A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
547 — kip bağlı idi. Heç yerdə heç kim görünmürdü. Lövhə qarşısındakı iki nəfər lazım bildiklərini cib dəftərçələrinə köçürüb yola düzəldilər, üç nəfər başqası da lövhədən aralanıb tini buruldu. Gediş-gəliş az idi bu küçədə. Ancaq tindən qeyri– adi dərəcədə uzun bir maşın — refrejerator buruldu və bütün küçəni —tindən-tinə tutdu. Bu maşın nə isə yer üzündə çoxdan məhv olub itmiş qədim heyvanları — kərtənkələnin nəhəng əcdadını xatırladırdı. Məhz elə kərtənkələ kimi, nəhəng ilan kimi qıvrılaraq tini buruldu, bir azdan quyruğu da çəkilib gözdən itdi. Və ancaq, bundan sonra tələbə lövhə qarşısında qalmış yeganə adama —göy köynəkli, hündür oğlana diqqət yetirdi. Bu, tələbənin otaq qonşularından biri —həmin o ilk imtahandan kəsilən oğlan idi. Tələbəyə elə gəlirdi ki, oğlan bu şəhərdən çıxıb getmişdir. Onların çarpayıları yan–yana idi: oğlanın qəribə şakəri vardı —gecə yuxuda kiminləsə bərkdən mübahisə edər, qızışıb qışqırar, söyərdi, hər halda tələbənin onunla görüşməyə, dayanıb kəlmə kəsməyə heç bir həvəsi yox idi. Amma oğlan çevrilib tələbəyə tərəf addımladı. Qəribədir. Gülümsəyən oğlan — tələbəyə elə gəlirdi ki, oğlan məhz ona gülümsünür —yaxınlaşarkən tələbə gördü ki, bu heç də həmin oğlan —onun yataqxana qonşusu deyil. Düzdür bir qədər ona suyu çəkir, amma hər halda o deyil və təbii ki, heç gülümsünüb eləmirdi də, tələbənin yanından da yad adam kimi sakitcə keçib getdi. Amma bu anın gələcəkdə cərəyan edəcək işlər üçün müəyyən əhəmiyyəti oldu: çünki məhz bundan sonra elə bil kimsə tələbəyə dedi ki, lövhəyə bir də yanaş, elanları bir də gözdən keçir. Tələbə elanları böyük diqqətlə başdan-axıracan oxumuşdusa da, hər halda, qəribə bir daxili təkanın nəticəsində yenidən lövhənin qarşısına qayıtdı və elanları bir-bir yenidən oxumağa başladı. Tələbə bu işi son dərəcə böyük bir vasvasılıqla icra edirdi. Halbuki, bilirdi — elanları indicə oxuyub, münasib bir iş yoxdur və onları yenidən — ikinci dəfə oxumaq mənasız işdir. Birdən eyni zamanda o həm kiminsə baxışını hiss etdi, həm də səs eşitdi. Səs çox gümrah və nikbin
548 idi, həm də tələbəyə çox tanış gəlirdi. –Tələbəyə eşq olsun! İşlər necədir? Tələbə çevrilib baxdı və matı-qutu qurudu: qarşısında həmin oğlan — kəsilib getmiş yataqxana qonşusu dayanmışdı. O, yaşıl köynəkdə idi və tələbəyə baxıb gülümsünürdü. Tələbəni təəccübləndirən o deyildi ki, cəmisi üçcə nəfəri tanıdığı belə böyük şəhərdə məhz bu üç nəfərdən birisi rastına çıxıb. Tələbə ona mat qalmışdı ki, ikicə dəqiqə bundan qabaq başqa bir adamı məhz bu oğlana oxşatmışdı və dərhal da oğlanın özü tini burulub onun qabağına çıxmışdı. Tələbə "telepatiyadır" deyə düşündü. Əvvəllər də onun başına belə təsadüflər gələrdi: kimin barəsindəsə düşünür, ya kimisə kiməsə oxşadırdı və bir neçə dəqiqədən sonra ən gözlənilməz yerdə və ən ağlasığmaz bir şəraitdə həmin adama — haqqında düşündüyü və ya kimisə oxşatdığı adama rast gələrdi. Belə təsadüfləri "telepatiya" deyə müəyyənləşdirmiş və onların sirri tələbəyə birdəfəlik izah olunmuşdu. Başqa bir qəribəlik də vardı, amma o da tələbə üçün izaholunmaz sirr deyildi; görürsən, bəzən o tanımadığı bir şəhərə ya bir təbiət guşəsinə düşürdü və qəti bilirdi ki, heç bir zaman — heç körpəlikdə də bu yerdə olmayıb, lakin nədənsə gördükləri ona çox tanış gəlirdi. Yaxud heç bir vaxt yemədiyi bir xörəyin, heç bir vaxt görmədiyi bir meyvənin dadını ilk dəfə duyarkən bəzən ona elə gəlirdi ki, bu təm, bu dad ona yaxşı tanışdır. Haradan? Bunun səbəblərini təyin edə bilmir və əziyyət çəkirdi. Səbəblərin tapa bilmədiyi üçün yox, hadisənin özünün qəribəliyi onun düşüncələrini məşğul edirdi. Nəhayət, bir gün tələbə haradasa oxudu ki, irsiyyət genlərinin öz yaddaşı var, nəsildən-nəslə keçən yaddaşı. Bu yaddaş həm də bəzən birbaşa, müstəqim xətlə deyil, dioqanal üzrə — hansı ulu xaladansa, ulu əmidənsə keçib gəlir. Bunu oxuyan kimi tələbə sakit oldu. Qeyri-real və qeyri-mümkün təsadüflərin qəribə sirri daha onun düşüncələrini yormurdu. Küçə yenə də bomboş, adamsız idi. Sabiq otaq qonşusu salam verib ötdü, bəlkə də ayaq saxlayıb görüşər, danışardı,
549 amma tələbənin qaraqabaq, qılıqsız adam olduğunu xatırlayıb getdi. Tələbə yenidən lövhəyə tərəf çevrildi və birdən-birə aşağıda indiyə qədər nədənsə gözdən qaçırdığı bir elanı gördü. Elan çox iri idi. "Necə olub ki, mən bu boyda elanı gözdən qaçırmışam?" — deyə təəccübləndi. — Həm də elanın elə bir xüsusiyyəti vardı ki, dərhal onu nəzərə çarpdırmalı idi. Makinada çap olunmuşdu, amma not kağızının üstündə: beş paralel not xətti, üstündə də hərflər. Hələ not xəttinin başında kaman və bas açarları da çəkilmişdi. Elanda göstərilənlər tələbənin düz bir həftədir sorağında olduğu şeylər idi: tək otaq kirayə verilir: pəncərələri dənizə. Bütün rahatlıqları var. Telefon, eyvan, lift, 20-ci mərtəbədə. "Məgər bu şəhərdə. 20 mərtəbəli bina var?" deyə tələbə düşündü, o, şəhərə pis bələd idi. "Madam ki, 20-ci mərtəbədəki otaq kirayə verilir, deməli, iyirmi mərtəbəli bina da var". Ən qəribəsi isə istənilən məbləğ idi. Məbləğ, o qədər kiçik idi, heç inanmaq olmurdu. Elə bil onun real yox, rəmzi əhəmiyyəti vardı. Bu tələbəni hər şeydən artıq şübhələndirdi. Axı axtardığını tapanda və tapdığının məhz sən axtardığın olduğunu görəndə bir qədər şübhələnirsən. Mümkünmüdür? Belə xoş təsadüf ola bilərmi? Əgər tələbə keciksəydi və məlum olsaydı ki, bir gün, ya bir saat bundan qabaq kimsə onu qabaqlayıb, gözəl variant əldən çıxıb, o zaman bu səadət, doğrudan da itirilmiş həqiqət olardı. Hər halda tələsmək lazımdır, bircə dəqiqə də yubanmamalı! O, ünvanı yazdı.
Elanda göstərilmiş küçə, şəhərin köhnə hissəsində idi. Gec- tez söküləcək birmərtəbəli evlər, əyri-üyrü dar küçələr, bu küçələri basmış qeyri-müəyyən axıntılar, davalı, toylu, yaslı həyətlər... Belə zalım zarafat nəyə gərəkdir? Məgər bu elanlara nəzarət edən–zad yoxdur ki, kim ağlına nə gəlsə yazıb lövhəyə vurur? Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|