414
qorxmaz cəngavərlərindən biri idi. Onun ölümü heç bir ispan
əsgərinin fikrindən yan keçməməlidir. Araukaniya bu
tükürpərdici həşaratlardan tamamilə təmizlənməlidir. Əla-
həzrət kral Filipp müharibəni günü bu gün dayandırsa belə,
mən hindulara elan etdiyim müharibəni dayandırmayacağam.
Araukanların hamısı törətdikləri cinayətə görə yer üzündən
yox edilməlidir.
Migel ayağa qalxıb Diyeqoya ötəri nəzər saldı və hiddətlə
dedi:
- Araukanlar çoxdan mənim şəxsi düşmənlərim sayılır.
Lakin biz burada hamımız bir nəfərə kimi qanuna riayət
etməliyik. Çünki biz hamımız burada İspanyanı təmsil edir
və kral II Filipp naminə döyüşürük. Bizim II Filippin
sözündən çıxmağa mənəvi haqqımız yoxdur. Biz elə etmə-
liyik ki, qısa müddət ərzində bu müharibədə araukanların
fəaliyyətinə son qoyaq. Bu torpaqda həlak olan hər bir ispan
əsgərinin qisassı yırtıçı hindulardan alınmalıdır. Onlar
törətdikləri cinayətə görə öz başları ilə cavab verməlidirlər.
Ancaq artıq emosiyalara qapanmaq lazım deyil. Yoxsa,
hiyləgər araukanlar bu fürsətdən bacarıqla istifadə edərlər.
Bu vəziyyətdən çıxmaq üçün biz ilk növbədə kapitan Xuanın
dəstəsilə birləşməliyik.
- Biz istehkamdan çıxandan sonra möhkəm halqalı
mühasirəyə düşməsəydik, onda hamımız həmin döyüşdən
415
sağ-salamat çıxa bilərdik. - deyə Osvaldo təəssüflə olsa da,
bunu xüsusilə qeyd etdi. - Sanki araukanlar bütün qüvvə-
lərini bizim üzərimizə tökmüşdülər. Yoxsa, onlar heç cürə
bizə bata bilməzdilər.
- Açığını desəm, bizim heç birimiz həmin döyüşdən sağ-
salamat çıxmamalıydıq. - deyə Migel xeyli fikrə gedəndən
sonra heç kimə nəzər salmadan aludəliklə dilləndi. -
Araukanlar həqiqətən də bütün qüvvələrini bizim üzərimizə
yönəltmişdilər və biz hamımız həmin döyüşdə qırılmalıydıq.
Sadəcə olaraq, biz dumanın köməyi ilə həmin qanlı
döyüşdən yaxa qurtara bildik.
Migelgil hinduların istehkamda və kəndin özündə müdafiə
işlərilə məşğul olduğunu seyr etməyə başladılar. Onlar
burada möhkəm müdafiə xətti yaratmaq istəyirdilər. Arau-
kanlar hətta kəndin ətrafında qazma işlərilə də məşğul idilər.
Onlar xəndək qazırdılar. Tikinti işlərinin təhlükəsizliyini
təmin etmək üçün kənddən çox-cox uzaqlarda kiçik qruplu
hindu dəstələri gəzişirdi. Onlar bir növ kəşfiyyata çıxmış-
dılar. Sanki aborigenlər geçə istehkamdan yoxa çıxmış
konkistadorları axtarırdılar. Hətta Migelgil dayanan gölmə-
çənin də yanına on beş nəfərlik bir dəstə gəlirdi. Hindular
ispanların harada olduqlarını müəyyən edə bilərdilər.
Migel çox yaxşı bilirdi ki, düşmən onların yerini müəyyən
etsə, onda mühasirədən çıxmaq heç də asan olmayacaq. Ona
416
görə ki, bütün ətraf açıqlıqdan ibarət idi, ikincisi isə ispanlar
yorğun hala düşmüşdülər. Onlar yuxusuz idilər. İstirahət
etmək üçün heç bir şərait yox idi. Migel ilk növbədə bu
haqda fikirləşməliydi. Ac, susuz, yuxusuz və yorğun bir
vəziyyətdə araukanlar onları çox asanlıqla məhv edə bilərlər.
Konkistadorlar oturduqları yerdə yuxuya gedirdilər. Lakin
bir az keçməmiş yağış yağmağa başladı. Onlar cəld iri bir
araukariya ağacının altında özlərinə sığınacaq tapdılar.
Yağışdan qorunmaq üçün bura müvəqqəti yer sayılırdı.
Yağış güclənsə, bu ağacın da onlara heç bir xeyri
olmayacaqdı. Migel yaxşı başa düşürdü ki, göydəki buludlar
həddindən artıq sıxlıq təşkil edir. Onların əriməsi üçün xeyli
vaxt lazımdır. Deməli, yağış təxminən axşama kimi yağa
bilərdi. Bu isə konkistadorların xeyrinə deyildi. Bundan
əlavə gün kimi aydın idi ki, indiki yağış qısa bir müddətdən
sonra leysan ilə əvəz olunacaq. Bununla da bütün ətraf
palçıqlığa dönəcək. Yaxın ətrafda kəşfiyyat ilə məşqul olan
hindular yağışdan qorunmaq üçün ağaclı yerə qaçırdılar.
Araukanlar konkistadorlara nisbətən demək olar ki, lüt idilər.
Leysan yağışı başlananda bütün ətraf boz pərdənin
arxasında yoxa çıxdı. Yağışdan göz açıb ətrafa diqtətlə nəzər
salmaq mümkün deyildi. Qısa müddət ərzində hər tərəf
balaca gölməçələrə və palçığa döndü. Migelgil dərə kimi bir
yerdə idilər və yuxarıdan heç kimə təhlükə törətməyən
417
balaca sellər tökülürdü. Bunun nəticəsində onların ayağı
yavaş-yavaş suyun içinə batırdı. Onlar buranı tərk edib
yaxınlıqdakı təpəyə qalxdılar. Təpədə ağaclar çoxluq təşkil
edirdi.
Migelgil yuxarı qalxan kimi yanbayan bitən üç araukariya
ağacının altında özlərinə sığınacaq tapdılar. Lakin burada da
ağaclar leysan yağışı qarşısında açiz idi. Əlacsız qalan
konkisqadorlar heç bir şeyə əhəmiyyət vermədən tamamilə
əldən düşmüş halda yerə oturdular. Onlar özlərində olan
barıtı gücbəla ilə yağışdan qoruyub saxlayırdılar.
Axşama az qalmış leysan zəif yağışla əvəz olundu.
Konkistadorlar sıxma su içində idilər və soyuqdan onları
üşütmə bürümüşdü. Onlar hərəkət etməsələr, çox keçmədən
soyuqdəyməyə tutula bilərdilər. Həm də qarşıda uzun və
soyuq gecə vardı və həmin gecəyə hazırlaşmaq lazım idi.
Tonqal qalamaq üçün ispanlar buradan ən azı bir liq
aralanmalıydılar. Çünki aborigenlər onları burada görə
bilərdilər. Qaranlıq çökməmiş konkistadorlar şimal-şərq
istiqamətində buranı tərk etmək fikrinə düşdülər. Təxminən
bir liqdən bir qədər çox həmin istiqamətdə meşəli dağların
sərhədi başlayırdı. Onlar tezliklə özlərini ora çatdırmalıy-
dılar.
Göydəki buludların yerləşməsindən və hərəkətindən o
dəqiqə müəyyən etmək olar ki, gecə vaxtı da güçlü leysan öz
Dostları ilə paylaş: |