ZəNGƏzur köÇ, deportasiYA, soyqirimi



Yüklə 2,28 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə73/73
tarix08.09.2018
ölçüsü2,28 Mb.
#67134
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   73

232 
155.
 
Nuriyeva  İ.T. Azərbaycan tarixi (ən qədim zamanlardan XXI 
əsrin əvvəllərinədək). Ali məktəblər üçün dərslik. Bakı: Mütərcim, 2015, 
336 s. 
156.
 
Ordubadi M.S. Qanlı illər (1905-1906-cı illərdə Qafqazda baş 
vermiş erməni-müsəlman davasının tarixi). Bakı: QXYK, 1991. 144 s. 
157.
 
Paşayev A.Ə. İngilis jurnalisti Skotland Liddell erməni məkri 
haqqında // Xalq qəzeti, 2010, 12 mart, №56, s. 6. 
158.
 
Piriyev  V.Z.  Azərbaycanın  tarixi  coğrafiyası.  Bakı:  Müəllim, 
2006. 148 s. 
159.
 
Prezident İlham Əliyevin Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 
illik yubileyinə həsr olunmuş təntənəli mərasimdəki nitqi // “Azərbaycan” 
qəzeti. 9 aprel 2014. 
160.
 
Rəsmi xronika // azertag.com 31.03.1998. 
161.
 
Rzaqulu bəy Mirzə Camal oğlu. Pənah xan və İbrahim xanın 
Qarabağda hakimiyyətləri və o zamanın hadisələri // Qarabağnamələr, II 
kitab. Bakı: Elm, 1991, s. 237-287. 
162.
 
Sabiroğlu F. Çingiz İldırımın xəyanəti və aqibəti, 24 İyul 2013 
// 
https://azvision.az/news/9060/cingiz-ildirimin-xeyaneti-ve-aqibeti-–-
arasdirma-fotolar.html 
162a.Səfərli  F.  Heydər  Əliyev  və  Azərbaycan  tarixi  məsələləri, 
Xalq qəzeti, 25.07.2014, s. 4 
163.
 
Sumqayıtda,  Bakının  Zabrat,  Hövsan,  qəsəbəsində,  Gəncədə, 
Şəkidə,  Şəmkirdə  Qarabağ  müharibəsi  əlilləri  və  şəhid  ailələri  üçün 
tikilmiş  yaşayış  binaları istifadəyə  verilmişdir.  Prezident  İlham  Əliyevin 
çıxışı // Azərbaycan» qəzeti, 25 dekabr 2012 
164.
 
Süleymanov M.S. Azərbaycan ordusu, 1918-1920. Bakı: Hərbi 
nəşriyyat, 1998. 487 s. 
165.
 
Şükürov K.K. Azərbaycan əhalisi: qədim zamanlardan müasir 
dövrədək: öyrənilməsi tarixi və qaynaqları / Население Азербайджана : 
с древних времен до современности: история изучения и источники / 
Population of Azerbaijan: since ancient history up to the present: history 
of studying and sources. Bakı: Elm, 2004. 974 s. 
166.
 
Urud M. Zəngəzur (Elmi-publisistik nəşr). Bakı: Nurlar, 2005, 
504 s. 
167.
 
Yaqublu  N.  Cümhuriyyət  qurucuları  –  Azərbaycan 
Cümhuriyyəti – 100. Qarabağın general-qubernatoru Xosrov bəy Sultanov 
// 525-ci qəzet, 1-ci hissə. 28 dekabr 2017; 2-ci hissə. 9 yanvar 2018. 


 
 233
 
168.
 
Yelizavetpol 
qəzası 
// 
https://az.wikipedia.org/wiki/Yelizavetpol_qəzası 
169.
 
Yelizavetpol 
quberniyası 
// 
https://az.wikipedia.org/wiki/Yelizavetpol_quberniyası 
170.
 
Zəngəzur  qəzasında  türk-müsəlman  əhalinin  soyqırımları  // 
http://www.tarix.gov.az/genocide/7.php 
 
Türk dilində 
 
171.
 
Neciyev  E.  Azerbaycan’in  sovyetleştirilmesi  sürecinde 
Karabağ problemi (the karabakh conflict during the sovietization process 
of azerbaijan) // Ermeni Araştırmaları, 2011, Sayı 39, 180 s. 
172.
 
