Z nishanova, G. Alimova

14.2. Iroda rivojlanishining asosiy aspektlari


Bog‘cha yoshidagi bolalar irodaviy harakatlarining rivojlanishida o‘yin juda katta rol o‘ynaydi. 0 ‘yin bolalar irodasini o‘stiruvchi va mustahkamlovchi omillardan biridir. Bolalar o‘zlarining turli-tuman o‘yinlarida o‘z oldilariga ma’lum maqsadlami qo‘yadilar, ba’zan uchrab qolgan to‘siqlarni engib, ko‘zlagan maqsadlarini amalga oshirishga harakat qiladilar. Bog‘cha yoshidagi bolalar irodaviy harakatlarini stirish va mustahkamlashda rollarga bo‘linib o‘ynaydigan hamda qoidali o‘yinlaming ahamiyati g‘oyat kattadir.

0. 
   ‘yin qoidalariga rioya qihshda o‘z iroda kuchini ishga solishga to‘g‘ri keladi, chunki bola o ‘yin paytida o ‘zining harakatlarini o‘ynovchilaming maqsadlari bUan moslashtirishi kerak. KichUc guruh bolalari esa buning uddasidan chiqa olmaydUar, ya’ni o‘yin qoidalariga to‘la rioya qUa olmaydUar. Shuning uchun ular qoidaU o‘yinlarga qatnashganlarida juda sodda rollami bajaradUar. Masalan, “poezd” o‘yinida faqat passajir (yo‘lovchi) rolini o‘ynaydUar.
   

Bog‘cha yoshidagi bolalar irodaviy harakatlarini o‘stirish va mustahkamlashda ulami mehnat mashg‘ulotlariga jalb qUishning ham ahamiyati kattadir. Bolalarga biron mehnat topshirig’i berUsa, ular ayni chog‘dagi o‘zlarining mayl-xohishlarini engib, mehnat topshiriqlarini o‘z vaqtida bajarishga intUadUar. Ular ko‘pincha hatto o‘ynab turgan o‘yinlarini ham t xtatib, topshiriqni bajarishga kirishadUar. Bu esa ularda irodaviy harakatlaming rivojlanishiga yordam beradi.


Bolalardagi irodaviy harakatlami rivojlantirish maqadida ulami o‘z-o‘ziga xizmat qiUsh, supurish-sidirish, guruhda navbatchiUk qUish, poliz ekinlari, gullami parvarish qilish va tabiat burchaklarida navbatchilik qiUsh kabi mehnat turlariga jalb qUish zarur. Bunda faqat mehnat topshiriqlari berish bilangina cheklanib qolmay, balki bolalaming bu topshiriqlami qanday bajarayotganliklarini ham

www.ziyouz.com kutubxonasi