83
ona qarşı da dəyişdirilir. Bu da ona müvafiq cəzalardır. Rabbi bəndəsinə
əsla zülm edən deyildir. Əgər insan günahlarını itaətlə dəyişərsə Allah da
ona olan cəzanı afiyətlə, zəlilliyi izzətlə dəyişər. «Hər hansı bir tayfa öz
tövrünü (halını) dəyişmədikcə Allah da onun tövrünü (halını) dəyişməz.
Əgər Allah hər hansı bir qövmə bir pislik yetirmək istəsə, onun qarşısı
heç cür alına bilməz və Allahdan başqa onların heç bir hamisi də
olmaz». (ər-Rəd 11). Əgər Allah bir qövmə pislik istəyərsə onu geri
qaytaran olmaz. Bəzi rəvayətlərdə Allahın belə buyurduğu rəvayət edilir:
«İzzətimə və Cəlalıma and olsun ki, qullarımdan biri sevdiyim bir haldan
xoşlamadığım bir hala keçərsə mutləq Mən də onunla olan müamələdə
sevdiyi haldan xoşlamadığı hala keçərəm. Qullarımdan hər hansı biri də
xoşlamadığım bir haldan sevdiyim bir hala keçərsə mütləq Məndə onun
xoşlamadığı haldan sevdiyi bir hala keçərəm». Şair deyir: «Əgər sən
nemət içində olsan onları qoru, çünkü günahlar yox edir neməti.
Aləmlərin Rəbbinə itaətlə nemətləri qoru, çünkü sürətlidir Rəbbinin
əzabları. Bacardığın qədər sən zülmdən uzaq ol. İnsanlara zülm etmək
olduqca pisdir. Sən öz qəlbinlə insanlar arasında seyr et. Sən zülm
edənlərin halını görəcəksən. Görəcəksən ki, onların məskənləri onların
özlərinə şahiddir. Onlara zülmlərindən daha zərərli bir şey olmamışdır.
Onların bellərini qıran da elə bu olmuşdur. Neçə baxçalar, neçə saraylar
tərk etdilər, Daha başqa əzablar da bürüdü onları. Cəhənnəmə girdilər,
Cənnəti qaçırdılar, əllərində qalan isə bir xülya oldu!».
34. Günahlar sahibinin qəlbinə qorxu və dəhşət salar. Allah asi insanın
qəlbinə qorxu salır və sən onu daima qorxu içində olan görərsən. Allaha
itaət etmək üçün qalaya girəni dünya və axirət cəzalarından qoruduğu ən
böyük qalalarındandır. Kim bu qalaya daxil olarsa dünya və axirət
cəzalarından əmin-amanlıqda olar. Kim də o qaladan çıxarsa onu hər
tərəfdən qorxu bürüyər. Əgər bir insan Allaha itaət edərsə bütün qorxular
onun barəsində əmin-amanlığa çevrilər. Əgər bir insan Allaha asi olarsa
onun əminliyi qorxuya çevrilər. Üsyankarın qəlbi sanki quşun iki qanadı
arasındadır. Hər bir ayaq səsini: «Onu həlak etməyə gəlirlər» deyə zənn
edər. Külək qapını açarsa: «Ardımca gəliblər» deyər. Hər bir səsi özünün
əleyhinə zənn edər. Hər bir şeyin ona tərəf yönəldiyini zənn edər. Əgər bir
kəs Allahdan qorxmazsa Allah onu hər bir şeydən qorxudar. Şair deyir:
«Kim Allahdan qorxarsa Allah onu hər şeydən arxayın edər, Allahdan
qorxmayanı isə Allah hər şeydən qorxudar. Allah yaratdıqları arasında
belə hökm etdi: Qorxu ilə günahlar bərabərdir daima!».
35. Günahlar insanın qəlbində sıxıntı, tənhalıq yaradır. Günahkar insan
öz nəfsində sıxılır. Günahkarın daima özünü tənha hiss etdiyini görərsən.
84
Bu soyuqluq və tənhalıq həm Rəbbi ilə özü, həm də özü ilə insanlar
arasında olur. Nə qədər günahlar çoxalarsa sıxıntı, tənhalıq da çoxalar. Ən
acı yaşayış da bu sıxıntı içində olan kimsənin yaşayışıdır. Ən gözəl
yaşayış isə insanlarla ünsiyyətdə olan kimsənin yaşayışıdır. Əgər ağıllı
insan günahların törətdiyi bu zərərlər - qorxu və tənhalıq haqqında
düşünsə halının nə qədər pis olduğunu bilər. Belə ki, o kimsə itaətin
əminliyini, şirinliyini günahların sıxıntısı və tənhalığı ilə dəyişərək satın
almışdır. Əgər günahlar səndə sıxıntı yaradarsa sən bu günahları tərk et!
Əgər rahat yaşamaq istəyirsənsə. İtaət insanı Allaha yaxınlaşdırır. İnsanın
yaxınlığı nə qədər güclənərsə bir o qədər də onun ünsiyyəti güclənər.
Ünsiyyət sıxıntının əksidir. İnsan təklikdə darıxdığı kimi insanlar arasına
çıxdığı zaman ünsiyyət tapır. Günah isə Allahdan uzaq olmağı vacib edir.
Uzaqlaşma nə qədər güclənərsə bir o qədər də onun sıxıntısı, darıxması
güclənər. Buna görə də qul ilə düşməni arasında nə qədər uzaqlıq olsa da
soyuqluq və tənhalıq hiss edər. Lakin sevdiyi kimsə ilə arasında hər nə
qədər uzaqlıq olsa da güclü bir yaxınlıq və ünsiyyət hiss edər. Tənhalığın
və soyuqluğun səbəbi arada olan pərdədir. Pərdə qalınlaşdıqca soyuqluq
da artar. Qəflətdə olmaq soyuqluğun səbəbidir. Qəflət sıxıntısından da
daha güclü olan günahdan yaranan sıxıntıdır. Bundan da daha şiddətli olan
isə şirk və küfr sıxıntısıdır. Bunları edən bir kimsədə etdiyi an soyuqluğun
və tənhalığın olduğunu hiss edə bilərsən. Artıq belə bir sıxıntı və tənhalıq
onun üzünə, qəlbinə hakim olmuşdur. Belə olduqda artıq sıxıntı və
tənhalıq onda hiss edilir bir hal alır. Özü darıxdığı kimi başqaları da ondan
darıxarlar.
36. Günahlar qəlbi xəstələndirir və istiqamətini düz yoldan çıxardır.
Günahlar qəlbi azmağa və xəstəliklərə yönəldir. Görürsən ki, xəstə olaraq
qalır, lakin ona yararlı olan qidalarla faydalanmır. Çünki günahların qəlbə
olan təsiri xəstəliyin bədənə olan təsiri kimidir. Bilavasitə günahlar qəlbin
xəstəliyi və dərdidir. Bu dərdlərdən qurtulmanın bir tək çarəsi isə
günahları tərk etməkdir.
Qəlblər Allaha qovuşmasa öz arzusuna çatmaz, həmçinin sağlam və
salamat da olmaz öz mövlasına çatmasa. O qəlb də sağlam olmaz əgər
onun xəstəliyi dərmanına çevrilməzsə. Bunun da sağalması yalnız
sahibinin öz nəfsi istədiyinə, havasına qarşı çıxmasıdır. Nəfsin havası
xəstəliyin özüdür. Bunun da şəfası ona müxalif olmaqdır. Əgər xəstəlik
qəlbdə möhkəmlənərsə qəlbi öldürər və ya ölümə yaxınlaşdırar. Kim
nəfsin istədiyini inkar edərsə onun yeri Cənnətdir. Eyni şəkildə bu
dünyada da Cənnətdədir. «Amma kim Rəbbinin hüzurunda durmaqdan
qorxmuş və nəfsinə istəyini, şəhvəti qadağan etmişsə həqiqətən onun