Prof.  Arminius  (Hermann)  Vambery  ve  Ermeni  Meselesi  // 
Ermeni araştırmaları. Dört Aylık, Tarih, Politika ve Uluslararası İlişkiler. 
Dergi, 2011, say 39. 178 s. 
173.
 
Şimşir  Sebahattin.  Azerbaycanlıların  Türkiyede  siyasi  ve 
kültürel faaliyetleri (1920-1991). İstanbul: 1999, 256 s. 
174.
 
Osmanlı  belgelerinde  Karabağ.  İstanbul:  T.C.  Başbakanlık 
Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 2009, 660 s. 
 
Rus dilində 
 
175.
 
Азербайджан, 1918, 13 ноября 
176.
 
Азербайджан, 1919, 24 января 
177.
 
Акты, 
собранные 
Кавказской 
археографической 
комиссией  (далее  –  АКАК),  т.  II.  Тифлис:  Типография  Главного 
Управления Наместника Кавказского, 1868. 1238 с. 
178.
 
АКАК,  т.  III,  Тифлис:  Типография  Главного  Управления 
Наместника Кавказского, 1869. 760 с. 
179.
 
АКАК,  т.  VI,  ч.  I,  Тифлис:  Типография  Главного 
Управления Наместника Кавказского, 1874. 941 с. 
180.
 
Алибегов  И.  Кровавые  дни  Елизаветполя  предь  судом 
общества (Армянский погром в 1905 г.). Зарвавшийся «публицист» и 
его  общественные  сподвижники.  О  ред.  газ.  «Геят»  Агаеве. 
Приложения. Тифлис: типография К.П.Козловскаго, 1906, 181 с. 
181.
 
Волкова Н.Г. Этнические процессы в Закавказье в XIX-XX 
вв.  //  Кавказский  этнографический  сборник.  Вып.  IV. 
Москва: 1969, с. 3-54. 


234 
182.
 
Гнедин  Е.  Себя  не  потерять…  Подготовка  текста  и 
публикация Н.М.Гнединой // Новый мир, 1988. №7, с.173-209. 
183.
 
Дьяконов И.М. Ассиро-вавилонские источники по истории 
Урарту. Предисловие, разделы I-III // Вестник древней истории, 1951, 
№2, c. 257-356. 
184.
 
Заварян С. Экономические условия Карабаха и голод 1906-
1907 г. Перевод с армянского. Санкт-Петербург: 1907, 88 с. 
185.
 
Зангезур // https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/638911 
186.
 
Зелинский  С.П.  Экономический  быт  государственных 
крестьян  Зангезурского  уезда  Елизаветпольской  губернии  // 
МИЭБГКЗК, т. 4 вып.1. Тифлис: 1886. 
187.
 
Интернациональная помощь XI армии в борьбе за победу 
советской  власти  в  Азербайджане:  документы  и  материалы,  1920-
1921 гг. – Баку, Азернешр, 1989, 126 c. 
188.
 
К  истории  образования  карабахской  автономной  области 
Азербайджанской  ССР.  1918-1925.  Документы  и  материалы.  Баку: 
Азернешр, 1989. 334 с. 
189.
 
Кавказский  календарь  на  1887  год.  Тифлис:  Типография 
канцелярии  Главноначальствующаго  гражданскою  частию  на 
Кавказе, 1886. 
190.
 
Кавказский календарь на 1891 год. – Тифлис: Типография 
канцелярии  Главноначальствующаго  гражданскою  частию  на 
Кавказе, 1890, сс. 10-11. 
191.
 
Кавказский календарь на 1900 год. – Тифлис: Типография 
канцелярии  Главноначальствующаго  гражданскою  частию  на 
Кавказе. 1899, с. 30-31 
192.
 
Кавказский календарь на 1914 год. – Тифлис: Типография 
канцелярии  Наместника  Е.И.В.  на  Кавказе,  казенный  дом,  1913, 
Отдел статистики. сс. 118-120 
193.
 
Капанцян  Гр.А.  Историко‐лингвистическое  значение 
топонимики древней Армении. Ереван, Изд-во Гос. Ун-та, 1940, 118 
с. 
194.
 
