Zaza anCabaZe evropuli saqarTvelo

615

sazRvao aviaciaSi, rogorc saukeTeso gamomcdeli piloti. 1983 wlis 

Semdeg afaqiZe Sav zRvaze xelmZRvanelobda kuznecovis aviamzidis 

sahaero dajgufebas da Su­33­ze dafrinavda. sabWoTa kavSiris daSlis 

Semdeg misi sazRvao aviaciis gaerTianebam, romelic yirimSi bazirebda, 

uari Tqva SeerTeboda axlad Seqmnil ukrainul sahaero Zalebs da 

aseve uari Tqva SeTavazebaze exelmZRvanela saqarTvelos sahaero 

ZalebisTvis. amis nacvlad, is inarCunebda loialobas ruseTTan da 

aviamzid kuznecovTan erTad severomorskSi, CrdiloeTis flotSi 

gadavida.  1995 wels misi gansakuTrebuli wvlilisTvis ruseTis 

sazRvao aviaciaSi Temur afaqiZe gaxda ruseTis federaciis gmiri. 

2001 wels generali afaqiZe daiRupa qalaq ostrovTan axlos, fskovis 

regionSi, rodesac misma moieriSe xomaldma Su­33 avaria ganicada 

sahaero warmodgenis dros. sicocxlis bolo momentSi man moaxerxa, 

rom TviTmfrinavi dasaxlebuli adgilidan moe So rebina.

zurab wereTeli  Zurab  Tsereteli 

(dab.  1934) ruseTis xelovnebis akade­

miis prezidenti. misi meuRle aris 

Tavadi andronikaSvili, qarTvel 

didgvarovanTa ojaxidan, warmoSobiT 

bizantieli imperatoris andronikos I 

komnenosisgan. wereTlis namuSevrebia:

•  petre didis qandakeba qa­

laq moskovis centrSi, msoflioSi 

simaRliT (94 m) meeqvse qandakeba.

•  amerikis perSingisa da sabWoTa SS­20 birTvuli raketebis 

nawilebisgan Seqmnili qandakeba saxelwodebiT `borotsa sZlia 

keTilma~, romelic dgas gaerTianebuli erebis SenobasTan, niu iorkSi.

•  `mwuxarebis cremli~ – mdinare hudzonis napirze – masze 2001 

wlis  11 seqtembris WTC­s yvela msxverplis saxelia amotvifruli. bil 

klintoni sityviT gamovida gaxsnis ceremoniaze.

•

2006 wels Seiqmna petre didis axali qandakeba vasilievskis kun­

Zulze, peterburgSi.

elene karera dankosi Hélène  Car-

rère d’Encausse (dab. 1929 wels, ele­

ne zurabiSvili Zourabichvili), 

kar di­

nal riSelies mier daarsebuli saf­

rangeTis akademiis, romelic 40 `ukv­

davi~ akademikosisgan Sedgeba, mud­

mi 

vi mdivani da ruseTis istoriis 

specialisti, igi me­14 adgilzea 1990 

---

616

wlidan da misi akademikosis xmali Seqmna qarTuli warmoSobis frangma 

moqandakem gujim Goudji.

guji, giorgi amaSukeli  Goudji,  Guy 

Georges  Amachoukeli (dab. 1941), moqandake 

da oqromWedeli safrangeTSi, daibada 

baTumSi. is swavlobda moqandakeobas 

Tbilisis xelovnebis skolaSi da 

moskovSi. mas safrangeTSi emigraciis 

neba darTes 1974 wels prezident 

JorJ pompidus Georges  Pompidou piradi 

Carevis Semdeg. misi namuSevrebi SeiZines 

prezidentebma fransua miteranma, Jak Sirakma da nikolas sarkozim 

François  Mitterrand,  Jacques  Chirac  or  Nicolas  Sarkozy. pirad koleqciebsa da 

ramdenime muzeumSi aris misi namuSevrebi: parizSi, nantiSi, lionSi, 

bavariasa da vatikanSi. papi atarebs gvirgvinze mis Seqmnil relikvias, 

rodesac romSi wminda petres bazilikis wminda kars xsnis.

princesa irine galicina  Princess 

Irene  Galitzine (1916­2006 ww.), modis cno­

bi 

li dizaineri, romlis yvelaze 

mniSvnelovani namuSevaria `palazzo  pyja-

ma~. misi deda qarTveli iyo, prin­

cesa nina lazareva. revoluciis 

Semdeg wavida emigraciaSi, swavlobda 

xelovnebas romSi, inglisSi kembrijSi 

da safrangeTSi, sorbonaSi. 1943 wels 

galicinam daiwyo muSaoba italiel 

dizainerebTan, fontanas debTan. 1946 

wels man gaxsna sakuTari saloni da warmoadgina pirveli koleqcia. 1960 

wels man did warmatebas miaRwia `palazzo  pyjama~ gamoSvebiT, romelic 

iyo farTototebiani Ramis Sarvali, damzadebuli rbili abreSumisgan. 

