Yazılmışdır. Bu kitabda mülki hüquq münasibətlərinin yaranmasında aparıcı
Yüklə 2,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kirayə müqaviləsinin müddəti.
Rüfət Göyüşov də, yaşayış sahəsinə mülkiyyət hüququ əldə edir. Pay haqqını tam ödəməyən mənzil-tikinti kooperativinin üzvü onunla birlikdə yaşayan ailə üzvlərinin və mənzil-tikinti kooperativinin idarə heyətinin razılığı ilə mənzil-tikinti kooperativi binasında ona məxsus yaşayış sahəsinin bir hissəsini, müvəqqəti olaraq getdikdə isə bütün yaşayış sahəsini haqqı ödənilməklə kirayəyə verə bilər (bax. AR Mənzil Məcəlləsi, mad. 116.1). AR Mənzil Məcəlləsinin 116.2-ci maddəsi ilə müəyyən olunmuş qaydalar əsasında mənzil-tikinti kooperativi özü kirayəyə verən qismində çıxış edə bilər. Belə ki, mənzil-tikinti kooperativi onun nizamnaməsində müəyyən edilmiş
qaydada kooperativin üzvlüyündən çıxmış və ya çıxarılmış üzvlərin sahibliyində olmuş boşalmış yaşayış sahələrini mənzil-tikinti kooperativinə yeni üzvlər qəbul edilənədək haqqı ödənilməklə kirayəyə verə bilər, bu şərtlə ki, kooperativdən çıxmış və ya çıxarılmış üzvün payının tam məbləği (dəyəri) qaytarılmış olsun.
çıxış edir. Qanunverici kirayəçinin kirayə müqaviləsinin tərəfi kimi çıxış edə bilməsi ilə əlaqədar xüsusi qayda müəyyən etməmişdir. Lakin müəyyən əşyaların (mülki dövriyyəsi məhdudlaşdırılmış) kirayəsi zamanı kirayəçi təbii ki, həmin əşyalara sahib olmaq və onları idarə etməklə əlaqədar müvafiq lisenziyaya malik olmalıdır. Bununla yanaşı, kirayə müqaviləsinin bəzi növləri üzrə kirayəçi qismində yalnız müəyyən sosial qruplara aid şəxslərin çıxış edə bilməsi imkanı qanunverici tərəfindən tanınmışdır. Məsələn, AR Mənzil Məcəlləsinin 48.1-ci maddəsinin tələblərinə əsasən, sosial kirayə müqaviləsi üzrə kirayəçi kimi yaşayış sahələrinə ehtiyacı olan hesab edilən aztəminatlı vətəndaşlar çıxış edir. Həmin Məcəllənin 92-ci maddəsinə əsasən xidməti yaşayış sahələrinin kirayəçisi kimi, əmək münasibətlərinin xarakterinə görə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi hallarda
V fəsil. Əmlak kirayəsi müqaviləsi və qaydada dövlət orqanına və bələdiyyələrə seçilmə və ya vəzifəyə təyin edilmə, dövlət qulluğunda qulluqkeçmə, hüquq-mühafizə və hərbi orqanlarda xidmətkeçmə, habelə dövlət müəssisələrində əmək fəaliyyəti ilə əlaqədar və qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər kateqoriyalardan olan şəxslər çıxış edir. Kirayə müqaviləsinin müddəti. Müddət haqqında razılaşma kirayə müqaviləsinin mühüm şərtləri sırasına aid deyildir. Kirayə müqaviləsində müddət göstərilə və ya göstərilməyə bilər. Əgər müddət göstərilirsə, AR MM-in 689.1-ci maddəsinə əsasən, kirayə müqaviləsi üzrə hüquq münasibətlərinə müqavilənin bağlandığı müddət bitdikdə xitam verilir. Kirayə müqaviləsində müddət göstərilmirsə, o zaman müqavilə qeyri-müəyyən müddətə bağlanmış hesab olunur. Müqavilənin qeyri-müəyyən müddətə bağlanması onun müddətsiz bağlanması demək deyildir. Bununla əlaqədar, rus alimlərindən D.İ.Meyer qeyd edir ki, əgər kirayə müqaviləsində müddət gös- tərilməyibsə, bu o demək deyil ki, müqavilə müddətsiz bağlanıb. Bu halda müqavilənin müddəti bu və ya digər tərəfin müqavilənin ləğv edilməsini tələb etdiyi təqdirdə bitir. Belə hesab olunur ki, tərəflər müqaviləni bağlayarkən müddəti dəqiq göstərməyərək onun müəyyən olunmasını sonraya saxlayırlar'. Qeyri-müəyyən müddətə bağlanmış kirayə müqaviləsi müddətlə bağlanmış müqavilə əlamətlərini saxlayır. Qüvvədə olma müddəti göstərilməyən kirayə müqaviləsi üzrə istənilən iştirakçı müqavilənin ləğvinə dair bildiriş verə bilər. Kirayə müqaviləsinin ləğvinə dair bildirişin forma və məzmununa olan tələblər AR MM-in 690-cı maddəsində müəyyən olunmuşdur; - əmlak kirayəsi müqaviləsinin ləğvinə dair bildiriş yazılı formada verilməlidir; Мейер Д.И. Русское гражданское право. Ч.2, с.262.
Rüfət Göyüşov -
əmlak kirayəsi müqaviləsinin ləğvinə dair bildirişdə müqavilənin ləğvi üçün əsaslar göstərilməlidir; -
etirazın verilməsi formasını və müddətini kirayəçiyə vaxtında göstərməlidir. Qanunverici kirayə müqaviləsinin istehlak xarakterini (əsasən şəxsi ehtiyaclar üçün bağlanmasını) nəzərə alaraq müqavilənin ləğv edilməsi ilə əlaqədar konkret xəbərdarlıq müddətləri müəyyən etmişdir. Hər iki tərəf müqavilənin ləğvinə dair xəbərdarlıq müddətini gözləməlidir. Kirayəyə verən tərəfindən xəbərdarlıq müddətinin gözlənilməsi mühüm şərt olaraq müəyyən olunmuşdur. Bununla əlaqədar AR MM-in 691.3-cü maddəsində qeyd olunur ki, müqavilənin ləğvinə dair xəbərdarlıq edilməsinin kirayəyə verən tərəfindən gözlənilməli olan müddətlərinin qısaldılmasma əsas verən razılaşmaların qüvvəsi yoxdur. Əmlak kirayəsi müqaviləsinin ləğv edilməsinə dair xəbərdarlıq müddətləri kirayə haqqının ödənilməsinə görə hesablanır. Kirayə haqqının ödənilməsi isə öz növbəsində kirayə müqaviləsinin müddətindən asılı olaraq müəyyən olunur. Belə ki, əmlak kirayəsi haqqı, əgər kirayə müddəti bir aydan qısadırsa, həmin müddətin sonunda ödənilməlidir. Əgər kirayə müddəti bir aydan çoxdursa, əmlak kirayəsi haqqı zərurət olduqda müvafiq surətdə hər ayın sonunda hissə-hissə ödənilməlidir. Əgər əmlak kirayəsi haqqı zaman hissələri üzrə hesablanmışdırsa, ayrı-ayrı zaman hissələrinin sonunda ödənilir (bax. AR MM, mad.684.1). Əmlak kirayəsi müqaviləsinin ləğv edilməsi predmetinin daşınar və daşınmaz olmasına görə fərqləndirilir. AR MM-in 691.1- ci maddəsində müəyyən olunmuş qaydaya görə, torpaq sahələrinin, otaqların və ya rəsmi reyestrdə qeydə alınmış gəmilərin kirayəsi müqaviləsi üzrə hüquq münasibətlərində müqavilənin ləğvinə aşağıdakı hallarda yol verilir: 116
Yüklə 2,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|