Türk dünyasının böyük oğlu
Yüklə 2,83 Kb. Pdf görüntüsü
|
130 onun informasiya təminatını aratmaq üçün yeni elmi ədəbiyyatın əldə edilməsinə xüsusi diqqət yetirir. BDU-nun Elmi Kitabxanası respublikamızda yeganə kitabxanadır ki, Moskva şəhərində nəşr edilən ən bahalı referativ jurnalları (7 adda) almağa müvəffəq olmuşdur. Bu jurnallardan universitet alimləri ilə yanaşı respublikamızın fundamental və texniki elmlər sahəsində çalışan bütün alimlərinin maneəsiz istifadə etməsi elmimizə böyük töhfədir. Oxucularının dövri mətbuata, elmi və referativ jurnallara tələbatının artmasını nəzərə alan universitet rəhbərliyi bu sahəyə ayrılan vəsaiti müntəzəm olaraq artırır. Təkcə 2004-cü ildə dövri mətbuata abunə yazılışına 238 milyon manatdan artıq vəsait ayrılmışdır. Bu vəsait hesabına kitabxana 11 adda qəzetə, 85 adda elmi jurnala abunə yazılmış, mübadilə və hədiyyə yolu ilə 378 adda xarici jurnal almışdır. Müstəqillik illərində baş verən ən mühüm hadisələrdən biri də kitabxananın beynəlxalq əlaqələrinin genişlənməsidir. Azərbaycanın müstəqil dövlət kimi dünyanın bir çox dövlətləri ilə diplomatik əlaqələr yaratması universitetin beynəlxalq əlaqələrinin genişlənməsinə şərait yaratmış, Bakı Dövlət Universiteti dünyanın qabaqcıl universitetləri içərisində özünə layiqli yer tutmuşdur. Hazırda universitet dünyanın 18 ölkəsi ilə beynəlxalq əlaqələr yaratmışdır və 4 beynəlxalq assosiasiyanın üzvüdür. Bakı Dövlət Universitetinin kitabxanası da müstəqillik şəraitindən müvəffəqiyyətlə istifadə edərək öz beynəlxalq əlaqələrini genişləndirmiş, beynəlxalq kitab və dövri mətbuat mübadiləsini təkmilləşdirmişdir. Kitabxana dünyanın 30-dan artıq ölkəsi ilə əlaqə yaratmışdır, bu ölkələrin 48 universiteti ilə ədəbiyyat mübadiləsi edir. Mübadilə fondunun fəaliyyəti nəticəsində dünyanın qabaqcıl universitetlərinin qiymətli nəşrlərinin əldə edilməsi ilə yanaşı milli nəşrlərimizin xarici universitetlərə göndərilməsi üçün də şərait yaranır. Kitabxana həmçinin ölkəmizdə fəaliyyət göstərən səfirliklərlə, qeyri- dövlət təşkilatları ilə, xüsusilə Soros fondu ilə sıx əlaqələr yaratmış, onların köməyi ilə kitab fondunu xarici dillərdə olan çox qiymətli ədəbiyyat və dövri nəşrlərlə zənginləşdirə bilmişdir. Universitetin əməkdaşlıq etdiyi xarici şirkətlərdən Ekson və Mobil şirkətləri 131 kitabxananın xarici dəbiyyatla komplektləşməsinə yaxından köməklik göstərmişlər. Beynəlxalq kitab mübadiləsi bölməsində kitab və jurnallarla yanaşı, “qeyri-maddi daşıyıcılar” (elektron vasitələr) da saxlanılır. Hazırda kitab mübadiləsi şöbəsində elmin müxtəlif sahələrinə dair biblioqrafik və tam mətnli informasiyaları əks etdirən 56 adda 136 ədəd CD-ROM, 20 ədəd DVD-ROM, 30 ədəd disket və 2 ədəd kaset saxlanılır. Mübadilə şöbəsinin müasir avadanlıqla, informasiya texnologiyası vasitələri ilə təmin edilməsi, şöbənin İnternetə qoşulması onun işində mühüm keyfiyyət göstəricilərinin baş verməsinə, böyük oxucu kontingentinə xidmət etməsinə səbəb olmuşdur. Təkcə 2003-cü ildə şöbənin 1150 nəfər oxucuya xidmət etməsi dediklərimizə sübutdur. Bakı Dövlət Universitetinin müstəqillik illərindəki fəaliyyətində kitabxana işinin yaşadığımız informasiya cəmiyyətinin tələblərinə uyğun kompüterləşdirilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. BDU-nun Elmi Kitabxanası respublikamızın kitabxanaları içərisində kompüterləşmə problemini həyata keçirməyə çalışan, informasiya texnologiyasını təcrübəyə tətbiq edən ilk kitabxanalardan biri olmuşdur. Bu mühüm işdə kitabxanaya elmi-nəzəri və sırf praktiki cəhətdən kömək etmək, kitabxana proseslərini kompüterləşdirmək işində 1999-cu ilin martında BDU Kitabxanaçılıq-informasiya fakültəsi Kitabxanaşünaslıq kafedrasının yanında təşkil edilən “Kitabxana işinin kompüterləşdirilməsi” elmi- tədqiqat labo-ratoriyasının çox böyük köməyi olmuşdur. Bu laboratoriyanın yaranması Kitabxanaşünaslıq kafedrasının müdiri, Əməkdar elm xadimi, Beynəlxalq İnformasiyalaşdırma Akademiyasının akademiki, tarix elmləri doktoru, professor A.A.Xələfovun adı ilə bağlıdır. 90-cı illərin axırlarında BDU-da tədris prosesinin informa- siyalaşdırılması və onun keyfiyyətinin yüksəldilməsi sahəsində böyük islahatlar həyata keçirən gənc rektor, AMEA-nın müxbir üzvü, Əməkdar elm xadimi, professor Abel Məhərrəmov BDU-nun Elmi Kitabxanasının fəaliyyətini modernləşdirmək məqsədilə professor A.A.Xələfovun təşəbbüsünü bəyəndi və belə laboratoriyanın açılmasına nail oldu. Professor A.M.Məhərrəmov laboratoriyanın kitabxananın yanında 132 fəaliyyət göstərməsini və itabxana işinin kompüterləşdirilməsini həyata keçirməsini məsləhət bildi. Rektorun uzaqgörənliklə istiqamətləndirilmiş bu məsləhəti laboratoriyanın sonrakı fəaliyyətinə və kitabxana işinə mühüm təsir göstərdi. Qısa müddət içərisində kitabxana işinin kompüterləşdirilməsi sahəsində ilk mühüm nailiyyətlər əldə edildi və laboratoriya kitabxananın ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrildi. Laboratoriyanın kompüterlərlə, printerlə və digər informasiya texnologiyası ilə təmin edilməsi kitabxana işinin kompüterləşdirilməsi üçün böyük imkanlar açdı. Laboratoriya 1999-cu ildən başlayaraq kitabxananın kompleks kompüterləşdirilməsini həyata keçirməyə başladı. Respublikamızda ilk dəfə olaraq laboratoriyanın əməkdaşı, fizika-riyaziyyat elmləri namizədi Azad Qurbanov tərəfindən Milli Avtomatlaşdırılmış Kitabxana İnformasiya Sistemi (AKİS) – “Kitabxana-2.0” versiyası yaradılmışdır. Bu AKİS-lər 20 minə yaxın biblioqrafik yazıya, kitabxananın Azərbaycan fondunun informasiya bazasına malik olub, 13 ax-tarış göstəricisi və onların kombinasiyasına görə informasiya axtarışını həyata keçirmək imkanı verir. Bu AKİS-lər 90-cı illərdə qüvvədə olan QOST 7.8.-84 standartı əsasında hazırlanan biblioqrafik məlumat bazasına əsaslandığından, kitabxanaların müasir prob-lemlərini, o cümlədən beynəlxalq biblioqrafik məlumat mübadiləsini təmin etmədiyi üçün laboratoriya 2003-cü ildən etibarən kitabxana elektron kataloqunun yaradılmasında MDB ölkələrinin bir sıra qabaqcıl kitabxanalarında uzun müddət tətbiq olunan “Marc-Sql- 5” AKİS-lə işləməyə başlamışdır. Bu proqram elektron kataloqun yaradılmasını, kitabxana fondunun komplektləşdirilməsini və uçotunu, abonement və axtarış-məlumat xidmətini avtomatlaşdırır, İnternet şəbəkəsi vasitəsilə oxucuların uzaq məsafədən on-line ədəbiyyat axtarışı və sifarişini təmin edir. Laboratoriya məlumat bazasının hazırlanmasında UNIMARC və USMARC formatlarından istifadə edir ki, bu da beynəlxalq biblioqrafik məlumat mübadiləsini həyata keçirməyə kömək edir. Laboratoriyanın işçiləri tərəfindən UNIMARC formatı Azərbaycan dilinə tərcümə edilmiş və onun tətbiqinə kömək etmək məqsədilə təsvir nümunələri hazırlanmışdır. Laboratoriyanın əməkdaşları kitabxananın 15 Yüklə 2,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|