misi namuSevrebi ecva msoflios cnobil qalbatonebs, rogoricaa sofi 

loreni, elizabet teilori, Jaklin kenedi­onasisi, belgiis dedofali 

paola, saberZneTis dedofali ana­maria, maria­helena de rotSildi, 

uinZoris dedofali, soraia esfandiari­baxtiari, sparseTis Sahis 

meuRle, odri hepberni, marela agneili, fiatis mflobelis meuRle, 

greta garbo da klaudia kardinale Sofia  Loren,  Elizabeth  Taylor,  Jacqueline 

Kennedy Onassis, Queen Paola of Belgium, Queen Anne­Marie of Greece, Marie­Hélène 

de  Rothschild,  Duchess  of  Windsor,  Soraya  Esfandiary­Bakhtiari,  Audrey  Hepburn, 

MarellaAgnelli,  Greta  Garboand  Claudia  Cardinale. 

Tavadi petre bagrationi Prince  Pyotr  Bagration (1765­1812 ww.), is da 

misi Zma roman (revaz) bagrationebi iyvnen ruseTis armiis generlebi. 

---

617

bagrationi ruseTis armias SeuerTda 1782 wels 

da ramdenime weli msaxurebda kavkasiaSi. 1785 

wels potiomkinma gagzavna razmi aldiSi, CeCneTSi, 

magram alyaSi mixvda da 1500 adamianze meti 

daiRupa.  160 mZevali gamosasyidis sanacvlod 

daabrunes, xolo axalgazrda daWrili oficeri 

yovelgvari gamosasyidis gareSe gadasces. is 

ibrZoda ukanasknel SesaZleblobamde. CeCnebma 

Tqves: `Cven ar vvaWrobT mamaci jariskacebiT~. 

es iyo axalgazrda bagrationi. is monawileobas 

iRebda oCakovis aRebaSi 1788 wels da poloneTis 

kampaniaSi  1794 wels. misi damsaxurebebi SeamCnia suvorovma, romelsac 

Tan axlda italiisa da Sveicariis kampaniis dros 1799 wels. 1805 wels 

austerlicSi bagrationi ibrZoda safrangeTis armiis marcxena flangis 

winaarmdeg, romelsac miurati meTaurobda. 1809 wels is uZRveboda 

ruseTis armias Turqebis winaaRmdeg. 1812 wels borodinos brZolis 

dros man miiRo sasikvdilo Wriloba. igi aRiarebulia, rogorc ruseTis 

erovnuli gmiri.

niko buri bagrationi  Niko  the  Boer  Bagrationi (1868­1933 ww.), 

saqarTvelos samefo ojaxidan. man warmoadgina qarTuli didgvarovneba 

ruseTis mefis aleqsandre III­is mefed kurTxevis dros 1881 wels. 

iyo  2 metri da 10 sm simaRlis, didi Zalis mqone. peterburgidan man 

gaagrZela mogzauroba samxreT afrikaSi lomebze sanadirod da 1900 

wels SeuerTda anglo­burebis oms patara respublikis mxares (iseve, 

rogorc ruseTis saxelmwifo dumis momavali Tavmjdomare guCkovi, 

naxevrad frangi). is iyo pirveli moxalise ruseTidan, romelic 

Cavida pretoriaSi, sadac igi miRebuli iyo buri Boer prezidentis 

pol krugeris mier Paul  Kruger. princi bagrationi mamacurad ibrZoda, 

swrafad moipova popularoba burebs Soris da daawinaures polkovnikis 

wodebaze. magram is daiWires britanelebma da sikvdili miusajes. 

daxvretis molodinSi, man ukanasknelad dedis fotos daxeda. aSkarad 

didgvarovani qalis fotom miipyro ingliseli oficris yuradReba. 

rodesac ingliselma oficerma gaigo gvari bagrationi, man hkiTxa, 

hqonda Tu ara raime kavSiri ruseTis general bagrationTan, romelic 

cnobili iyo ingliselebis mterTan frang napoleonTan brZoliT. axla 

is miCneul iqna, ara rogorc partizani, aramed omis patimari da ar 

eqvemdebareboda daxvretas. igi gadaasaxles wm. elenes kunZulze, sadac 

napoleoni cxovrobda. ironia iyo, rom misi naTesavi petre bagrationi 

ibrZoda ruseTTan erTad napoleonis winaaRmdeg da is ibrZoda inglisis 

winaaRmdeg. yvela evropuli gazeTi (uinston CerCilis CaTvliT) werda 

---