221
tramvaya mindi, sonra kəsilmiĢ baĢla bağlı epizoda qayıtdı.
BaĢ məsləhətçinin əvvəlcədən hər Ģeyi xəbər verməsi Ponti
Pilatı onun yadına saldı və daha artıq inandırıcı olması üçün
Ġvan qərara aldı ki, prokuratorun qan-qırmızı astarlı ağ
plaĢda Ġrodun sarayının sütunları arasına daxil olduğu andan
hər Ģeyi büsbütün yazsın.
Ġvan cidd-cəhdlə iĢləyirdi, yazdığını pozurdu, yeni
sözlər əlavə edirdi, hətta Ponti Pilatın, daha sonra dal
ayaqları üstündə duran piĢiyin Ģəklini çəkməyə çalıĢdı.
Amma Ģəkillər də kömək etmədi, nə qədər yazırdısa, Ģairin
ərizəsi bir o qədər dolaĢıq və anlaĢılmaz olurdu.
Uzaqdan kənarları tüstü kimi burulan qorxunc bulud
görünüb Ģam meĢəsini örtəndə, külək qalxanda Ġvan hiss etdi
ki, heydən düĢüb, ərizənin öhdəsindən gələ bilməyəcək,
səpələnən vərəqləri yığmadı və sakitcə acı-acı ağladı.
Tufan qalxanda rəhmdil feldĢer Praskovya Fyodorovna
Ģairə baĢ çəkdi, onun ağladığını görüb narahat oldu, ĢimĢək
xəstəni qorxutmasın deyə pərdəni çəkdi, vərəqləri
döĢəmədən yığıb həkim dalınca qaçdı.
downloaded from KitabYurdu.org
222
Həkim gəldi, Ġvanın qoluna iynə vurub onu əmin etdi
ki, daha ağlamayacaq, indi hər Ģey keçib-gedəcək, hər Ģey
unudulacaq.
Həkimin sözləri düz çıxdı. Tezliklə çayın o tayındakı
Ģam meĢəsi əvvəlki görkəmini aldı, buludlardan təmizlənib
yenə durulan göyün altında son ağacına kimi göründü, çay
da sakitləĢdi. Ġynə vurulan kimi Ġvanın qüssəsi dağılmağa
baĢladı və Ģair indi rahatca uzanıb göy qurĢağına baxırdı.
AxĢama qədər beləcə davam elədi, o hətta göy
qurĢağının yoxa çıxdığını, Ģər qarıĢdığını, Ģam meĢəsinin
qaraldığını da bilmədi.
Ġsti süddən içib Ġvan yenə uzandı və fikirlərinin
dəyiĢdiyinə özü də məəttəl qaldı. Lənətə gəlmiĢ cüvəllağı
piĢik daha ona idbar görünmürdü, kəsik baĢ onu
qorxutmurdu və bunları fikrindən çıxarıb düĢündü ki,
əslində, klinika heç də pis deyil. Stravinski ağıllı və məĢhur
adamdır, onunla iĢ görmək çox xoĢdur. Üstəlik də, tufandan
sonra hava ləzzətli və təmizdir.
Xəstəxana yatırdı. Səssiz dəhlizlərdə tutqun ağ lampalar
sönmüĢdü, onların əvəzinə, qaydaya uyğun olaraq, zəif mavi
downloaded from KitabYurdu.org
223
gecə lampaları yanırdı və dəhlizdəki rezin ayaqaltıların üstü
ilə ehtiyatla gəzən feldĢer qadınların ayaq səsləri qapının
arxasında get-gedə seyrəlirdi.
Ġndi Ġvan xoĢ bir üzgünlüklə uzanıb, gah tavandan
yumĢaq iĢığı süzülən abajurunaltındakı lampaya, gah da
qaralmıĢ Ģam meĢəsindən qalxan aya baxa-baxa özüylə
söhbət edirdi.
– Əslinə qalanda, Berlioz tramvayın altına düĢdüyünə
görə axı mən niyə belə həyəcanlanmalı idim? – Ģair
fikirləĢdi. – Ġndi də cəhənnəmə ki, ölüb! Bir yana baxanda,
nəyimdir mənim, əmim oğludur, dayım oğludur? Dərindən
götürsək, mərhumu heç düz-əməlli tanımırdım da.
Doğrudan, axı onun haqqında mən nə bilirdim? Heç nə,
bircə onu ki, keçəldir və son dərəcə bəlağətli danıĢmağı var.
Sonra, vətəndaĢlar, – Ġvan kiməsə müraciətlə öz çıxıĢını
davam etdirdi, – bir Ģeyi aydınlaĢdıraq: mənə izah edin
görüm, bomboĢ qara gözü olan bu müəmmalı məsləhətçiyə,
cadugərə, professora nəyə görə hirslənmiĢdim? Tuman-
köynəkdə, əlimdə Ģam boĢ yerə onun dalınca düĢməyim
nəyə lazımdı, hələ restorandakı hoqqabazlıq nəydi?
downloaded from KitabYurdu.org
224
– Amma axı, – qəfil içindən, ya qulağının dibindən
gələn acıqlı bir səslə əvvəlki Ġvan yeni Ġvana dedi, –
Berliozun baĢının kəsiləcəyini o, əvvəlcədən bilirdi? Necə
həyəcanlanmayasan?
– Bu nə söhbətdir, yoldaĢlar! – yeni Ġvan köhnə, əvvəlki
Ġvana etiraz etdi, – hətta uĢağa da aydındır ki, burada bir
əmma var. O, yüz faiz qeyri-adi və müəmmalı bir adamdır.
Ancaq ən maraqlısı da elə budur! Bu adam Ponti Pilatı
Ģəxsən tanıyır, bundan da maraqlı nə ola bilər? Patriarx
gölündə hay-küy qaldırmaqdansa, Ponti Pilatın və həbs
edilmiĢ Qa-Nosrinin sonra baĢına nələr gəldiyini ondan
nəzakətlə soruĢmaq daha ağıllı iĢ olmazdımı?
Ancaq gör mən neylədim! Əslində, ciddi hadisədir –
jurnal redaktoru tramvay altına düĢüb! Amma buna görə
jurnalı bağlamayacaqlar ki! Axı neyləyəsən: insan əbədi
deyil, çox düzgün deyiblər ki, qəflətən ölə də bilər. Di Allah
rəhmət eləsin ona! BaĢqa bir redaktor qoyacaqlar, hətta, ola
bilsin, əvvəlkindən də bəlağətli danıĢacaq.
downloaded from KitabYurdu.org
225
Yeni Ġvan bir az mürgüləyib, istehza ilə köhnə Ġvandan
soruĢdu:
– Onda mənə nə ad vermək olar?
– Axmaq! – Ġvanların heç birinə aid olmayan,
məsləhətçinin yoğun səsinə çox bənzəyən kiĢi səsi aydınca
dedi.
Ġvan nəyə görəsə "axmaq" sözündən incimədi, hətta
buna yarıyuxulu halda gülümsədi. Yuxu Ġvanı aparırdı, artıq
fil ayaqlı palmaları görürdü, piĢik də yanından keçdi, ancaq
qorxunc deyildi, Ģən idi və Ġvan artıq yuxuya gedirdi ki,
birdən dəmir barmaqlıq səssizcə yana sürüĢdü və ay
iĢığından gizlənən müəmmalı bir adam eyvanda peyda olub,
Ġvana barmağını silkələdi.
Ġvan qorxub çəkinmədən çarpayıda dikəldi və eyvanda
dayanan kiĢini gördü. Bu kiĢi barmağını dodağına aparıb
pıçıldadı:
– Ssss!
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |