Ağ göyərçinlər həsrəti
77
şəhər Məsuməni yaman yerdə vurdu. Doğrudan da bu şəhər
qorxulu imiş. İndi hara getsin? Dərdini kimə desin? Bəlkə
doğrudan da yığışıb kəndə qayıtsın?
Suallara cavab tapa bilmirdi. Düşdüyü vəziyyətdən
çıxmağa yol axtarırdı. Ancaq onu yəqin etmişdi ki, o sın-
mamalıdır. Özündə qüvvə tapıb yaşamalı və uşağını bir yana
çıxarmalıdır. Indi əsas məsələ bu idi.
İş axtarmağa başladı. Qapı-qapı gəzdi. Bir çox qapı
arxasında dayanıb, içəri keçməyə ürək etməyən Məsuməni
nəhayət yaşlı bir qadın içəri dəvət etdi. Sıxıla-sıxıla
kəndarda duran Məsumə ilə yeməkxananın sahibi Hacı
kişinin söhbəti qısa oldu. Hacı kişi onu qabyuyan götürdü.
Sonra da Məsumə ucuz kirayə mənzil axtardı. Əşrəf
kişinin həyətindəki zirzəmidə qalmağa razı oldu. Məsumə
yavaş-yavaş bu zalım dünya ilə vuruşmaq üçün özündə
qüvvə tapır, onu qorxudan dünyanın bir o qədər də qorxulu
olmadığına inanmaq istəyirdi.
Məsumə xatirələrdən ayılıb tanış yollara tərəf boy-
landı. O, lap uşaqlıqdan payız fəslini çox xoşlayırdı. Bəzən
saatlarla tamaşa edər, hər yarpaqdan, hər rəngdən həzz
alardı. Öz-özlyünə düşünərdi ki, görəsən dünyada neçə
sayda yaşıl, ya da sarı rəng var? Hamısı da bir-birindən
gözəl, bir-birindən fərqli... Baxdıqca göz oxşayır. Yol boyu
baş-başa verən ağaclarda qızılı payız yarpaqları, həm də
yaşılın müxtəlif rəngləri təbiətə xüsusi bəzək verərək sanki
təbiətin nağıl tablosunu yaratmışdı. Bu, təbiətin əsl möcüzəsi
idi.
Amma Məsumə bu gün payız dünyasına tamaşa edəsi
halda deyildi. Nə vaxtsa qonşu kənddən gəlin gəldiyi bu
yollar indi onu sıxırdı. “Vağzalı səsi” qulaqlarında idi.
Solmaz Muxtarova
78
Həmişə bu musiqidən qəhərlənən Məsumə indi lap kövrəldi.
Qınayan olmasaydı, əməlli-başlı ağlayıb ürəyini boşaldardı.
Tanış evlərə yaxınlaşdıqca bədəni ağırlaşırdı. Ürəyini
xoşagəlməyən bir hiss sıxırdı. “Bu, mənim borcumdur, –
gedib arvadı başa çıxmalıyam! O, mənə qayınana yox, analıq
edib. Görəsən yanında kim olacaq? Yəqin ki, həmişə
gördüyüm qohum-qonşu. Bəs o?”
Bu sual onu qorxutdu. Narahatçılıqla yerində qur-
calandı. “Onunla üz-üzə gəlmək istəmirəm. İlahi, mənə
kömək et!..” Bir neçə dəfə ürəyində bu sözləri təkrar etdi.
Kəndə az qalırdı. Sayad kitabı bağlayıb yola boy-
landı. Tanış yollar, tanış ağaclar... Heç nə dəyişməmişdi.
Dəyişən təkcə Sayadın ürəyi idi. Bu yerlərdə əvvəllər onu
sevindirən hər şey indi onu sıxırdı. Anasının dediyinə görə
onun beş yaşı olanda şəhərə köçmüşdülər. Sonra da iki il yay
fəslində atası-anası ilə birlikdə kənddə nənəsinin yanında
istirahət etmişdi. Uşaqlıq illərinin sevgi dolu günlərini
keçirmişdi. Bəxtəvər olmuşdu. Böyük bir sevginin dadını-
ləzzətini yaşamışdı. Sonra nələr baş verdi Sayad bilmədi.
Bircə onu bildi ki, onun həyatında yaxşı hər nə var idisə,
hamısı dağıldı. Kim dağıtdı? Niyə dağıtdı? Bütün bunlar ona
qaranlıq qaldı. Bircə onu bildi ki, atası evdən getdi və bir də
qayıtmadı.
