Yolcu-roman verstka indd
Yüklə 2,8 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Paris şəhər deyil, bütöv bir aləmdi… V KARL, Firəngistan kralı (XIV yüzil)
35 sara da tapıldı, müsyö Qrenyö yarıalman-yarıfirəngcə, daha çox da əl-qol hərəkətilə bizə nə lazım olduğunu anlatdı. Arabaçının gətirdiyi karvansara qalın divarlarıyla qəsrə oxşayan birqatlı daş tikiliydi. Müsyö Qrenyönün məsləhətilə iki, ya üç gün burda qalıb yolun yorğunluğunu canımızdan çıxarmalı, yola çıxmaqla bağlı tədarük görməliydik. Madam Qrenyönün dediyinə görə, burdan Parisə bir aylıq, uzaqbaşı, qırx günlük yol qalırdı, müsyö Qrenyö də onunla razılaşırdı. Davidlə mən vaxt hesabına diqqət yetirəcək halda deyildik: hər şey o qədər maraqlı, qeyri-adiydi ki, fikrimiz-zikrimiz bir yerdə qərar tutmurdu. 34. Madam Qrenyö təxminən düz hesablayıbmış: mənzilbaşına çatmağımız otuz altı gün çəkdi. O otuz altı gündə neçə araba dəyişdik, neçə karvansarada, müsafirxanada gecələdik, nə qədər adamla rastlaşdıq, bunu sadalasam – çoxu da ya indi yadımda
xatırlamadığım kəndlərdən, şəhərlərdən keçirdik, meşələrdən, vadilərdən, eniş-yoxuşlardan ötürdük, qəsrlər, kilsələr, saraylar, daxmalar görürdük. David, deyəsən, ailəsi üçün qəribsəməyə başlamışdı, dindirməsən, ağzını açmırdı, mən aradabir artıq kor- laşan ağrılarımı yaşasam, Dariya xalanı xatırlasam, Züleyxanın üzünü yadıma salsam da, ondan dözümlü çıxmışdım, xiffətimi üzə vurmurdum. Müsyö Qrenyö dillərini bildi-bilmədi, daim arabaçılarla nəsə «danışır», bizi söhbətə tutur, bacısının könlünü açmağa çalışırdı. Madam Qrenyönün əhvalındakı qüssənin yerini həyəcan tuturdu, görünür, ömrünün iyirmi bir ilini keçirdiyi yerə onillik ayrılıqdan sonra qayıtmaq onu tərpədirdi. Rumın, ma- car, çex, alman torpaqlarında yolumuza çıxan şəhərləri, kəndləri, vadiləri, çayları bir-bir arxada qoyduqca həyəcanı daha da ar- tırdı. Firəngistanın hüdudlarına yaxınlaşdıqca müsyö Qrenyö də coşur, daha da çox danışırdı. Dediyindən belə çıxırdı ki, Paris dünyanın mərkəzidi, bütün yollar ordan başlayıb, orda qurtarır. Mən, deyirdi, iki dəfə səyahətə çıxmışam, dünyanın, az qala, ya- rısını gəzmişəm, yenə Parisə qayıtmışam. Otuz yeddi yaşlı Jozef Qrenyönün atasından qalan malı-mülkü satıb dünyanı dolaşma- ğının mənasını hələ dərk eləyə bilməmişdim. Görünür, onun da
36 35. Firəngistan hüdudlarındakı Sarbur adlı balaca şəhərə ça- tanda madam Qrenyönün həyəcanının son həddə çatdığını açıq- aşkar gördük. Yerləşdiyimiz karvansarada duruş gətirə bilmədi, Davidlə məni yanına salıb ensiz küçələrdə, balaca meydanlar- da, səsli-küylü bazarda gəzdi, hiss eləyirdim ki, rastlaşdığı hər adamla danışmaq, bununla özünün vətənində olduğuna inan- dırmaq istəyir. Elə Sarburdan Parisə altı günlük yolumuzda da arabaçıları tələsdirir, yola erkəndən çıxmaq üçün qardaşını dilə tutur, rastına çıxan hər şeyi bizə tanıtmaq istəyirdi. Bu vaxta- can möminliyini hiss eləmədiyim madam Qrenyö gecələdiyimiz şəhərlərin bir neçəsində kilsəyə ibadətə getdi. Müsyö Qrenyönü hələ ibadət eləyən görməmişdim, Davidin kilsələrə rast gələndə xaç çevirdiyini sezmişdim, mənə gələndəsə axırıncı kərə axund Səməndərin yanında namaza durmuşdum, sonra nə Görgü ağa- nın evində, nə iki aydan artıq davam eləyən səfərimizdə belə bir imkan tapmışdım. Əlbəttə, bu Görgü ağanın himayəsində yaşa- mağım, yeddi yaşından bəri İosif çağırılmağımla bağlı deyildi, kimsə mənə dinimi dəyişməyimlə bağlı eyham belə, vurmamışdı.
rım doğmalarımın ruhuna, səfərimin uğuruna, məni gözləyənlərə aid olurdu. Taleyim məni hicri 1100-cü, miladi 1687-ci ilin yayında
37 VI AH, PARİS, PARİS… Paris şəhər deyil, bütöv bir aləmdi… V KARL, Firəngistan kralı (XIV yüzil) 36. Parisə gecə girdik, bəlkə bu səbəbdən şəhəri dərhal görə, duya bilmədim. Hansısa küçələrdən, döngələrdən keçdik, kiçik meydanda dayananda madam Qrenyö özünü saxlaya bilməyib «Ah, Paği! Paği!» qışqırdı, onda bildim ki, evlərinə çatmışıq. Qrenyölərin var-dövlətindən qalan bu ikiqatlı, Görgü ağanın imarətindən xeyli böyük mülkün gözəlliyini səhəri gün duya bil- dim: o gecə ancaq yerbəyer olduq, ağalarının, üzünü görmədikləri xanımın – madam Qrenyönün gəlişinə bərk sevinən qulluqçular – Giyom və arvadı Katrin bir göz qırpımında hər şeyi hazırladı- lar, yuyunduq, qarnımızı bərkitdik, sonra Davidlə mənə ayrılmış otaqda, ola bilsin, uzun yolda bərk yorulduğumuza görə, dərin yuxuya getdik. Səhəri gün biz oyananda günortaya yaxın idi, gözümü açıb xeyli huşsuzluq içində harda olduğumu, bayırdan gələn səslərin mənasını anlamağa çalışdım. Davidi oyatmaq daha çətin oldu, bundan ötrü müsyö Qrenyö aşağı enib ona səhər tez oyanmağın xeyri barədə xeyli öyüd verdi. Yemək süfrəsində oturanda bildik ki, bura, Qrenyölərin mülkü olan yer şəhərin Lö Marö məhəlləsidi, daha çox ədəbiyyatçıların (madam Qrenyö
Əvvəllər Beşinci Karlın vaxtında məhəllə hasara alınmışdı, Jozeflə biz səyahətə çıxmazdan qabaq kralın buyruğuyla sökül- dü. Jan-Batist Molyer adlı tamaşalar yazan vardı, sən doğulan il (madam Qrenyeyə yaşımı söyləmişdim) öldü, onun kitablarındakı əhvalatların çoxu həmin salonlarda baş verənlərdi. Sonra söhbət Yüklə 2,8 Mb. Dostları ilə paylaş:
|