A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
550 Niyə adam dolamağa bu cür imkan yaradılır? 20-ci mərtəbə! Bu da sənin iyirminci mərtəbən. Belə düşünə-düşünə tələbə birmərtəbəli evlərə göz gəzdirirdi: bax, bütün bu komaları yan– yana yox, üst–üstə düzsən onda doğrudan da iyirmi nədir, lap yüz mərtəbəli bina olar! Amma belə düşünməsinə baxmayaraq tələbənin gözləri yenə də 17–i rəqəmini axtarırdı: elanda bu nömrə göstərilmişdi. Nəhayət, tələbə rəqəmi gördü, həmin rəqəm göydələn binanın deyil, ikimərtəbəli mülkün üstündə vurulmuşdusa da, tələbə nədənsə dərhal arxayınlaşdı. Bu an ona doğrudan da elə gəldi ki, elanda yazılanlar zarafat deyil, gerçəkdir. Ev küçənin o biri tərəfində idi. Tələbə küçəni keçib 17 nömrəli evin qarşısında dayandı. Qapıdan iri bir qıfıl asılmışdı. İkinci mərtəbədə balaca taxta balkon vardı. Otaqdan ora çıxan qapı bir qədər açıq idi və oradan qara tül pərdənin ucu çıxmışdı. Eyvanda gil qablarda qeyri-müəyyən rəngli süst bitkilər vardı, görünür, onlara çoxdan su verən olmamışdı. Hərəkətinin bütün mənasızlığını dərk edə-edə tələbə iki dəfə qapını döydü, sonra çevrilib getmək istədi. Amma elə bu vaxt qonşu darvaza açıldı, oradan ortayaşlı bir qadının başı göründü və qadın acıqlı bir ədayla: –Kimi istəyirsiz? — deyə xəbər aldı. Tələbə bilmədi nə cavab versin, axı elanda familiya yazılmamışdı. –Mən elana görə gəlmişəm, — dedi, — bu küçə, bu ev, nömrəsi... Qadın daha da bərk hirsləndi: –Burda çoxdan heç kəs yaşamır, —dedi və darvazasını örtdü. Ancaq tələbəyə elə gəldi ki, qadın darvazanın ardından çəkilməyib, dayanıb deşikdən onu izləyir. Onu çağırdılar, tələbə lap aydın eşitdi ki, məhz onu səslədilər, amma adını çəkdilərmi, yoxmu — bunu dəqiq deyə bilməzdi. Hər halda ona müraciət edirdilər. "Ah" qədər qısa bir nidayla onu hayladılar, tələbə çevrildi və doğrudan da ikinci mərtəbədə eyvana açılan qapının ardında qoca bir qarını, daha
551 doğrusu, qadının güclə sezilən siluetini, kölgəsini gördü. Tələbəyə, hətta elə gəldi ki, ona əl elədilər, işarə verdilər, amma bunun belə olub-olmadığını qəti deyə bilməzdi. Hər halda tələbə qıfıllı qapıya yanaşdı və eyvanın düz altında dayandı. Görünür, doğrudan da onu çağırmışdılar, çünki haradasa, lap yaxında danışıq eşidildi, nə barədəsə qızğın mübahisə edirdilər: tələbə bircə kəlmə sözü də seçə bilmirdi, amma mübahisənin gərginliyini anlayırdı. Sonra bayaqkı darvaza açıldı, ortayaşlı qadın çıxdı. İndi onun yanında balaca çaş bir qız da vardı. Onlar dinməz-söyləməz 17 nömrəli evin qapısına yanaşdılar, qadın xalatının cibindən bir dəstə açar çıxartdı və qıfılı açdı. O yenə də əvvəlki kimi acıqlı idi və çox qaba bir tərzdə tələbəyə: –Yuxarıdadır, — dedi — pilləkənlə qalx. Sonra kobud şəkildə qızın belindən yapışdı, boynuna bir qapaz vurdu, qoltuğunun arasına alıb apardı, darvazadan