2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR
Yüklə 7,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- QARİB – MUCİB
- Qarib
- 2. Xüsusi Yaxınlıq
- Qaribul
- Duanın Ədəbləri Və Qəbul Olunma Səbəbləri
- «Allahın elçisini öz aranızda bir-birinizi çağırdığınız kimi çağırmayın».
89
bənzəri yoxdur dediyimizdə Allahın bir və tək olduğunu isbat edər. Eyni şəkildə heç bir şey Onu aciz etməz dediyimizdə, Onun güclü və hər şeyə gücü çatan Qadir olduğunu, heç kimsəyə zülm etməz dediyimizdə, Onun bütün hökmlərində və fellərində Adil olduğunu qəbul etməyi isbat edər. Digər tərəfdən də Allahın gözəl sifətlərini qəbul etmək, pis sifətlərin Onda olmadığı mənasına gəlir».
–
Səba 50). «(Ya Muhəmməd!) Bəndələrim Məni səndən soruşduqda söylə ki, Mən onlara yaxınam (QARİB) mənə dua etdiyi zaman dua edənin duasına cavab verərəm …
–
– rəvayət edir ki, Peyğəmbər –
–
təkbir gətirərək səslərini ucaltmağa başladılar. Peyğəmbər: «Ey insanlar! Nəfslərinizə sahib olun. Çünki sizlər eşitməyən və uzaqda olan birini səsləmirsiniz. Heç şübhəsiz ki, sizlər ən yaxşı eşidən və sizə yaxın olan Səmi, Qarib olan Allaha dua edirsiniz. Halbuki o, hər zaman sizinlə bərabərdir» deyə buyurdu 241
. Həlimi –
–
ki: «Qarib – yaxın olan, qul ilə Rəbbi arasında bir məsafə olmadığı mənasına gəlir. Bu üzdən qulun durumu Ondan gizli deyildir. O, qulun etdiyi hər bir duanı eşidir. Allahın yaxınlığı müəyyən bir məsafəni ifadə etməz. Çünki məsafə müəyyən bir sərhədə qədərdir. Allah üçün isə sərhəd yoxdur». Xattabi –
–
«Qarib – bütün varlıqlara elimi ilə, dua edənlərə də duaları qəbul etməklə yaxındır». Allahın qullarına yaxın olması iki cürdür. 1. Ümumi Yaxınlıq – Allahın hər bir şeyə elmi ilə yaxın olması. Onları bilməsidir. O, insanlara şah damarlarından da belə yaxındır. 2. Xüsusi Yaxınlıq – Ona dua edən və Onu sevənlərə göstərdiyi yaxınlıqdır. Bu cür yaxınlıq sevgini, yardımı və dəstəyi əhatə edir. Allah dua və ibadət edənlərin dualarını və ibadətlərini qəbul edər. əl-Mucib –
necə də gözəl (MUCİB) qəbul olunmuşdur». (əs-Saffət 75). «Həqiqətən Rəbbim yaxındır və (duaları MUCİB) qəbul edəndir». (Hud 61). «Yaxud əli hər yerdən üzülüb darda qalan bir kimsə Ona dua etdiyi zaman duasını qəbul edən …
Nəml 62). «Mənə dua edin Mən də sizin dualarınızı qəbul edim». (əl-Mumin 60). Bəzən də Qurani Kərimdə kəsmək, biçmək, oymaq mənasında da gəlir. «Və vadilərdə qayaları oyub-biçən Səmuda». (əl-Fəcr 9). Qurtubi –
–
«Mucib – kəsən mənasındadır. Yəni dua edənin arasını qəbul edərək kəsəndir. Buna görə də dua edənin duasını həmən qəbul edən və imdadına yetişəndir». Həlimi –
rahmətullahi aleyhi –
Mucib və Mucibud-Dua (duaları qəbul edən) deyilir. Mucibu Davətəl Muttarrin (çarəsizlərin dualarını qəbul edən), istəyənə istədiyini verən deməkdir. Allahdan başqa kimsənin buna gücü çatmaz». Bunu da bilin ki, duaların qəbul edilməsi bir neçə şərtlərə bağlıdır. Bu şərtlərin bir qismi dua edənin durumu ilə, bir qismi dua edilənlə, bir qismi də istənilən şeylə, bir qismi də zaman və məkanla bağlıdır. Duanın qəbul edilməsinə mane olan şeylər isə sayılmayacaq qədər çoxdur.
241 Buxari 2992, Müslim 2704. 90
Duanın Ədəbləri Və Qəbul Olunma Səbəbləri: 1) Allaha ixlasla dua etmək. Numan b. Bəşir –
– rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm –
242 . 2) Duaya Allaha həmd-səna etməklə və Peyğəmbər –
–
də duanı bitirmək. Peyğəmbər –
–
etməyənə qəzəblənir» 243
. «Allahın elçisini öz aranızda bir-birinizi çağırdığınız kimi çağırmayın». (ən-Nur 63). Peyğəmbər –
–
mənə bir dəfə salavat gətirərsə Allah o, kimsəyə on dəfə salavat deyər» 244 . Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm –
Mənə salavat gətirin. Harda olsanız sizin salavatınız mənə çatacaqdır» 245
. Peyğəmbər –
sallallahu aleyhi və səlləm –
vardır ki, mənim ümmətimin mənə göndərdikləri salavatı mənə çatdırırlar» 246
. Peyğəmbər –
–
mənə ruh verir ki, mən də o, kimsəyə salam deyim» 247
. Peyğəmbər –
və səlləm –
Rəsulu daha gözəl bilir» dedi. Peyğəmbər: «Mənim adım çəkiləndə mənə salavat gətirməyən kimsədir» deyə buyurdu 248 . Ənəs
– radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər –
–
Amin!» deyə buyurdu. Səhabələr: «Bu nədir ya Rəsulullah!» deyə soruşdular. Peyğəmbər: «Cəbrail mənə gələrək dedi: «Qoy utansın (burnu yerlə sürtünsün) o, kimsə ki, sənin adın çəkildiyi vaxt sənə salavat gətirməyən» 249 . 3) Duada qətiyyət göstərmək və onun qəbul olunmasına yəqin olmaq. 4) Duada israrlılıq və tələsməmək. Peyğəmbər –
–
yoxdur ki, Allahdan istəsin və Allah da ona verməsin və ya (dua vasitəsi ilə onu qarşıda gözləyən) bəladan onu xilas etməsin. Lakin o, Allahın haram etdiyi şeyləri və qohumluq əlaqələrinin kəsilməsini istəməməlidir. Həmçinin də (duasının tez qəbul olunması üçün) tələsərək deməməlidir ki: «Mən dua etdim lakin mənə cavab verilmədi» 250
. 5) Ürəkdən dua etmək. 6) Hər bir vəziyyətdə dua etmək (həm sevindirici, həm də çətin). 7) Yalnız tək Allahdan istəmək. 8) Ailəyə, mal-dövlətə, övlada və özünə bəd dua etməmək. 9) Alçaq səslə dua etmək. 10) Günahı etiraf etmək və onun bağışlanmasını diləmək, neməti etiraf etmək və bunun üçün də Allaha şükr etmək. 11) Duada qafiyədən istifadə etməmək. 12) Yalvarış, itaətkarlıq, rəğbət və qorxu ilə dua etmək. 13) Tövbə etməklə zülm və izdirabların rədd etmək. 14) Duada istənilən şeyi üç dəfə təkrar etmək. 15). Qiblə istiqamətində dayanmaq. 16) Dua edilən an əlləri qaldırmaq. 17) Duadan qabaq dəstəmaz almaq. 18) Təcavüz və düşmənçilik istənilməməlidir. 19) Dua edən başqasına dua etdiyi təqdirdə öncə özündən başlamalıdır. 20) Dua edərkən Allahın gözəl isimlərini və sifətlərini, yaxud dua edənin özünün gördüyü saleh bir əməli, yaxud da dua edən şəxsin əli çatdığı əməli saleh, diri bir insanın duasını vasitə götürmək olar. 21) Dua edənin yeməyi, içkisi və geyimi halal
242
Əbu Davud, Tirmizi. 243
Buxari, Əhməd, Tirmizi. 244
Müslim. 245
Əbu Davud, Əhməd. 246
Nəsai. 247
Əbu Davud. 248
Tirmizi. 249
Buxari, Müslim. 250
Tirmizi. Yüklə 7,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|