Каспий, 5 ноября, 1905, №213 
195.
 
Каспий, 13 января 1906, №10 
196.
 
Каспий, 11 августа 1906, №175 
197.
 
Каспий, 12 сентября 1906, №195 
198.
 
Каспий, 22 сентября 1906, №203 
199.
 
Каспий, 11 октября 1906, №217 


 
 235
 
200.
 
Лалаян А. О резне в 1918-1920-х годов // Революционный 
Восток, №2-3, 1936. Москва 
201.
 
Луконин  В.Г.  Древний  и  раннесредневековый  Иран. 
Очерки  истории  культуры.  Москва:  Главная  редакция  восточной 
литературы издательства «Наука», 1987, 295 с. 
202.
 
Меликишвили  Г.А.  Население  северных  областей  Наири-
Урарту  и  его  роль  в  древневосточной  истории.  Москва:  Изд-во 
Восточной литературы, 1960, 18 с. 
203.
 
Мецопский  Ф.  История  Тимур-Ланка  и  его  преемников. 
Баку: 1957. 104 с. 
204.
 
Мещанинов  И.И.  Восточное  Закавказье  времён  халдских 
завоеваний // Вестник древней истории, 1937, №1, с. 66-77. 
205.
 
МИЭБГКЗК,  т.  IV,  т.  I,  –  I,  1886,  Тип.  Меликова, 
Дворцовая 74. Караван-сарай 
206.
 
Нариманов  Н.Н.  Избранные  произведения:  В  трех  томах. 
Том 2. Баку: Азернешр, 1989, 765 с. 
207.
 
Наше время, 1919. 13 июня, №13. 
208.
 
Нифталиев 
И.В. 
Азербайджанская 
ССР 
в 
экспансионистских планах армян (20-е годы ХХ века). Баку: Təhsil, 
2009, 256 c. 
209.
 
Обзор  Елисаветпольской  губернии  за  1908  год.  Изд. 
Елизаветпольского  губернского  статкомитета.  –  Елисаветполь:  тип. 
Ахмада Гаджи-Гасанова, 1909, 32 [88] с. 
210.
 
Описание  Карабахской  провинции,  составленное  в  1823 
году  по  распоряжению  главного  управляющего  в  Грузии  Ермолова 
действительным  статским  советником  Могилевским  и  полковником 
Ермоловым. 
Тифлис: 
Типография 
канцелярии 
Главноначальствующаго гражданскою частию на Кавказе, 1866, 270 
c. 
211.
 
Первая  всеобщая  перепись  населения  Российской 
империи,  1897  г.  Изд.  ЦСК  МВД  под  редакцией  Н.А.Тройницкого 
LXIII. Елисаветпольская губерния. – Санкт-Петербург: 1904, 183 с. 
212.
 
Периханян  А.Г.  Арамейская  надпись  из  Зангезура  // 
Историко-филологический журнал, 1965, №4, с. 107-128. 
213.
 
Пигулевская  Н.В.  Сирийские  источники  по  истории 
народов  СССР.  Хроника  Захария  Ритора.  Москва-Ленинград: 
издательство АН СССР, 1941, 172 с. 


236 
214.
 
Потто  A.В.  Утверждение,  русского  владычества  на 
Кавказе. Том 1. Тифлис: тип. Я.И.Либермана, 1901, 308 с. 
215.
 
Присоединение  Восточной  Армении  к  России,  (1801-
1813). Ереван: 
216.
 
Сборник  материалов  для  описания  местностей  и  племен 
Кавказа  (СМОМПК).  Выпуск  34.  Тифлис:  Типография  канцелярии 
Главноначальствующаго  гражданскою  частию  на  Кавказе,  1904. 
Отдел первый, с.182-217. 
217.
 
Тураев  Б.А.  История  Древнего  Востока.  Ч.  II,  Санкт-
Петербург: тип. В.Безобразова и К°, 1912. 287 с. 
218.
 
Хачикоглян  T.З.  10  лет  армянской  стрелковой  дивизии. 
Тифлис: Полит. управление ККА, 1930, 26 с. 
219.
 
Шавров  Н.Н.  Новая  угроза  русскому  делу  в  Закавказье: 
предстоящая распродажа Мугани инородцам. Санкт-Петербург: Рус. 
собрание, 1911, 78 с. 
220.
 
Шопен И.И. Исторический памятник Армянской области. 
Москва: Книга по требованию, 2011, 554 с. 
 
 
İngilis dilində 
 
220a.  Abdulla  H.  Demographic  results  of  the  genocide  and 
deportation  committed  by  Armenians  in  Zangazur  region  of  Northern 
Azerbaijan  at  the  beginning  of  the  XX  century  (XX  əsrin  əvvəllərində 
Azərbaycanın  Zəngəzur  bölgəsində  ermənilərin  azərbaycanlılara  qarşı 
törətdiyi soyqırım və deportasiyanın demoqrafik nəticələri) // “European 
Journal of Humanities and Social Sciences” 3, 2017, Austria, Vienna, s. 8-
11. 
221.
 
Diakonoff I.M., Kashkai S.M. Geographical Names According 
to  Urartian Texts.  Weisbaden:  Published by Dr.  Ludwig  Reichert,  1981. 
127 p. 
222.
 
Grayson  A.K.  Royal  Inscriptions  of  Mesopotamia.  Assyrian 
Periods. Vol. I. Assyrian Rulers of the Third and Second Millennia BC (to 
1115 BC). Toronto-Buffalo-London: 1987, 597 p. 
223.
 
Eidem  E.  and Læssøe  J.  The Shemshara  Archives  1,  The 
Letters. Copenhagen, 2001 
 
 


 
 237
 
Erməni dilində 
 
223a.Ա-դo.  Հայ-թուրքական բախումները Կովկասում (1905-
1906  թթ.):  Վավերագրական,  վիճակագրական,  տեղագրական 
մեկնաբանություններով
  (հայերեն):  Տպարաններ  Այվազյանով  եւ 
Նազարյանով
: Իռեւան, 1907, էջ. 
 
 
İnternet resursları 
 
224.
 
http://xalqqazeti.com/az/news/news/41459 
225.
 
https://az.wikipedia.org/wiki/Azərbaycan_Xalq_Cümhuriyyətini
n_Milli_Ordusu 
226.
 
https://web.archive.org/web/20151017065259/http://publika.az/p
/110971 
227.
 
http://zengezur.com/index.php/zngzur 
228.
 
http://ru.wikipedia.org Kütləvi repressiyaların qanlı tarixi 
229.
 
http://www.president.az/ azerbaijan/memories#31 
230.
 
https://az.wikipedia.org/wiki/Yelizavetpol_quberniyasi 
231.
 
https://mod.gov.az/az/pre/21533.html 
232.
 
www.heydar-aliyev.org. 22 sentyabr 2012-ci il 
233.
 
https://www.president.az/documents/orders, 26 mart 1998-ci il. 
234.
 
www.zengezur.com, “Zəngəzur”, tarixi oçerk, 27.04.2011 
235.
 
https://azertag.az/xeber/1139046
 
236.
 
http://www.tarix.gov.az/books.php 
237.
 
http://elibrary.bsu.az/books_460/N_415.pdf, səh.39 
238.
 
http://nazimmustafa.info 
239.
 
https://az.wikipedia.org/wiki/Azərbaycan_Xalq_Cümhuriyyəti_
Parlamenti 
240.
 
https://www.president.az/articles/6947/print 
241.
 
http://www.derindusunce.org/2009/02/09/turkiye-bizi-satar-mi/ 
242.
 
http://www.ataturkdevrimleri.com/yazi-580-ataturkun-lenine-
yazdigi-mektup
.  http://www.ataturkdevrimleri.com/yazi-5  ...  ektup.html 
html.  Türk  Inkılâp Tarihi Enstitüsü  Arşivi:  132/19543,  sayfa  13.  Ayrıca 
bakınız;  Atatürk  Araştırma  Merkezi  Başkanlığı,  Atatürk’ün  Tamim, 
Telgraf ve Beyannameleri, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1991, 
sayfa 318. 


