmək üçün termostatdan-4 istifadə olunur. Bu cür vaqonlara texniki 
xidmət və nəzarət iri texniki stansiyalarda və xüsusi məntəqələrdə 
yerinə yetirtlir. ARV-lərin texniki xarakteristikası cədvəl 7.8-də və 
konstruktiv sxemi isə Ģəkil 7.13-də verilir. 


Şəkil 7.13. BMZ tipli 5 vaqon seksiyalı refrijerator 
vaqonu; a – dizel vaqonu; : b – yük vaqonu.
Bu qurğular yük sahəsinin yan tərəfinin kənarında damın alt 
hissəsində quraĢdırılır. Dizel aqreqatının yanında tutumu 500 litr olan 
yanacaq bakı, onun ustündə isə elektrik mühərriki yanacaq vuran 
nasos yerləĢir. Dizel-generator aqreqatında dizelin gücü 18,9 kVt, 
generatorun gücü isə 16,5 kVt bərabərdir. Dizelin soyutması hava ilə, 
onun qızdırılması isə xüsusi qızdırıcı ilə təmin olunur. Vaqonda 
bütün avadanlıqlar avtomatik iĢləyir və onlara xidmət edən briqada
heyyəti olmur. 
Şəkil 7.14. Avtonom refrijerator vaqonu-ARV. 
Ġzotermik vaqonlar soyutma sisteminə görə vaqon buzxana, 
maĢınlı soyutma, maye-azot soyutmalı, termo-elektrik soyutma 
sistemli olurlar. MaĢınlı soyutmalı izotermik vaqonlara dəmiryol 
nəqliyyatında refrijerator vaqonlar da deyirlər. Bu məqsədlə dəmiryol 


nəqliyyatında hal-hazırda istifadə olunan izotermik vaqonların 
əksəriyyəti maĢınlı soyutma sistemi ilə iĢləyirlər. 
MaĢınlı soyutma nəqliyyatda 1954-cü ildən tətbiq olunur. MaĢınlı 
soyutma sistemi buxar-kompressorlu, absorbsiyalı, hava və kombinəli 
soyuducu maĢınlarla yerinə yetirilir. Hal-hazırda refrijerator 
vaqonlarında əsasən buxar-kompressorlu soyuducu maĢınlardan daha 
geniĢ istifadə olunur [6,14].

Yüklə 6,76 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   105




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə