X uzuridagi pedagog kadrlar

g


Dаstur, model (jumlааn, texnologik model), texnologik xаritа, buklet, nаshr ishi, elektron ukuv-tа’lim resursi vа b.


V


L


Kullаnilish soxаlаrigа kurа esа loyix,аlаr kuyidаgilаrgа аjrаtilаdi (37-rаsm):

32. 
    rаsm. Modul tа’limining ustuvor tаmoyillаri
    

Loyix,а tа’limini tаshkil etishda talabalarning asosiy faoliyati loyix,alashtirishdan iborat buladi.


Loyщalash - boshlangich ma’lumotlar, anik belgilangan vakt, maxsus tanlangan shakl, metod va vositalarga tayanib, kutiladigan natijani taxmin kilish, bashoratlash, rejalashtirish orkali avvaldan faoliyat modelini tuzish, faoliyat yoki jarayon mazmunini ishlab chikishga karatilgan amaliy xarakat


129

Bu boradagi faoliyat ‘^oya - maksad - kutiladigan natija - taxmin kilish - bashoratlash - rejalashtirish” tizimiga asoslanadi. Loyidalash turli vositalar, ya’ni moddiy buyum, kurollar, m: kompyuter texnologiyasi, vatmon yoki oddiy ish kogozi, chizgich, kalam, marker, nusxa kuchirish apparati (printer) va b. yordamida amalga oshiriladi.

Loyidalash jarayoni kuyidagi boskichlarda tashkil etiladi (38-rasm):





38-rasm. Loyщalash bossichlari

2. 
   Ta’lim jarayonini loyixalashtirish. Uz-uzidan ma’lumki, loyixa ta’limi ukituvchining pedagogik faoliyati ta’lim jarayonini loyixalashtirish damda talabalarni ukuv loyidalarini bajarishga yunaltirishdan iboratligini anglatishga xizmat kiladi.
   

Ta’lim jarayonini loyixalashtirish ukituvchi tomonidan talabaning muammoni izlash, uni dal etish buyicha faoliyatni rejalashtirish va tashkillashtirishdan to ommaviy badolashgacha bulgan mustakil darakat kilishini ta’minlovchi maxsus tashkil etilgan maksadli ukuv faoliyatidir


130




Didaktik xarakterdagi loyixani yaratish uchun pedagog kuyi­dagi kunikma va malakalarga ega bulishi zarur:

• 
  loyixani yaratish;
  
• 
  jarayonni boskichma-boskich yoritish;
  
• 
  maksadni anik belgilash;
  
• 
  maksadga mos vazifalarni aniklash;
  
• 
  ukuv materiali mazmunini shakllantirish;
  
• 
  savol va topshiriklar tizimini ishlab chikish;
  
• 
  jarayon yoki tadbirning metodik tuzilishini asoslash;
  
• 
  talaba bilim darajasini tashxislash va uning tarbiyalanganlik darajasini baxolash
  

Moxiyatiga kura ta’lim jarayonini loyixalash aloxida olingan ta’lim jarayonini samarali tashkil etish uchun barcha omillarni inobatga olgan xolda uning loyixasi (sxemasi)ni ishlab chikishni anglatadi.
Ta’lim jarayonini loyixalash muayyan konuniyatlar asosida kechadi. Ular:

1. 
   konuniyat. Ta’lim jarayonini loyixalash samaradorligi barcha tarkibiy kismlar (texnologik jarayon, texnologik jarayonni boshkarish, vosita, axborot, ijtimoiy-iktisoiy ta’minot)ning loyixada maksadga muvofik yoritilishi bilan ta’minlanadi.
   
2. 
   konuniyat. Ta’limning texnologik vositalari talabalarning individual xususiyatlariga boglik xolda tanlanadi.
   
3. 
   konuniyat. Loyixalash strategiyalari pedagogning individual uslubiga muvofik tanlanadi.
   
4. 
   k;onuniyat. Loyixalash sifati teskari aloka (pedagog va talaba urtasidagi) kulami, loyixalash mazmuni xamda barcha omillar samaradorligiga boglik.
   

Ukuv jarayonlarini loyixalashtirishda ta’lim mazmunini, ta’lim maksadi, kutilayotgan natijani tugri belgilash, ta’lim metodlari, shakllari va vositalarini tugri tanlash, ukuvchilarning bilim, kunikma va malakalarini baxolashni anik mezonlari oldindan ishlab chikish, mashgulotga ajratilgan vakt ichida ularni tugri amalga oshirish va bir-biri bilan uygunlashuviga e’tiborni karatish maksadga muvofik sanaladi.


131

Ukuv mashgulotlariga tayyorgarlik kurishning asosiy boskichi

•