A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər

 456 

səninçün bu saat taparam. 

Qaçdı tinə, papiros satan Məmməd Məmmədovun yanına. 

Məmməd Məmmədov: 

–Qurbandır sənə yer üzünün bütün papirosları, —dedi. —

Sən mənim köhnə müştərimsən. Eşitməmisən, müştəri, 

düzəldər bütün işləri. Amma, müştəri, incimə  məndən, 

papirosu sənə bir şərtlə verərəm, sən də  gərək mənə iki 

qəpiklik verəsən. Bir canan var, istəyirəm zəng eləyib axşam–

axşam onunla dilxoşluq eləyim. Zdrasti, pajalısta... ha, ha, ha... 

Əvəz Əvəzov ciblərini ələk-vələk eləyib: 

—Canımçün yoxdur, — dedi. — Amma əmidostumgil bu 

yaxınlarda olur. Bu saat onlardan alıb gətirərəm.  

Qaçdı əmisigilə. Əmioğlusu Əhməd Əhmədov: 

—Əmioğlu, —dedi, — ayıb sözdür, mən bəyəm ölmüşəm 

ki, sən iki qəpikçün dörd mərtəbəni yortub çıxasan. Buyur 

onluq, iyirmilik, əllilik, yüzlük. Əmiyin, yəni mənim papamın 

canı sağ olsun, xərclə ata malı kimi. Amma sənə bir balaca 

işim düşüb. Həyə bilsən? 

Əvəz  Əvəzov maddım–maddım  Əhmədə baxırdı.  Əhməd 

gözünü qıyıb: 

–Hə, tap görüm, tapsan, bax bu yüzlük sənindir.  Əvəz 

gözlərini döyürdü. Əhməd şırtıq çalıb:  

–Mül–mülkü nazad, mül–mülkü, — deyə bir ağız oxudu, 

sonra soruşdu: — Hə, indi bildin? 

Əvəz yenə bilmədi. 

Əhməd: 

–Ey dil bilməz, — dedi, — təzə indiyski kino gedir, 

görmürsən?  Əh, sənin dünyadan xəbərin yoxdur ki… Məsələ 

belədir, əzizim, sənə işim, düşüb. O kinoya bilet tapmaq işi bir 

az çətindir. Mən 17 dəfə görmüşəm, amma yoldaşımla bəhs 

eləmişəm, gərək iyirmi dəfə baxam. Bu gün getmək istəyirəm. 

Kinonun qapıçısı Abbas Abbasov sizin həyətdə olur, gərək 

aparıb məni buraxdırasan içəri. 

Əvəzlə  Əhməd getdilər kinoya tərəf.  Əvəz qapıçı Abbasın 

---

 457 

qulağına nə isə pıçıldadı. Abbas: 

–Düzəldərik, — dedi, — amma, qaranoy, sən də  gərək 

mənim sözümü yerə salmayasan. Mən sənin  əmioğlunu 

bezplatnı kinoya buraxdıraram, sən də mənim əmoğlumu gərək 

bezplatnı taksiyə şofer düzəldəsən. 

–Necə  yəni bezplatnı taksiyə? Yəni taksiyə sçetçik 

qoymasınlar? 

Abbas qorxan kimi oldu: 

–Tamam bezplatnı demirəm ha! Amma birdən verməsin, 

vamnan versin. Taksiyə düzəltmək üçün gərək bir başa 300 

manat sanayasan Sadıq Sadıqovun ovcuna, onda da bir il səni 

salacaqlar rezervə. Bir ildən sonra təzə maşın almaq üçün gərək 

təzədən iki yüz tərləyəsən. Bizdə o pul hardandır?  İndi 

əmioğlumu bezplatnı götürsün işə, o da üç ilin ərzində 

maaşdan, qazancdan yavaş–yavaş verər qurtarar. Kooperativ ev 

tikdirmirlər, bax elənçiynə? Necədir səninçün? 

—Yaxşıdır. Amma, mən bilmirəm Sadıq Sadıqov kimdir? 

Tanımıram. 

—Bu tindəki taksi parkının müdiridir, sən kulturnu 

adamsan, desən sözündən keçməz. Özün bil e... Mən səni zora 

salmaq istəmirəm. Seans başlayır ha. Sabahdan götürürlər bu 

kinonu. 

Əmioğlusu Əvəzin yanında dayanıb; 

—Mül-mülkü nazad, mül-mülkü — deyə zarıyırdı. 

Əvəz: 

—Yaxşı, burax bu uşağı içəri, — dedi, — görüm 

neyləyirəm. 

Gəldi birbaşa Sadıq Sadıqovun idarəsinə. Sadıq Sadıqovun 

meydan boyda qəbul otağında bir xeyli adam oturub qəbul 

gözləyirdi. Adamların bir qismi həsrətlə qara meşin qapıya 

baxır, başqa bir qismi isə vaxtını boş keçirməmək üçün 

başlarını müxtəlif işlərlə qatırdılar: şahmat oynayan kim, nərd 

atan kim, şəkil çəkən kim, fala baxdıran kim, otağın bir 

güncündə dazbaş bir kişi  şlyapasını  çıxarıb fokus göstərir və 

---

 458 

gözləyənlərin bir qismini əyləndirirdi.  Əvəz  Əvəzov katibəyə 

yanaşdı, dedi ki, yoldaş Sadıqovla işim var. 

Katibə: 

—Yoldaş Sadıqov bərk məşğuldur, — dedi. Başını 

qaşımağa macalı yoxdur. Mühüm tapşırıq alıb. Qırx gün, qırx 

gecə heç kəsi qəbul etməyəcək. 

Əvəz  Əvəzov məyus–məyus çıxıb getmək istəyirdi ki, 

katibə qəfilcə yerindən sıçradı, Əvəzin başından yapışıb özünə 

tərəf dartdı,  əlini onun saçlarına çəkdi.  Əvəz lap özünü itirdi, 

otaqdakı adamlar da təəccüblə bu səhnəyə baxırdılar. 

Katibə: 

–Mojet bıt, — dedi.  

–Nə? 

–Bu duxunu hardan almısız? Mən "Mojet bıt" ətri üçün sino 

gedirəm. 

Əvəz Əvəzov cibindən bir flakon ətir çıxartdı. 

–Buyurun, —dedi.  

Katibə: 

–Ah, —dedi, —buyurun. 

Əvəzi birbaş Sadıqovun otağına ötürdü. 

Sadıqov ucsuz–bucaqsız kabinetində iri bir masanın 

arxasında oturub dərin fikrə getmişdi. Karandaşının ucunu 

dişləri arasına almış, bir əlini ürəyinin üstünə qoymuş, o biri 

əlinin  şəhadət barmağını gicgahına dirəmişdi. Baxışlarını 

məchul bir nöqtəyə zilləmişdi. Otaqda heç kəs yox idi. 

Əvəz  Əvəzov boğazını arıtladı, bir balaca öskürdü, bir 

kiçicik udqundu, bir xəfifcə asqırdı,  əsnədi, üç-dörd dəfə ah 

çəkdi və  nəhayət pəsdən "Şələbiyyə" mahnısını zümzümə 

etməyə başladı. Sadıqov bütün bunları heç eyninə almırdı. 

Nəhayət Əvəzov yavaşcadan: 

–Salam, — dedi. 

Sadıqov dönüb ona baxdı və dedi: 

–Dağlara getdi.  

Əvəzov: 

---

 459 

–Aa, — deyə razılaşdı, sonra xəbər aldı: —Kim? 

Sadıqov: 

–Dambadaram, — dedi, — zəhrimar gəlmir. 

–Bəs niyə gəlmir? 

–Mən nə bilim, zibil gəlmir ki, gəlmir. Bambaradam, tfu. 

Əvəz Əvəzov: 

–Çoxdan gedib? — deyə ehmalca soruşdu. 

Sadıq Sadıqov tərs-tərs ona baxdı. Sanki yuxusuz gözlərinə 

qan dolmuşdu. Zəhmli səslə: 

–Kim? —dedi. 

–O da... 

–Kim, o? 

–Dağlara gedən. 

–Hansı dağlara? 

–Nə bilim, özüz dediz ki, dağlara gedib. Hələ gəlməyib. 

Sadıqovu elə bil od götürdü. 

–Yoldaş, siz kimsiniz? Məndən nə istəyirsiniz? Burda nə 

işiniz var? — deyə  ağzı köpüklənə-köpüklənə danışmağa 

başladı. — Kim sizi bura buraxıb. Mənim  şəxsi işimə niyə 

qarışırsınız? Kim sizə haqq verib ki, mənim iş prosesimə 

müdaxilə edəsiniz? 

–Bağışlayın, özüz dediz ki, dağlara getdi, Gəlmədi. Özü də 

mənə dediz, çünki otaqda ayrı heç kəs yoxdu. Mən də 

soruşdum ki kim? 

–Kim! Kim! Qəlbim! Bəli, qəlbim darlara getdi. Zəhrimar 

qafiyəsini tapa bilmirəm. Dambadaram, bambararam, heç biri 

gəlmir. 

Əvəz: 

–Aa, — deyə məsələni başa duşdü, — şer yazırsınız? 

–Yox, bəs oyun oynayıram. Uşaq-zadam səninçün. 

Görürsən qan–tər içindəyəm. Bir həftədir gözümə yuxu 

getməyib. On min misra yazmışam, yağ kimi gedirdi, bircə 

zibilin axırını gətirə bilmirəm. Qəlbim dağlara getdi, qəlbim... 

tfu, hara getdi tapa bilmirəm. 

---