Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

 
131 
13.Biosfera xakidagi ta‘limot kim tomonidan yaratilgan? 
A)E.Zyuss  
!V)V.I.Vernadskiy      
S)V.N.Sukachev     
D)S.S.SHvars    
E)A.Tensli 
 
14.Moddalarning biologik doirada aylanishi  
A)Organizmlar urtasida 
V)Tuprok bilan organizm urtasida 
S)Organizm bilan suv urtasida  
D)Kuruklik bilan   dunyo okeanlari o‗rtasida  
!E)A,V,S. 
 
15.Moddalarning katta doirada aylanishi  
A)Organizmlar urtasida 
V)Tuprok bilan organizm urtasida 
S)Organizm bilan suv urtasida  
!D)Kuruklik bilan   dunyo okeanlari urtasida  
E)A,V,S. 
 
16. Ekologiya tarmoklarini kelajakda shugullanadigan xal kiladigan muammolari 
A)Axolining usish dinamikasini jamiyatning tuzilishi bilan boglab urganish 
V)YAdro jarayonlaridan foydalanishning zararsiz yo‗llarini topish 
S)Boshkaradigan termoyadroni sintez kilish va sanoatda agrotexnikada tutashtirilgan 
ishlab chikarishni tashkil etish 
D)Erning balansini urganish va undan unumli foydalanish 
!E)A,V,S,D. 
 
17.Produtsent organizmlar   
!A)O‘Usimliklar              
 V)Xayvonlar             
 S)Mikroorganizmlar 
D)Zamburuglar    
 E)Aktinomitsetlar 
 
18. Konsumentlar  
A.Usimliklar     
 V.Lianalar      
 !S.Xayvonlar 
D.Lishayniklar    
 E.Moxlar 
19.Rus olimi V.I.Vernadskiyning biosfera xakidagi ta‘rifi 
A) Tirik organizmlar tarkalgan kismi  
V)CHukindi tog jinslari tarkalgan kismi 

---

 
132 
S)Landshaftlar ishgol kilingan kismi  
D)A,V 
!E)Xammasi tug‗ri  
20.Biosferaga kiruvchi atmosferaning kuyi kismi kanday nomlanadi? 
!A)Troposfera  
V)Ekzosfera 
S)Ionosfera 
D)Stratosfera 
E)Termosfera 
 
21.Biosfera tarkibiga kiruvchi suv muxiti kanday nomlanadi? 
A)Gidrosfera 
!V)Gidrobiosfera 
S)Terrabiosfera 
D)Aerobiosfera 
E)A,V,S,D. 
 
22.Kuruklik yuzasi kanday nomlanadi 
A)Aerobiosfera      
V)Gidrobiosfera      
 S)Terrabiosfera 
D)Litobiosfera     
!E)S,D 
 
23.Biosferada  kanday  jarayonlar boradi? 
A)Energiyani kabul kilish  
V)Energiyani tuplash 
S)Energiyani utkazilishi 
D)A,V  
!E)A,V,S 
 
24.Xakikiy biosfera kanday nomlanadi? 
A)Parabiosfera          V)Metabiosfera           !S)Eubiosfera 
D)Abiosfera                E)Apobiosfera 
 
25.Odam organizmidagi necha %   suvni  yo‗kotsa  xarorati kutariladi , 
yurak  urishi,  nafas  olishi  tezlashadi,  muskullarida  charchok  paydo  buladi,  boshi 
aylanadi. 
A)2-8%         V)5-4%            !S)6-8%                D)3-2%           E)1-2% 
 
26.Xujalik ichimlik suvi taminotidagi asosiy narsa nima? 
A)Iflos bulmasligi  
V)Sanitariyaga javob berishi  
S)Suvning mikdori va sifati me‘yor talablariga javob berishi 
!D)A,S 

---

 
133 
E)Tugri javob berilmagan 
 
 
27.Er osti suvlari kanday paydo buladi? 
!A)Er  usti  suvlari  va  yogingarchilik  okibatidagi  namliklarning  er  kavatidan 
filtrlanishidan 
V)Dengizlarning kupligidan 
S)Tuprokning suv yuvishv kuchliligidan  
D)Er ostida oldindan uzi suv buladi  
E)Tugri javob berilmagan 
 
28.  Tirik  organizmlarning  individual  rivojlanish  jarayoning  bir  fazasi  davrida 
tugridan-tugri ta‘sir kiladigan muxit elementlariga….. 
A)Abiotik omillar     V)Biotik omillar      S)Antropogen omillar 
!D)Ekologik omillar    E)Atropik omillar 
!E)A,V,S,D. 
!E)A,V,S 
 
29.Agar suv achchik ta‘mni bersa uning tarkibida kanday moddalar buladi? 
A) Xlor mikdori kupligi 
V) Temir tuzlari buladi  
!S) Xloridlar, sulfatlar, magniy buladi  
D) Zaxarli metallar  
E) Tugri javob berilmagan 
 
 30.Agar suv xlorli tamni bersa uning tarkibida kanday moddalar buladi? 
 !A) Xlor mikdori kupligi 
  V) Temir tuzlari buladi  
  S) Xloridlar, sulfatlar, magniy buladi  
  D) Zaxarli metallar  
  E) Tugri javob berilmagan 
 
31. Atrof muxit tushunchasini kim  ekologiya faniga kiritgan? 
!A)E.Gekkel       V)CH.Darvin      S)V.N.Sukachev 
D)YA.YUksol       E)A.Tensli 
 
32. Tirik organizmlar deyarli uchramaydigan katlam 
A)Parabiosfera      V)Metabiosfera            S)Eubiosfera 
D)Biosfera              !E)Apobiosfera 
 
 
33.Respublikada atmosfera xavosi eng kup ifloslangan shaxar 
!A)Navoi  
V)Samarkand  
S)Buxoro  

---

 
134 
D)Karshi  
E)Guliston 
 
34.Suv  xidi va tamini baxolash uchun tekshirilayotgan suvdan necha ml olinadi 
A)100 ml         V)150 ml              S)50 ml                D)250 ml                  !E)200 ml 
 
35. Biosfera tushunchasi fanga nechanchi yilda kiritilgan? 
 A)1900 y         V)1921 y        !S)1850 y                D)1875 y                 E)1800 y 
 
36.  Uzbekistonning  kanday  shaxarlarida  chang  mikdori  REM  dan                1-3.5marta 
yukori 
  A)Olmalik  
  V)Buxoro 
  S)Guliston 
  D)Kukon 
  !E)A,V,S,D                  
    
 
37.Ekologik muammolar deb nimaga aytiladi? 
!A)butun dune axliga birday taxdid solayotgan muammolardir 
V)fakatgina bitta davltga taxdid solayotgan muammolardir 
S)malum bir chegaraga taxdid solayotgan muammolardir 
D)tugri javob y k 
E)A,S. 
 
38.Ekologik muammolarning xillari  
A)maxalliy 
V)mintakaviy 
S)umumbashariy 
D)global 
!E)A,V,S,D. 
 
39.Uzbekistondagi eng muxim ekologik muammo; 
!A)Orol va Orol buyi muammosi 
V)CHuchuk suv muammosi 
S)chullanish jarayonining ortib borishi 
D)Ozon katlamining siyraklashishi  
E)xavoda karbonat angidrid gazining mikdorini ortib borishi 
 
40.Ekologiyada muxit tushunchasi kanday tushuniladi  
A)jonsiz tabiat 
V)jonli tabiat 
S)odamning tevarvk atrofii 
D)tirik organizmlarni urab olgan jonsiz tabiat 
!E)A,V,S,D. 

---