83
edər, lakin onların səhvən tərk edilməsi və ya
artırılması namazı batil etməz.
İnsan namazın əvvəlindən axırına qədər nə
etdiyini bilməli və onu Allah-taalanın əmrini yerinə
yetirmək niyyəti ilə qılmalıdır. Namazdan əvvəl
“Azan” sonra isə, ”İqamə” demək təkid olunmuş
müstəhəb əməllərdən sayılır.
Azanın deyilmə qaydası
Allahu əkbər - dörd dəfə;
Әşhədu əlla ilahə illəllah - iki dəfə;
Әşhədu ənnə Muhəmmədən rəsulullah - iki dəfə;
Әşhədu ənnə Әliyyən vəliyyullah - iki dəfə;
Həyyə ələs-səlah - iki dəfə;
Həyyə ələl-fəlah - iki dəfə;
Həyya əla xəyril-əməl - iki dəfə;
Allahu əkbər - iki dəfə;
La ilahə illəllah - iki dəfə.
İqamənin deyilmə qaydası
Allahu əkbər - iki dəfə;
Әşhədu əlla ilahə illəllah - iki dəfə;
Әşhədu ənnə Muhəmmədən rəsulullah - iki dəfə;
Әşhədu ənnə Әliyyən vəliyyullah - iki dəfə;
Həyyə ələs-səlah - iki dəfə;
Həyyə ələl-fəlah - iki dəfə;
Həyya əla xəyril-əməl - iki dəfə;
84
Qəd qamətis-səlah - iki dəfə;
Allahu əkbər - iki dəfə;
La ilahə illəllah - bir dəfə.
Niyyətdən sonra namaz “Allahu əkbər” deməklə
başlayır və buna “təkbirətül-ehram” deyilir. Çünki
bu təkbiri deməklə namazdan qabaq halal olan bir
çox işlər (məsələn: yemək, içmək, gülmək, ağlamaq
və sair) işlər namaz halında namaz qılana haram
olur.
Təkbirətül-ehram, habelə namaz əsnasında olan
sair təkbirləri dedikdə, əlləri qulaqların müqabilinə
qədər qaldırmaq müstəhəbdir.
Gündəlik namazların birinci və ikinci rəkə`tində
əvvəlcə Fatihə sonra isə bir surə (məsələn: Tovhid
surəsi) bütöv oxunmalıdır.
“Fatihə” (həmd) surəsi:
Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim
Әlhəmdu lillahi rəbbil-aləmin. Әr-rəhmanir-
rəhim. Maliki yəvmiddin. İyyakə nə`budu və
iyyakə
nəstəin.
İhdinəs-
siratəl–mustəqim.
Siratəlləzinə ən`əmtə əleyhim ğəyril məğzubi
əleyhim vələz-zallin.
“İxlas” (Tohid) surəsi:
Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim
85
Qul huvəllahu əhəd, Allahus–Səməd, Ləm yəlid
və ləm yuləd. Və ləm yəkun ləhu kufuvən əhəd.
Namazın üçüncü və dördüncü rək`ətlərində ya
təkcə “fatihə surəsi” ya da üç dəfə “təsbihati
ərbəə” deyilməlidir.
Təsbihati ərbəə
Subhanəllahi vəlhəmdu lillahi və la ilahə
illəllahu vəllahu əkbər.
Kişilər sübh, məğrib (şam) və işa (məğrib)
namazlarının birinci və ikinci rək`ətlərində “Fatihə”
və “Tovhid” (və ya “Tovhid” surəsinin əvəzinə tam
bir surəni) surələrini ucadan oxumalı, qadınlar isə
naməhrəm şəxslər onların səslərini eşitməzsə,
ucadan qıla bilərlər. Amma əgər naməhrəm onların
səsini eşitsə, ehtiyat vacibə görə ahəstə qılmalıdırlar.
Namazın üçüncü və dördüncü rək`ətlərində
“Fatihə” (Həmd) yaxud təsbihati-ərbəə yavaşdan
oxunmalıdır. Zöhr və Әsr namazının birinci və
ikinci rək`ətlərində də “Fatihə” (Həmd) və kamil bir
surə (“İxlas” surəsi kimi) yavaş oxunmalıdır. Әgər
insan namazı ucadan qılmalı olduğu yerdə, qəsdən
yavaş və ya yavaşdan qılmalı olduğu yerdə, qəstdən
ucadan qılsa namazı batildir.
—Namaz qılan şəxs, hər rək`ətdə qiraətdən sonra
o qədər əyilməlidir ki, əllərini dizinə qoya bilsin. Bu
əmələ “ruku” deyilir. Rukuda zikr demək vacibdir.
86
Rukunun zikri deyildiyi vaxt bədən aram olmalıdır.
Әgər ruku həddinə qədər əyilməzdən və bədən
aram olmazdan qabaq qəsdən rukunun zikrini desə,
namaz batildir.
—Әgər vacib zikr qurtarmazdan əvvəl, qəsdən
başını rukudan qaldırsa, namazı batildir.
Rukunun zikri:
Üç dəfə “Subhanəllah” və ya bir dəfə “Subhanə
Rəbbiyəl-əzimi və bihəmdih” deməkdir.
—“Səcdə” o əməldir ki, alın, əllərin içi, dizlərin
gözü və iki ayağın baş barmağının ucu yerə
qoyulsun. Səcdə halında zikr demək vacibdir.
Səcdənin zikri:
Üç dəfə “Subhanəllah” və yaxud bir dəfə
“Subhanə Rəbbiyəl-ə`la və bihəmdih” deməkdir.
Səcdənin zikri deyilən vaxt bədən aram
olmalıdır.Namaz qılan şəxs səcdədə alınını yerə,
yaxud yerdən göyərən amma insan geyən və
yeyilən olmayan şeylərə (çubuq, ağac yarpağı və s.)
qoymalıdır.
—Səcdə üçün hər şeydən yaxşı Həzrət Seyyiduş –
Şühəda İmam Hüseyn (əleyhis-salam) –ın türbətidir.
Ondan sonra isə: adi torpaq, daş və sair şeylərə
səcdə oluna bilər.
87
Təşəhhüd
—Vacibi
namazların
ikinci
və
axırıncı
rək`ətlərində ikinci səcdədən sonra, oturub bədənin
aram olduğu halda təşəhhüd oxunmalıdır. Yə`ni
belə deyilməlidir:
“Әşhədu əlla ilahə illəllahu vəhdəhu la şərikə ləh,
və əşhədu ənnə Muhəmmədən əbduhu və Rəsuluh.
Allahummə səlli əla Muhəmməd və ali Muhəmməd”
Salamlar:
Namazın axırıncı rək`ətində təşəhhüddən sonra
salamı deyib namazı qurtarmaq lazımdır.
Namazın salamları belədir:
1. “Әssəlamu ələykə əyyuhən –Nəbiyyu və
rəhmətullahi və bərəkatuh.”
2. “Әssəlamu ələyna və əla ibadillahis-salihin.”
3. “Әssəlamu ələykum və rəhmətullahi və
bərəkatuh.”
Tərtib
Namaz aşağıda deyildiyi tərtiblə qılınmalıdır:
Niyyət, təkbirətul–ehram, qiraət, ruku, səcdə və
namazın axırıncı rək`ətində təşəhüddən sonra
deyilən salamlar.
Dostları ilə paylaş: |