A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
309 (yəni martın 24-də) yaxşı kef çəkdik". Bəlaya düçar olmuş adam özünü belə aparmaz. Əbdülrəhimovlar ailəsinin başına gələn müsibətlərdən ona görə söz açdım ki, Əhmədin dünyada hər şeyə, o cümlədən yaxınlarının dərdinə, bəlasına tam etinasızlığını qeyd edəm. Qardaşları tutulandan sonra atasına yeganə arxa ola biləcək Əhməd qardaşlarının yolu ilə, amma daha da uzaqlara getməyə tələsdi. Ailələrinin vəziyyəti onun vecinə deyildi. Axı heç formal surətdə, özünü müdafiə etmək üçün belə demədi ki, ailəsinə pulla kömək eləmək üçün cinayətə və qarətə əl atmışdır. Belə desəydi yenə də bir məntiq, ifrat, eybəcər bir "məntiq" olardı. Yox, "ailənin başına müsibət gəlib, mənə nə var, mən öldürəcəyəm, bu pullara isə "Fərhad" kafesində kef çəkəcəyəm!". Yeri gəlmişkən bu kafe barəsində. Məhkəmədə həmin kafenin adı dönə-dönə çəkildi. Məlum oldu ki, bəzi başqa rayonlardan gəlmiş gənclər ayrı kafelərdə görüş verdikləri kimi, Şəkidən gəlmiş gənclər də bu kafedə görüşürlər. Zəhləm getmiş yerliçiliyin iyi gəlsə də, bu dəbi öz-özlüyündə pisləmək istəmirəm. Başa düşürəm ki, uzaq rayondan gəlmiş gənc ilk vaxtlar böyük, yad şəhərdə özünü tənha, naqolay hiss edə bilər. Tanış tapmaq, "özünkülərdən" kimləsə rastlaşmaq istəyi təbiidir və belə olan surətdə müəyyən bir yer-tutalım kafe- etibarlı görüş yeri ola bilər. Bəlkə də bu öz-özlüyündə pis iş deyil. Ancaq görüş yeri başqa bir şeyə çevriləndə, elə bir yer olanda ki, burada ancaq "özününkülər" tapışırlar, bu barədə narahat olmaq lazımdır. Burda bir qapalılıq, sözün pis mənasında "məhrəmlik" yaranır. Və məhz belə bir qapalılıq, "məhrəmlik" şəraitində, "özününkülərə" yalançı etibar şəraitində bir gənc başqasına cinayət planını aça bilir, üçüncü bir gənc isə onların əlinə bıçaq verir. Axı, arxayındır: "özününkü satmaz". (Famili? – Bilmirəm. – Harda işləyir, yaşayır? – Bilmirəm.) Bu barədə çox ciddi düşünmək lazımdır. Ciddi düşünməli şeylər çoxdur. Çox şükür ki, biz amansızlıq
310 və zalımlıq axını barədə danışmalı olmuruq. Çünki bizim cəmiyyətdə belə şeyləri kütləvi şəkildə yaradan mənəvi atmosfer yoxdur. Bizim kitab köşklərində cinayətlərdən ağızdolusu danışan komikslərə rast gəlməzsən. Bizdə zorakılığı, seksi, qızıl hərisliyini tərənnüm edən sənət yoxdur və ola da bilməz. Bütün bunların elementləri olan xarici filmlər bizim ekranlara demək olar ki, yol tapmır. (Demək olar ki, ifadəsi təsadüfi deyildir. Bizim prokat idarələrinin də xırda günahları var. Kassa gəlirləri naminə ibtidai şüurlara müraciət edən və məhz buna görə də belə şüurlar üçün xüsusilə təhlükəli olan filimlər bəzən bizim ekranlarımıza da yol tapır. Nəql etdiyimiz hadisəyə, bu tipli filmlərdən olan "Mazandaran pələngi"nin adı əbəs yerə düşməyib ki...) Əlbəttə bütün bu əhvalatı "Mazandaran pələnginə" və ümumən kinomatoqrafa bağlamaq lazım deyil. Ancaq bu əhvalatın nəticələrindən biri, məncə, məsuliyyətə çağırışdır. İnsanlarda mənəvi cəhətlərin tərbiyə olunması işi, onların duyğularının, əxlaq
