Xi-bob. Korxonaning investitsion faoliyati

11.1-rasm. Asosiy aktivlarga investitsiyalar YaIMdagi ulushi sifatida, foizda 
11.1-rasm 
investitsiya faoliyati asosiy ko‘rsatkichlari dinamikasi 
ma’lumotlariga ko‘ra investitsiyalarning YAIM ulushi 2000-2013 yillarda o‘rtacha 
22,5%ga teng eng katta ijobiy o‘zgarish kuzatiladi. Keyingi o‘rinda 2013 -2020 
yillarda o‘rtacha 22,7%ga , 2018-2019 -2020 yillarda o‘rtacha 35,23% ga teng
bo‘lgan. 
Investitsiya faoliyati quyidagi manbalar hisobiga amalga oshirilishi mumkin: 

investorlarning o‘z moliyaviy resurslari (foyda, amortizatsiya 
ajratmalari, pul jamg‘armalari va h.k.); 

qarz olingan moliyaviy mablag‘lar (obligatsiya zayomlari, bank 
kreditlari); 

jalb qilingan moliyaviy mablag‘lar (aksiyalarni sotishdan olingan 
mablag‘lar, jismoniy va yuridik shaxslarning pay va boshqa to‘lovlari); 

davlat byudjeti mablag‘lari; 

chet elliklar mablag‘lari.

Mamlakatimizda aholi jon boshiga 2020 yilda 4044,8 ming so‘mni 
tashkil qilib, 2013 yilga nisbatan 4 barobar oshgan. Mamlakatimizda 
investitsiyalarning moliyalashtirish manbalari tuzilishi ham yillar 
davomida o‘zgarib bormoqda. Jumladan, yildan yilga davlat byudjeti 
mablag‘larining ulushi kamayib, korxona mablag‘lari, to‘g‘ridan-to‘g‘ri 
xorijiy investitsiyalar hamda nobyudjet fondlar mablag‘larining ulushi 
oshib bormoqda. 

Investitsiyalarga sarflar darajasini ikkita asosiy omil belgilab beradi: 

1) investitsiya sarflaridan kutilayotgan foyda normasi;

2) foiz stavkasi. 
22,9
26,8
20,5
20,1
21,4
19,9
19,1
20,9
24,5
25,4
22,2
20,1
20,3
21,1
21,3
21,3
21,1
23,9
30,6
38,3
36,8
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0

---


Investitsiyalarga qilinadigan sarflarning harakatlantiruvchi motivi foyda 
hisoblanadi. Tadbirkorlar ishlab chiqarish vositalarini qachonki ular 
foyda keltiradigan bo‘lsa, sotib oladilar.