içəri girdi. Qız bərkdən ağlamağa başladı. Qadın ona bir qapaz da vurub darvazanı çırpdı, kilidlədi. Tələbə dar, qaranlıq, pişik iyi verən pillələrlə ikinci mərtəbəyə qalxdı. Pillələr ikinci mərtəbədə qurtarırdı və burada yeganə bir qapı vardı — hər tərəfinə bənövşəyi mürəkkəb çıldırlamış köhnə qapı, –Gəlin, — bu səs içəridən eşidildi, şübhəsiz indicə eyvan qapısından baxan qarının səsi idi. Tələbə daxil oldu. Otaq çox baxımsız və basırıq bir şəkildə idi, nimdaş, işlənib isbatdan çıxmış şeylərlə dop-dolu idi. Otaqdan qocalıq və iqtidarsızlıq qoxusu gəlirdi, köhnə divanın üzü süzülüb tökülmüşdü, çırıqlarından prujinlərin sivri ucları çıxırdı. Əcaib burumlu ayaqlara malik olan hündür, arxalı kürsülər də beləcə köhnə, əldən düşmüş idi. Otaqda çoxlu iri yöndəmsiz şkaf vardı. Elə bil onların rəng-rufu qocalıqlarından tutulmuş, tündləşmiş, qaralmışdı. Tavandan iri və tozlu abajur asılmışdı. Onun qotazlarını hörümçək toru bürümüşdü. Divarlarda çoxlu mismar vardı. Bu mismarlar müxtəlif
552 səviyyələrdə vurulmuşdular — hündür yerdən vurulanı da vardı və elə aşağıda vurulanları da vardı ki, bu səviyyədə şübhəsiz, onlardan bir şey asmaq mümkün deyildi. Bütün bunlar əcaib-qəraib təəssürat oyadırdı. Amma bu əcaiblikdən başqa otaq həm də nə isə faciəvi bir ovqat oyadırdı. Belə ovqat nədən doğurdu, tələbə dəqiq təyin edə bilməmişdi, amma bu duyumu çox aydın hiss edirdi. Otağa nəzər salan kimi nədənsə onda anlaşılmaz bir istək — tez, bir an belə yubanmadan buradan — bu otaqdan, bu evdən, bu küçədən qaçıb qurtarmaq istəyi oyandı. Səs eşitdi: –Nə lazımdır sizə? — Küncdə, hündür kürsünün içinə çöküb qalmış qarını gördü. İstiyə baxmayaraq otağın bütün pəncərələri kip bağlı idi, qarı da boğazınacan düyməli uzun qara paltar geymişdi, hələ üstündən çiyninə qara yun şal da salmışdı. Nədənsə tələbəyə elə gəldi ki, qarı iflicdir, hərəkətsizdir. Qarının sifətindən onun əsl-nəcabətli adam olduğu sezilirdi və fantaziyanı bir az işlətsən onu çox illər bundan qabaq, uzaq gəncliyində gözəl varlıq kimi xəyalda canlandırmaq mümkün idi. Amma indi bu ötüb getmiş gözəllik onun sifətinin və bədəninin bütün guşələrindən amansızcasına qovulmuşdu və yalnız bircə yerdə — gözlərinin dibsiz kədərində ilişib qalmış, özünə orada son məskən tapmışdı. Gözəl zil qara gözlərinin kədərində nə isə bir məşumluq da vardı. –Mən elana görə gəlmişəm. Deyəsən, səhv etmişəm. –Səhv? — deyə qarı təkrar etdi. —Yox, bu elanı mən vermişəm. Sizə otaq lazımdır? Tələbə: –Bəli, — dedi, — amma orada söhbət 20-ci mərtəbədən gedir və yazılıb ki... — O, sözünü yarımçıq qoyub susdu. Əgər elanı bu qarı veribsə, orda yazılanları onun özünə sadalamağa nə hacət? Hər halda öz yazdıqlarını bilir... Qarı:
–Bəli, —dedi və öskürməyə başladı, bu papirosa aludə Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|