|
1 uluslararasi azərbaycan felsefe araştirmalari fəLSƏFƏ VƏ sosial-siyasi derneğİ elmlər assosiASİyasiFəlsəfə və sosial-siyasi elmlər – 2016, № 2
Fəlsəfə və sosial-siyasi elmlər – 2016, № 2
- 98 -
Mounier, Emmanuel,Varoluş Felsefelerine Giriş, Alan Yayıncılık,
İstanbul, 1986.
Öktem, Niyazi, “JacquesMaritein, Akdeniz Kültürü, Neo-Tomizm ve
Personalizm”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C.48, S.1-
4, 1982-1983, s. 283-293.
Safa, Peyami, “Egzistansiyalizm”, Türk Düşüncesi Dergisi, C.6, S.34,
1956, s.2-6.
Safa, Peyami, “Egzistansiyalizm II”, Türk Düşüncesi Dergisi, C.6,
S.35, 1957, s.22-26.
Safa, Peyami, “Einstein’in Ölümü Üzerine”, Türk Düşüncesi Dergisi,
C.3, S.18, 1955, s. 385.
Safa, Peyami, “Türk Düşüncesi ve Batı Medeniyeti”, Türk Düşüncesi
Dergisi, C.1, S.1, 1953, s.4-9.
Topçu, Nurettin, Bergson, Dergah Yayınları, 5. Baskı; İstanbul,
2011.
Ülken, Hilmi Ziya, “Bir Münzeviye Cevap”, Türk Düşüncesi Dergisi,
C.3, S.16, 1955, s. 286-289.
Ülken, Hilmi Ziya, “İrade ve Telkin”, Türk Düşüncesi Dergisi, C.3,
S.16, 1955, s. 246-251.
Ülken, Hilmi Ziya, “İrade ve Telkin II”, Türk Düşüncesi Dergisi, C.3,
S.17, 1955, s. 331-336.
Ülken, Hilmi Ziya, “Tarihi Maddeciliğe Reddiye”, Türk Düşüncesi
Dergisi, C.10, S.54, 1959, s. 54-57.
Ülken, Hilmi Ziya, “Tarihi Maddeciliğe Reddiye II”, Türk Düşüncesi
Dergisi, C.10, s.55, 1959, s. 23-32.
Arş. Gör. Rabia Dirican
Doç. Dr. Levent Bayraktar
Philosophical Movements in the Journal of Turkish Thought
(summary)
The Journal of Turkish Thought which first issue was published in
1953 and last one was published in 1960 when Democrat Party was lasting
to government, started to work for evaluate philosophically to crucial deve-
lopments in the hometown. We are reveal in this article that they firstly
handle Bergsonism, existentialism, personalism, positivism, materialism and
Fəlsəfə tarixi
- 99 -
anti-materialism believing to be necessary of handle different disciplines to
get a philosophical perspective.
The Journal of Turkish Thought prominent thinkers of own lived
period wrote demonstrated that it own be a journal of thought. For instance
Bergsonism is a current of thought that place importance on ‘time’, ‘memo-
ry’ and ‘intuition’ notions. Existentialism describes existence as a construct
of oneself of human and also personalism attaches importance to
personality.
When philosophical thoughts and way of handling all together is
thought it is possible to say that the Journal of Turkish Thought criticise
severely materialism degrade reality to material and it critise positivism try
to explain via science entire universe. And also we reveal that the Journal
take an existentialist and personalist stance base on personality, will and
national memory.
Keywords: Journal of Turkish Thought, philosophical thoughts,
Peyami Safa
Lab. Rabia Dirican
Dos. Dr. Levent Bayraktar
Türk Düşüncəsi Dərgisində Fəlsəfi Cərəyanlar
(xülasə)
Demokrat Partiyanın iqtidarda olduğu 1953-1960-cı illərə təsadüf
edən Türk Düşüncəsi Dərgisi ölkədə cərəyan edən hadisələrə fəlsəfi prizma-
dan qiymət vermək məqsədi ilə işə başlamışdır. Fəlsəfi bir baxış tərzinə sa-
hib olmaq üçünsə ilk növbədə fərqli cərəyanları tədqiq etmənin vacibliyinə
inanaraq dərgidə berqsonculuq, eqzistensiyalizm, personalizm, pozitivizm,
materializm və anti-materializm kimi cərəyanların müzakirə edildiyi ortaya
çıxarılmışdır.
Dövrün tanınmış mütəfəkkirlərinin öz yazılarıyla yer aldığı Türk
Düşüncəsi Dərgisi fərqli fəlsəfi cərəyanları araşdıraraq bir düşüncə dərgisi
olduğunu isbat etmişdir. Məsələn, berqsonculuq “müddət, hafizə və sezgi”
məfhumlarına diqqət çəkən, eqzistensiyalizm varlığa “mövcudiyyət
halındakı insanın özünü inşa etmə macərası” olaraq tərif verən, personalizm
isə şəxsiyyəti və özünəqayıdışı önə çıxardan bir cərəyan olaraq verilmişdir.
Açar sözlər: Türk Düşüncəsi Dərgisi, fəlsəfi fikirlər, Pəyami Səfa.
- 100 -
Epistemoloji
Temporal Parçalar Metafiziği II: Temporal Geçiş
Sorunu
*
A. Suat Gözcü
Giriş
Çağdaş metafizikçiler arasında temporal parçalar ve temporal geçiş
konularında yapılan çalışmaların çoğunda zamanın ya hareketi içerdiği (du-
rağan olmadığı) ya da statik bir yapıda olduğu (akışı içermediği) şeklinde iki
karşıt yaklaşım vardır. Bu iki yaklaşım arasında zamanın kendi başına bir
varlık olduğunu, bizden bağımsız bir şekilde akıp gittiğini, yeniyi getirip
eskiyi alıp götürdüğünü ileri sürenlerle, temporal parçalar arasındaki bağın-
tının kalıcı olduğunu ve temporal geçişin olmadığını savunanlar arasında ya-
pılan tartışmayla karşılaşırız.
1
Sözü edilen tartışmalarda temporal oluşun do-
ğaya ait olduğunu ya da evrene yüklenebileceğini ileri sürenler, temporal
kavramlar ile fizik doğa arasında bir bağıntı olduğunu da düşünür; buna kar-
şın, zamanın statik yapıda olduğunu ileri sürenler açısından, temporal mod-
lar fizik doğada içerilmez. Kısaca, çağdaş metafizikçilerden bazıları zaman
ile uzay arasındaki analojiden yararlanarak temporal geçişin olduğunu ileri
* Temporal parçalar metafiziği ile ilgili ilk çalışmamızda süregelimcilik ve dört-boyutçu
teori üzerinde durduk. Bkz. Gözcü, A. S., “ Temporal Parçalar Metafiziği I: Süregelimcilik
ve Sider’ın Dört-Boyutçuluğu”, Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları Dergisi, 2016
(Eylül), N. 31, s. 193-206
1
Bkz. Olson, E. T., “ Passage of Time”, The Routledge Companion to Metaphysics, Edit. R.
Le Poidevin, P. Simons, A. McGonial, R. P. Cameron, Routledge, New York, 2012, s. 440
Dostları ilə paylaş: |
|
|