238 
244.   https://ru.wikipedia.org/wiki/Багратуни,_Яков_ Герасимович 
245.  https://az.wikipedia.org/wiki/Fevral_burjua-demokratik_inqilabı 
246.  http://zengezur.com/index.php/4-xbrlr/xbrlr/214-qht-s-drind-n-
mill-t-v-kilin-cavab-yaxud-bir-daha-qa-aq-n-bi-qo-aq-h-c-r-haqq-nda 
247.  https://mod.gov.az/az/pre/21533.html 
248.  http://www.moderator.az/news/222721.html 
249.  http://zengezur.com/index.php/zngzur 
250.  http://zengezur.com/index.php/component/content/article/4-
xbrlr/xbrlr/57-qhrmanlar-unudulmur 
251.  https://az.wikipedia.org/wiki/Cavad_bəy_Şıxlinski 
252.  https://az.wikipedia.org/wiki/Zəngəzur_Ekspedisiyası 
253.  http://presarxiv.gov.az/az-opennews/171.html#. WzOKFtUzbDc 
254.  https://www.facebook.com/DifaiTSK/posts/1790992590947521 
255.  http://www.elibrary.az/docs/JURNAL/jrn2016_972.pdf 
256.  http://www.radikal.com.tr/kultur/kurtulusa-general-frunze-
destegi-1078463/ 
257.  https://www.aydinlik.com.tr/ataturk-lenin-dostlugu-cem-
gurdeniz-kose-yazilari-aralik- 
258.  https://www.medyasiyaset.com/lenin-in-turk-kurtulus-savasina-
bakisi/ 
259. 
https://az.wikipedia.org/wiki/Azərbaycanlıların_deportasiyası_ 
(1948-1953) 
260. http://modern.az/az/news/92573#gsc.tab=0 
261. http://www.refugees-idps-committee.gov.az/az/pages/1. 
262.https://az.wikipedia.org/wiki/Qafqaz_İslam_Ordusu#Türk_ 
ordusunun_çəkilməsi 
   263.
http://strateq.az/arashdirma/164673/osmanlini-turk-
dunyasindan-qoparma-plani.html 
   264.
 http://www.human.gov.az/az 
 


 
 239
 
BAŞLIQLARIN  SIRASI 
 
Akademik Yaqub Mahmudovdan Ön Söz................................10 
Müəllifdən.................................................................................15  
İxtisarlar....................................................................................26 
I FƏSİL. Zəngəzur bölgəsi XIX əsrədək 
1.1.  Qədim və orta yüzilliklər...................................................28 
1.2.  Zəngəzur – oğuz türklərinin qədim məskənidir.................36 
1.3.  Ümummilli lider Heydər Əliyev və Zəngəzur...................41 
II FƏSİL. Zəngəzur XIX əsrdə 
2.1. Zəngəzur çar Rusiyasının işğalından sonra........................51 
2.2. Sosial-iqtisadi vəziyyət......................................................59 
2.3. Demoqrafik vəziyyət..........................................................68 
III FƏSİL. Zəngəzur XX əsrin əvvəllərində 
3.1.  1905-1906-cı illər..............................................................85 
3.2.  1917-1920-ci illər.............................................................104 
3.3. Zəngəzurda yerli əhalinin çarizmə, erməni daşnaklarına və 
bolşevizmə qarşı mübarizəsi...................................................113 
IV  FƏSİL.  1914-1920-ci  illərdə  regionda  hərbi-siyasi 
vəziyyətin Zəngəzurda baş verən hadisələrə təsiri 
4.1. 
Birinci 
Dünya 
müharibəsinin 
yekunları 
və 
Zəngəzur.................................................................................164 
4.2. 
Osmanlı 
Türkiyəsinin 
Qafqaz 
siyasəti 
və 
Zəngəzur.................................................................................178 
4.3.  Rus-bolşevik  işğalı  və  Qərbi  Zəngəzurun  Ermənistana 
verilməsi..................................................................................195 
4.4. Zəngəzur bölgəsinin demoqrafik təkamül, köç, deportasiya, 
soyqırımı və işğal tarixinin icmalı (XIX-XX əsr)...................207 
Nəticə......................................................................................221 
İstifadə olunmuş qaynaqların və ədəbiyyatın siyahısı............223 
 
 


Yüklə 2,28 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   73




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə