36
İki gün ərzində qarnizona 20-yə yaxın idalqo dəvət edildi.
Qraf Ferdinand imtiyazları elan edəndən sonra həmin missiya-
nın ağır olmadığını xüsusilə vurğuladı. Bura toplaşanların 80
faizi bir dəfə də olsun, Yeni Dünya sahillərində olmamışdılar.
Olanlar isə Karibb dənizi akvatoriyasından kənara çıxmamış və
oradakı aborigenlərin nə dərəcədə zəif olduqlarını lovğalıqla
yanındakılarına izah edirdilər.
Araukanların inadkarlığı, döyüşkənliyi, mərdliyi, qorxmaz-
lığı və orada gedən dəhşətli və amansız müharibə haqqında
məlumat gəlib buradakılara çatmamışdı. Oranın sərt təbiətindən
xəbərsiz olan bu adamlar elə bilirdilər ki, Araukaniyanın da
təbiəti Mərkəzi Amerika sahillərinin təbiəti kimi xoş və
mülayimdir, mənzərəsi isə cəlbedici, məstedicidir və həmin
bərəkətli torpaqlar bir çox avropalılar üçün cənnəti xatırladırdı.
Oranın ekzotik bitkiləri, bəzəkli quşları, qəribə heyvanları, dadlı
meyvələri bir çoxlarını valeh etmiş və istər-istəməz həmin
yerlərə gedib çıxmaq istəyi onlara güc gəlirdi. Bundan əlavə
qiymətli metallarla, daş-qaşlarla zəngin olan torpaq, var-dövlət
qazanmaq və iri mülk əldə etmək istəyənləri özünə cəlb edirdi.
Başqaları ilə yanaşı qraf Ferdinand da özünü sadəlövh bir adam
kimi aparırdı. O, da araukanların məğlubedilməzliyinə və
qüdrətinə ciddi yanaşmır və 45 il fədakarlıqla, rəşadətlə
mübarizə aparan bir hindu tayfasını, azadlığını və sərbəstliyini
itirmiş digər hindu tayfaları ilə bərabər səviyyədə tuturdu.
37
Yalnız polkovnik Alonso Araukaniya məsələsinə əsl reallıqla
yanaşırdı. O, nə qədər çalışdısa, içəridəkiləri araukanların nə
dərəcədə ciddi rəqib sayıldığını inandıra bilmədi. Sadəcə olaraq,
döyüş meydanlarında şücaətlə, cəsarətlə döyüşmüş idalqolar
Yeni Dünya sahillərində qəhrəmanlıqla müqavimət göstərən bir
hindu tayfasının fəaliyyət göstərməsinə inanmaq istəmirdilər.
Alonsonun sözlərinə şübhə ilə yanaşan qraf Ferdinand hamının
qarşısında ayağa qalxaraq arxayınlıqla dedi:
- Möhtərəm sinyorlar, inanıram ki, biz qüdrətli kralımız II
Filippin həvalə etdiyi işin öhdəsindən müvəffəqiyyətlə
gələcəyik. Bizim qanunları tanımaq istəməyən aborigenləri sərt
üsullarla cəzalandırmalı və İspaniyanın zəfər bayrağını həmin
ölkənin mərkəzinə sancmalıyıq. Mərhəmət qayğısını özündən
rədd edən aborigenlərin hamısı məhv edilməlidirlər.