keyfiyyətlərinin tərbiyələnməsi və zənginləşməsi işi üçün kinonun, televiziyanın, radionun və s. məsuliyyəti böyükdür. Bu xüsusilə gənc nəslə aiddir. Axı gəncliyin nisbətən bəsit həyat təcrübəsi qəliz əxlaqi sınaqlarda kafi pərsəng deyildir. Əlbəttə haqlarında danışdığımız cinayətkarlar istisna təşkil edirlər. Bizim həyatımız üçün tipik deyillər. Hətta kiçik məhkəmə salonunda belə necə deyərlər müsbət nümunələr üçün uzağa getmək lazım deyildi. Burada Mazan Əliyevin böyük uşaqları var idi. Zəhmətkeş, uşaqlıqdan dəqiq həyat prinsipləri olan adamlar. Burada şahid sifəti ilə Aydın Cəlilov və Sadıq Həmzəyevi də dindirdilər. Politexnik institutunun inşaat fakültəsinin tələbələri olan bu təvazökar, başıaşağı oğlanlar dolayısı ilə əlaqədar olduqları hadisədən sarsılmışdılar. Axı Əhməd Əbdülrəhimov bir neçə gün onların evində yaşamışdı, onlarla çay içmişdi, söhbət etmişdi. Və məhz elə bu zaman onun pozulmuş şüurunda cinayət planı yetişirmiş. Heç kəs təsadüfi tanışlıqlardan, əlaqələrdən xali deyildir. 311 Ancaq necə olub ki, bu gənclər Əhmədi tanıya bilməyiblər. Bir evin içində onun əsil mahiyyətini duymayıblar. Doğrudur, onu daha zəngin həyat təcrübəsinə malik olan Mazan da tanıya bilməyib. Amma məsələ ondadır ki, Əhməd Mazanla oynayırdı. Amma axı otaq yoldaşlarına ürəyini aça da bilərdi. Yox. Elə iş ondadır ki, Əhməd müvəqqəti otaq qonşularını onlar onu tanıyandan daha yaxşı tanıyıb və ona görə də ürəyini açmayıb. Buna baxmayaraq bəzi hərəkətlərinə görə otaq yoldaşları ondan şübhələnməyə başlayıblar və imkan düşən kimi (Aydının anasının gəlməsi bəhanə imiş) Aydına deyiblər ki, onların otağından çıxsın. Onların, normal şüura malik adamların, heç ağlına da gəlməzdi ki, Əhməd belə bir iş tuta bilər. Ürəkləri yumşaq olduqları üçün onlar yatmağa yeri olmayan bir adamı evlərinə buraxıblar. Sən demə bu adamın beynində cinayət fikri yaşayırmış. Hər şeydən başqa məni belə bir məsələ də maraqlandırır: bütün bu hadisələrdən həmin iki tələbə hansı emosional və psixoloji nəticələr çıxardacaqlar. Yəni, başqa sözlə desək, onlar belə bir fikrə gələcəklərmi ki, heç kəsə etibar etmək olmaz. Biri "yatmağa yerim yoxdur" – deyə yalvarırsa belə, onu evə buraxmaq olmaz-birdən canidir. Əgər bu hadisənin acı təcrübəsindən hər iki tələbə belə bir nəticə çıxarıblarsa və gələcəkdə buna görə heç kəsin qolundan tutmayacaqlarsa, çox heyif! Bu barədə Sadığı şahid sifəti ilə dindirərkən A. İbrahimov da çox gözəl dedi. İşdən tamamilə bəlli idi ki, Sadıqdan da, Aydından da heç kəs şübhələnə bilməz. Amma buna baxmayaraq məhkəmədə onlara da bir sıra ciddi suallar verildi. Axırda isə A.İbrahimov dedi: "Bütün şübhələri, fərziyyələri araşdırmaq istintaqın və məhkəmənin borcudur. Yalnız hər şey aydınlaşandan sonra şübhələr aradan qalxır. Ancaq siz bu salondan belə bir əqidə ilə çıxsanız ki, bütün adamlara şübhə ilə yanaşmaq lazımdır, hər adamı potensial cinayətkar bilsəniz, bu çox pis olar. Mən inanıram ki, belə olmayacaq".
Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|