139
belgilardan foydalaniladi. Chunki ularda tasvirlangan tog„
jinslarining
nomi, yoshi, tarkibi, paydo bo„lish sharoitlari, yotish elementlari, qatlam
chegaralari,
mos va mos emas yotishlari, burma va yoriqlar turlari,
topografiya ma‟lumotlari shartli belgilar bilan ifodalanadi.
Shartli belgilar asosan: rangli, shtrixli (ingichka chiziq), harf va raqamli
bo„ladi.
Rangli belgilar - cho„kindi, vulqon, metamorflashgan jinslarning yoshi,
intruziv jinslarning tarkibi ifodalanadi.
Shtrixli belgilar - tog„ jinslarining tarkibi, ayrim holda yoshi
tasvirlanadi.
Harfli va raqamli belgilar - tog„ jinslarinig yoshi va paydo bo„lishi harf
yoki raqam (indeks) bilan belgilanadi.
Tuziladigan xaritalarning
tur va maqsadiga qarab, shartli belgilarni
tanlash aniq tartib asosida bo„ladi.
Chiqariladigan geologiya xaritalariga o„tgan davr qatlamlari yoshiga
qarab quyidagi ranglar belgilangan.
To„rtlamchi davr (Q) - nim sarg„ish;
Neogen davri (N) - och-sariq;
Paleogen davri ( )- zarg„aldoq rang (to„q-sariq);
Bo„r davri (K) - yashil;
Yura davri (I) - havorang, ko„k;
Trias davri (T) - och-binafsha;
Perm davri (P) - g„isht-qizil rang;
Toshko„mir davri (C) - kulrang;
Devon davri (D) - jigarrang;
Silur davri (S) - yashilrang;
140
Ordovik davri (O) - to„q-yashil;
Kembriy davri (Є) - binafsha rang;
Tokembriy davri (AR, PR, R) - pushti rang.
Ularda qari qatlamlar odatda to„q, yosh qatlamlar esa och ranglarda
beriladi. Ayrim hollarda rangli va shtrixli belgilar birgalikda qo„llaniladi.
Rangli, shtrixli, harfli va raqamli belgilarning to„liq
izohi odatda
geologiya xaritalari shartli belgisida (legendasida) beriladi. Xarita shartli
belgilarida magmatik jinslar odatda eng pastga joylashtiriladi.
Dostları ilə paylaş: