2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR
Yüklə 7,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Hər şeyi bilən Sən, hikmət sahibi Sənsən».
- “De: “Ey göyləri və yeri yoxdan yaradan, ey gizlini və aşkarı bilən Allah! Bəndələrin arasında ixtilafda olduqları
- «Şübhəsiz ki, O gizlini də, gizlinin gizlisini də bilməkdədir»
- Allah fitnə-fəsad törədənləri tanıyandır».
- «Rəbbinin sözü
- AFUV
- «Həqiqətən Allah əfv edən və bağışlayandır».
- «Bəndələrinin tövbəsini qəbul eən, günahlarını bağışlayan və sizin nə etdiyinizi bilən Odur!».
- Allahummə İnnəkə Afuvvun Kərimun Tuhibbul Əfvə Fəfu Ənni
- «Onlar insanları bağışlayanlardır».
- «Allah istədiyi şeyi məhv edər, istədiyini də sabit
81
Qurani Kərimdə 91 yerdə keçməkdədir. Heç vaxt tək zikr edilməmiş. Başqa bir isimlə zikr edilmişdir. Bu İsmin keçdiyi 91 ayədən 50-si Məkkədə, 41 isə Mədinə surələridir.
–
yaradılmamış hər şeyi biləndir. Heç bir şey Onun elmindən qırağa çıxa bilməz və Ona gizli qalmaz. O, hər şeydən xəbərdardır. Onun elmi hər cür sirləri, gizli işləri, qəlblərin gizlətdikləri şeyləri, qeyb məsələlərini, məsələlərin arxa planlarını, hər şeyin ən incə və gizli tərəflərini əhatə edir. «Hər şeyi bilən Sən, hikmət sahibi Sənsən». (əl-Bəqərə 32).
bilinən bir şey yoxdur. O, hər hansı bir şeyi idrak etməkdən aciz deyildir. Lakin insanlar isə çox şeyləri idrak etməkdən acizdirlər. Xattabi –
–
ki: «Alim – insanların bilmədikləri və idrak etmədikləri sirləri və gizlilikləri biləndir. Alim ən mükəmməl elm sifətinə sahib olandır». “De: “Ey göyləri və yeri yoxdan yaradan, ey gizlini və aşkarı bilən Allah! Bəndələrin arasında ixtilafda olduqları (məsələlər) barəsində Sən hökm edəcəksən!”. (əz-Zumər 46). əl-Alləm – «Allah qeybləri çox gözəl biləndir». (ət-Tövbə 78). Həlimi – rahmətullahi aleyhi –
olduqlarında necə olacaqlarını, var olmayanları və əgər var olsalardı necə olacaqlarını biləndir». «Şübhəsiz ki, O gizlini də, gizlinin gizlisini də bilməkdədir». (Ta ha 7). «Allah hər şeyi bilməkdədir». (ən-Nisa 176). «Allah zalimləri çox yaxşı tanıyandır». (əl-Bəqərə 95). «Allah onların durumunu haqqıyla biləndir». (ən-Nisa 39). «Əlbəttə Allah fitnə-fəsad törədənləri tanıyandır». (Ali İmran 63). Bu İsim məşhur istixarə duasında belə keçər: «Şübhəsiz ki, Sən qeyibləri çox gözəl bilənsən» 226 . O, bütün insanları yaratdığı andan etibarən dünyada necə yaşayacaqlarını və öldükdən sonra axirətdə necə yaşayacaqlarını biləndir. Allah bütün insanların yaxşı və pis əməllərini və bu əməllərin axirətdəki nəticələrini incəliyinə kimi biləndir. Allahın elmi görünən və görünməyən, zahir və batin, gizli və aşkar hər şeyi əhatə edir. Heç bir şey Ona gizli deyildir.
– Allah sözündə, felində, qəzasında, qədərində, əmrində, qadağan etməkdə, mükafatlandırmaqda və cəzalandırmaqda doğru bir yol üzərədir. Onun bildirmiş olduğu xəbərlərin hamısı doğrudur. Qəzasının hamısı ədalətdir. «Rəbbinin sözü doğruluq və ədalət baxımından tamamlandı. Onun sözlərini dəyişdirə biləcək
226 Buxari 1166. 82
yoxdur». (əl-Ənam 115). Allahın sözləri doğru və ədalətli olduğuna görə Özüdə mütləq ədalət sahibidir. Onun ədalət İsmi haqsızlıq və zülm etmə sifətlərini yox edər. Bu üzdən də O, haqsızlıq və zülm edən deyildir. Onun qərarı doğru, hökmü adildir. İbn Məsud - radıyallahu anhu –
–
–
üstünlük verdi. Bu vaxt bir nəfər: «Vallahi bu iş ədalətli olmadı və Allah rizası bu işdə gözlənilmədi» dedi. Peyğəmbər: «Allah və Rəsulu ədalətli olmasa artıq kim ədalətli ola bilər» deyə buyurdu 227
. Ubey b. Kəbb –
– deyir ki: «Əgər Allah yerdəki və göydəki bütün varlıqlara əzab etmək istəsəydi onlara əzab edə bilir və buna görə də zülm etmiş sayılmaz. Eyni şəkildə əgər onlara mərhəmət etmək istəsəydi bunu da edə bilirdi və Onun bu rəhməti, qulların əməllərinə qarşılıq deyil onlara olan yaxşılığından sayılardı» 228 .
AFUV
– Sözdə silmək, yox etmək mənasındadır. Afv – kökündən gələn bir sifət olaraq asanlıqla bağışlayan, qulların günahlarını silən, cəzaları qaldıran deməkdir.
tövbələrini qəbul edər və etdikləri pislikləri bağışlayandır. Çünki O, əfv edicidir. Əfv etməyi sevəndir. Qullarının əfva çatmalarına səbəb olan şeyləri yerinə yetirmək üçün çalışmalarından xoşlanır. Onun sonsuz əfiındən biri də qul nə qədər günah edirsə etsin sonunda Ona yönəlib tövbə edərsə onun etdiyi bütün günahları bağışlayar. Əfv əsən küləyin izləri sildiyi kimi günahların silmək mənasına da gəlir. Günahları bağışlayan, sanki bu əfv ilə günahların izini silməkdir. «Bəndələrinin tövbəsini qəbul eən,
–
radıyallahu anhə – deyir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm –
«Ey Allahın Rəsulu! Qədr gecəsinə yetişsəm nə söyləyim?». Peyğəmbər: Allahummə
–
səxavətlisən və bağışlamağı sevirsən. Məni bağışla» 229
. Bu İsmin insanlar üçün işlədilməsi caizdir. «Onlar insanları bağışlayanlardır». (Ali İmran 134). Əfv hər zaman əfv etməklə, bağışlamaqla və cəzalandırmamaqla bilinəndir. Hər kəs Onun mərhəmət və kərəminə möhtac olduğu kimi əffinə və bağışlamasına da möhtacdırlar. Əfv günahların izlərini tam aradan qaldırması, onları Kiramən Kətibin mələklərinin yazdığı dəftərlərdən silməsi, qiyamət günü qullarını bu günahlardan sorğuya çəkməməsi, xatırladıqda utanmamaları üçün bu günahları onlara unutdurması və hər pisliyin yerinə yaxşılıq qoymasıdır. «Allah istədiyi şeyi məhv edər, istədiyini də sabit saxlayar (bəndələrinə aid hər hansı bir hökmü ləğv edib başqası ilə dəyişər və ya onu olduğu kimi saxlayar)». (ər-Rəd 39). «Allah onların pis əməllərini yaxşı əməllərə çevirər». (əl-Furqan 70). Əfv, məğfirətdən daha genişdir. Çünki məğfirət günahların örtüldüyünü, əfv isə onların izlərini belə sildiyini bildirir. Ənəs - radıyallahu anhu –
– sallallahu aleyhi və səlləm – in belə buyurduğunu eşitdim: «Allah –
mənə dua edib məndən bağışlanma diləsən, mən sənin nələr etdiyinə baxmadan səni
227 Müslim 1062. 228 Əbu Davud 4699. 229 Tirmizi 3513. Yüklə 7,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|