Avtobus kənddən bir xeyli aralı keçirdi. Onlar avto-
busdan düşüb yol maşınına mindilər və kəndə tərəf yö-
nəldilər. Artıq hava qaralmışdı. Payızın soyuq havası adamı
üşüdürdü. Uzaqdan artıq evlər görünürdü. Kəndin üzərinə
zərif duman çökmüşdü. Məhəllələrdən qıvrıla-qıvrıla qalxan
tüstü axını dumana qatışaraq itib gedirdi. Sanki kəndin
üzərinə çökmüş bu niskilli-dumanlı təbiət də Sayadın
ürəyindən xəbərdar idi.
Ağ göyərçinlər həsrəti
79
– Ana...
– Can ana.
– Çatdıq!
Məsumə Sayadın səsindən diksindi. Baxdı ki, həmin
qapıdır. Bir vaxtlar gəlin gəldiyi... Elə bu qapının kən-
darındaca ayağının altında qoç kəsildiyi, sonra da bəxtəvər
günlər yaşadığı bu balaca birmərtəbəli ev... Həyətdəki nar
ağacları... Çəpər boyu qızılgül kolları... Heç nə dəyiş-
məmişdi. Məsumə əl çantasını döşəməyə qoyub çöl qapı-
sının qabağında dayandı. Niyə dayandığını özü də başa
düşmədi. Amma bircə onu bildi ki, qapını açıb içəri keçmək
asan deyil.
– Ana, atam da olacaq?
– Bilmirəm, – deyə Məsumə acıqla cavab verdi. Səsi
titrədi.
Sayad başa düşdü ki, səhv etdi. Günahkarcasına
anasına baxdı:
– Bağışla...
Məsumə cavab vermədi. “Axı, uşağın nə günahı?!”
– Qızım, biz nənəni görməyə gəlmşik. Nənən xəs-
tədir. – deyib hirslə çöl qapısını açdı. Evə tərəf bir neçə
addım getmişdilər ki, Gövhər arvadla üzbəüz çıxdılar.
Gövhər qayınanasının böyük bacısı idi. Qoca əvvəlcə
gözlərinə inanmadı.
– Məsumə, qızım, sənsən?
– Hə, Gövhər xala, mənəm...
Gövhər arvad gah Məsuməni, gah da Sayadı bağrına
basıb üz-gözündən öpdü.
– Nə yaxşı gəldininz! Nə yaxşı gəldininz! Arvad iki
gündür can üstündədir. Hey sizi istəyir. Sizdən nigarandır.
Solmaz Muxtarova
80
Məsumə özünə söz vermişdi ki, o, Ələmdarın gözü-
nün qabağında ağlayıb, ahu-zar etməyəcəkdir.
– Yazıq arvad... – deyə Məsumə astadan dilləndi.
“Görəsən yanında kim var?!”
Məsumənin ürəyindəkiləri hiss edirmiş kimi Gövhər
arvad dilləndi:
– Ələmdar iki gündür gəlib. Azca əvvəl Sahibgilə
getdi.
Sahib Ələmdarın uşaqlıq dostu idi. Məsumə bir qədər
yüngülləşdi. Qabaqda Gövhər arvad, arxasınca Məsumə
Sayadla otağa keçdilər. Xəstənin yanında bir neçə qadın var
idi. Baldızı Lumu onları görüb acı-acı ağladı və onlara tərəf
gəldi.
– Qurban olum sənə, Məsumə, qurban olum... Nə
yaxşı gəldin! Sayad, bibin sənə qurban...
Onlar görüşdükdən sonra xəstənin çarpayısına
yaxınlaşdılar. Sayad arvadın donuq gözləri naməlum bir
nöqtəyə dikilmişdi.
– İki gündür adam tanımır. – Gövhər arvad sükutu
pozdu.
Məsumə əyilib qayınanasının üzündən öpdü. Hərə-
kətsiz əllərini əllərinə alıb ehmalca sığalladı.
– Sayad, nənəni öp.
Sayad əyilib nənəsinin üzündən öpdü.
– Nənə... – deyə onu çağırdı.
– Sayad xala, mənəm – Məsumə.
Məsumə başqa heç nə deyə bilmədi.
– Neçə gündür gözü yoldadır... Elə hey sizi çağırır...
Canını tapşıra bilmir.
– Səsinizi çıxarın, o, sizi eşidir. – deyə qocalardan
kimsə məsləhət bildi.
Dostları ilə paylaş: |