- İspan əsgərinin gücü, qüdrəti, bacarığı, hərbi təcrübəsi,
mərdliyi və döyüşkənliyi bütün dünyaya bəllidir. Lakin
qarşımıza çıxan hər bir rəqibi lazımınca qiymətləndirməyi
bacarmalıyıq. Əks təqdirdə biz lazımi səviyyədə müvəffəqiyyət
əldə edə bilmərik. Mən isə Araukaniyada başlanan müharibəni
həmin ölkəyə ayaq basandan heç bir ay keçməmiş qələbə ilə
başa çatdırmalıyam. Elə bilməyin ki, biz həmin ölkəni işğal
etmək üçün oraya yollanırıq. Araukaniya yuridik olaraq, bütün
dünya xristianlarının dini rəhbəri sayılan Roma papasının
bölgüsünə əsasən, İspaniya krallığına məxsusdur və əlahəzrət II
38
Filipp həmin torpağın varisi sayılır. Okeanın o tayında yerləşən
ərazilərdə yaşayan başqa aborigenlər İspaniyanın qoyduğu
qayda-qanunlara riayət etdiklərinə görə, qüdrətli kralımız onları
öz himayədarlığı altına götürərək, hamını qada-bəlalardan və
yadelli işğalçılardan göz bəbəyi kimi qoruyur. Lakin quldur və
cinayətkar əməlləri ilə tanınan araukanlar nəinki İspaniyanın
qayda-qanunlarına riayət edir, hətta Araukaniyanın şimalında
bizim mühacirlər tərəfindən salınan şəhər və qəsəbələrə hücum
edərək, oradakı mülki əhalinin və əsgərlərimizin qanını
vəhşicəsinə axıdırlar. İspaniyadan ora göndərilən ekspedisiya
vəhşi və yırtıcı araukanları öz yuvalarında darmadağın
etməlidir.
Alonsonun məğrur çıxışı hamının çoşmasına səbəb oldu. Hər
kəs ürək sözlərini deməyə başladı.
- Biz qüdrətli kralımızın əsgərləriyik və hər an onun yolunda
ölümə hazırıq!
- Kralımızın istəyini lazımi səviyyədə həyata keçirəcəyik!
- Quldur aborigenlərin hamısı qanına qəltan olacaqlar!
- Düşmənin hamısı darmadağın ediləcək!
- İspaniyanın qayda-qanunlarına riayət etməyən hər bir kəs
qılıncdan keçirilərək məhv edilməlidir!
- Biz düşmənə kimliyimizi sübut etməliyik!
- Yaşasın İspaniyanın əzəmətli və qüdrətli kralı II Filipp!
- Yaşasın şanlı İspaniya!
39
Bu şüarları söyləyənlər hələ də düşmənin ciddi rəqib
olduğunu heç cürə anlamaq istəmirdilər. Hər bir şeyə ciddi və
təmkinlə yanaşan Alonso onların hər birinin hərəkətini diqqətlə
izləyərək, nəyə qadir olduqlarını duymağa çalışırdı. Bircə şey
gün kimi aydın idi, o da ki, toplantıya gələnlərdə ruh
yüksəkliyinin yuxarı olması. İçəridəkiləri qınamalı deyildi.
İspaniyada elə adam olmazdı ki, Yeni Dünya sahillərində
yaşayan aborigenləri döyüşən bir qüvvə kimi qiymətləndirsinlər.
Astek, inkl, otomi, mayalıların və başqa döyüşən hinduların
darmadağın edilməsi hamıda belə təsəvvür yaratmışdı ki,
ümumiyyətlə aborigenlər taktiki döyüş anlayışından uzaqdırlar.
Artıq buradakılarda belə bir rəy yaranmışdı ki, əgər 50-60 il
bundan əvvəl aborigenlərin döyüşən tayfaları darmadağın
edilibsə, inadkarlıq göstərən araukanları məhv etmək onlar üçün
heç bir çətinlik törətməyəcək.
İçəridəkilərlə yanaşı qraf Ferdinandın da eyni fikirdə olması,
yeni yaranan ekspedisiyanın rəisini yaman bərk narahat edirdi.
Halbuki Alonso onu Araukaniyada keçiriləcək hərbi əməliyyat-
lar zamanı öz müavini təyin etmək istəyirdi. Bu gün özünü
sadəlövh bir zabit kimi aparan qraf, döyüş əməliyyatlarında
həmişə yüksək hərbi bacarıq nümayiş etdirirdi. Çətin
vəziyyətlərdə və qeyri-bərabər döyüşlərdə öz əsgərlərinə
gözlənilməz qələbə qazandırırdı. Ağır döyüşlərdən müvəffəqiy-
yətlə çıxmış yaşlı qraf okeanın o tayındakı inadkar hindu
Dostları ilə paylaş: |