680
– Mənim əzizim, – uzundraz adam sınıq pensnesinin
arxasından gözlərini parıldatdı, – bəs siz haradan bilirsiniz
ki, məndə valyuta yoxdur? Siz paltarıma görə belə
düĢünürsünüz? Heç vaxt belə etməyin, əziz keĢikçi! Siz səhv
eləyə bilərsiniz, özü də çox böyük səhv. Heç olmasa, məĢhur
xəlifə Harun ər-RəĢidin rəvayətini bir də oxuyun. Ancaq
indiki məqamda bu rəvayəti müvəqqəti olaraq bir kənara
qoyub demək istəyirəm ki, sizdən müdirinizə Ģikayət
eləyəcəyəm, sizin haqqınızda ona elə Ģeylər danıĢacağam,
bərq vuran güzgülü qapılar arasındakı yerinizi tərk etməli
olacaqsınız.
– Bəlkə, məndə primus dolusu valyuta var, – mağazaya
soxulmaq istəyən gonbul hövsələsiz halda söhbətə qarıĢdı.
Arxadakılar artıq hirslənib basabas salırdılar. Qapıçı bu
əcaib cütlüyə nifrətlə, Ģübhəylə baxaraq kənara çəkildi və
bizim tanıĢlarımız mağazaya girdilər. Onlar ilk əvvəl ətrafa
göz gəzdirdilər, sonra Korovyev hamının eĢidəcəyi gur səslə
dedi:
– Əntiqə mağazadır! Çox, çox yaxĢı mağazadır!
downloaded from KitabYurdu.org
681
Mağazanı tərifləməyə tam əsası olsa da, piĢtaxta
arxasındakı adamlar çevrilib nədənsə ona təəccüblə baxdılar.
Rəflərdə yüzlərlə top rəngbərəng çit parça gözə dəyirdi.
O yanda saya çitlər, Ģifon və frak mahudu qalaqlanmıĢdı.
Bir yığın ayaqqabı qutusu sırayla düzülmüĢdü və bir
neçə qadın sağ ayağında köhnə ayaqqabı alçaq kətildə
oturub, sol ayağındakı parıldayan təzə ayaqqabını qayğılı
halda xalıya çırpırdı. Haradasa uzaq bir küncdə patefon
oxuyurdu.
Ancaq Korovyevlə Begemot bütün bu gözəlliklərdən
yan keçib, düz yeyinti və qənnadı Ģöbəsinin kəsiĢdiyi yerə
yönəldilər. Bura geniĢlik idi, yaylıqlı və beretli qadınlar çit
Ģöbəsindəki kimi piĢtaxta qarĢısında basabas salmırdılar.
Buynuz sağanaqlı eynəkdə, hamar lentli Ģax Ģlyapada,
yasəmən rəngli paltoda, sarı layka dərisindən əlcəkdə
alçaqboy, üzü tərtəmiz qırxılmıĢ, eniylə uzunu bərabər olan
bir adam piĢtaxta qarĢısında dayanıb hökmlə nəsə
donquldanırdı. Təmiz ağ xalatlı, göy papaqlı satıcı müĢtəriyə
xidmət göstərirdi. O, Levi Matveyin oğurladığı bıçağa
downloaded from KitabYurdu.org
682
oxĢayan çox iti bıçaqla yağı daman çəhrayı qızılbalığın ilan
kimi gümüĢə çalan dərisini soyurdu.
– Bu Ģöbə də əladır, – Korovyev təntənəli surətdə etiraf
elədi, – əcnəbi də suyuĢirindir, – barmağıyla dostcasına
paltolunu göstərdi.
– Yox, Faqot, yox, – Begemot fikirli-fikirli dedi, –
dostum, sən yanılırsan. Paltolu centlmenin sifətində, məncə,
nəsə çatıĢmır.
Paltolu diksindi, ancaq görünür, təsadüfən. Yoxsa rus
dilində danıĢan Korovyevlə yoldaĢını əcnəbi necə anlaya
bilərdi.
– YakĢıdır? – paltolu alıcı ciddi Ģəkildə soruĢdu.
– Söz ola blməz! – bıçağın ucunu balığın dərisi altında
nazla gəzdirə-gəzdirə satıcı cavab verdi.
– YakĢını sevirəm, pisi yok, – əcnəbi soyuq tərzdə dedi.
– Bəs necə! – satıcı coĢqunluqla dilləndi.
Bu vaxt bizim tanıĢlar əcnəbidən və onun qızıl
balığından aralanıb qənnadı piĢtaxtasının kənarına çəkildilər.
– Bu gün istidir, – Korovyev qırmızıyanaq gənc satıcı
qıza dedi və ondan heç bir cavab almayıb bu dəfə soruĢdu:
downloaded from KitabYurdu.org
683
– Naringi neçəyədir?
– Kilosu otuz qəpik, – satıcı qız cavab verdi.
– Hər Ģey od qiymətinədir, – Korovyev köks ötürdü, –
eh, eh... – O, bir az da düĢünüb, yoldaĢına təklif elədi:
– Ye, Begemot.
Gonbul primusunu qoltuğuna vurub, piramidanın lap
üstündəki naringini götürdü, qabıqlı-qabıqlı yeyib ikinciyə
giriĢdi.
Satıcı qız dəhĢətə gəldi.
– Siz dəli olmusunuz! – rəngi qaçmıĢ halda qıĢqırdı. –
Çek verin! Çek! – və konfet maĢasını əlindən saldı.
– Əzizim, canım, gözəlim, – Korovyev satıcı qıza göz
vuraraq piĢtaxtanın üstündən aĢdı, – nə etmək olar, indi
valyutamız yoxdur!.. Ancaq and içirəm, gələn dəfə, ən geci
bazar ertəsi hamısını nağd ödəyərik! Biz yaxında, Sadovıda,
yanğın olan yerdə yaĢayırıq...
Begemot üçüncü naringini də həzm-rabedən keçirib,
pəncəsini üst-üstə yığılmıĢ Ģokolad plitkalarına atıb lap
altdakılardan birini çəkdi, ona görə də, təbii ki, hamısı uçdu
və Begemot Ģokoladı qızılı kağızıyla bir yerdə içəri ötürdü.
downloaded from KitabYurdu.org
684
Balıq satılan piĢtaxtanın arxasındakı satıcılar əllərində
bıçaq donub-qalmıĢdılar, paltolu əcnəbi soyğunçulara tərəf
çevrildi və bu yerdə aydın oldu ki, Begemot düz demir:
paltolu əcnəbinin üzündə nəsə çatıĢmır yox, daha çox nəsə
artığıydı – sallanan yanaqları və döyükən gözləri.
Satıcı qız əməlli-baĢlı saralıb ağlar səslə mağaza boyu
çığırdı:
– Palosiç! Palosiç!
Çit Ģöbəsindəki adamlar çığırtıya sarı axıĢdılar,
Begemot isə qənnadı Ģöbəsinin cazibəsindən qopub,
pəncəsini "Seçmə Kerç siyənəyi" yazılmıĢ çəlləyə soxdu və
bir cüt siyənək balığı çıxarıb udaraq quyruqlarını tüpürdü.
– Palosiç! – qənnadı piĢtaxtasının arxasından çığırıb
təkrar olundu, balıq piĢtaxtasının arxasındakı qısa saqqallı
satıcı isə bağırdı:
– Sən nə eləyirsən, əclaf?!
Pavel Ġosifoviç artıq hadisə yerinə tələsirdi. O, cərrah
kimi mötəbər görkəmli, təmiz ağ xalatlı bir kiĢiydi, döĢ
cibindən karandaĢın ucu görünürdü. Pavel Ġosifoviç, yəqin,
təcrübəli adam idi. Begemotun ağzında üçüncü siyənək
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |