Ağ göyərçinlər həsrəti
65
Novruz bayramının son çərşənbəsi idi. Artıq hava
qaralmışdı. Məhəllələrdə qalanan tonqalların alovu ətrafa
şölə saçırdı. Cavanların səsi baş alıb-gedirdi. Böyüklər də
kənarda qalmayıb, tonqalın başına toplaşıb öz cavanlığını
yada saılırdı. Məsumə də beş yaşlı qızı Sayadla tonqalın
ətrafında sağa-sola qaçıb bayram sevincini yaşayırdı.
Qayınanası Sayad arvadın dəmlədiyi plovun ətri
adamı uzaqdan məst edirdi. Sanki bu gün bütün insanların
dərdlərinin unudulan günü idi. Varlıların da, kasıbların da
açıq süfrəsi, ocağının qazanı, hər tərəfdən ətrafa yayılan xoş
musiqi səsləri bayram əhval-ruhiyəsini daha da yüksəldirdi.
Azca sonra isə səslər nisbətən səngiyəcək. Hər kəs öz
yaxınına, qonşusuna pay verib, pay alacaqdı. Sonra da hamı
bayram süfrəsinin başına toplaşıb, bu əziz günü qeyd edəcək.
Uşaqlar “papaqatdı” oyunlarına başlayacaqdı.
Ələmdar işdən bir az gec gəldi. Kefi kök idi. Hamı
süfrə başına toplaşanda Ələmdar bildirdi ki, onu şəhərə
işləməyə göndərirlər. Bu xəbər Sayad arvadı açmadı.
– Ay oğlum, kənddə evin, rahatlığın... Şəhərdə gedib
kimin qapısına sığınacaqsan? Uşaqlar necə olacaq? Başa
düşə bilmirəm ki, bu cavanlar niyə şəhərə qaçır.
Ələmdar anasını sakitləşdirmək istədi:
– Ana, hər şey yaxşı olacaq. Nigaran olma. Şəhər –
şəhərdir...
Məsumə qayınanasının kefinin pozulduğunu görüb
bir söz demədi. Əslində özü də bilmədi nə desin. Sevinsin,
yoxsa...
Bayramdan bir neçə gün sonra Ələmdar yığışıb
şəhərə getdi. Bir neçə aydan sonra ev kirayə tutub Məsumə
ilə uşağı da şəhərə apardı.
Solmaz Muxtarova
66
– Qızım, ər harda – arvad da orda. Get. Məndən
nigaran qalma. – deyib qayınanası onları yola saldı.
Məsumə pisinə-yaxşısına bələd olduğu tanış evləri,
məhəllələri, eləcə də tanış kənd camaatını kənddə qoyub
şəhərə gəldi. Böyük şəhər, tanımadığı, əvvəli-axırı bi-
linməyən küçələr, harasa tələsən çoxlu insanlar ilk baxışda
ona qəribə göründü. Hətta bir qədər onu qorxutdu. Ələmdar
da bütün günü işdə – səhər tezdən çıxıb, bir də axşamdan
xeyli keçmiş qayıdırdı. Ancaq istirahət günləri vaxt eləyib
Məsumə ilə Sayadı yanına alıb onları şəhərlə tanış edir.
Görməli, gəzməli yerlərə aparır. Sonra da bir yerdə bazarlıq
edib, evə dönürdülər.
Bir müddət belə oldu. Arada Ələmdar yarı zarafat,
yarı ciddi Məsuməni məzəmmət etdi:
– Adam da bu qədər avam olar? Özün çıx gəz, evə
lazım olanları al. Mən iş adamıyam. Mənə ümid olma. Boş-
bekar oturmusan evdə.
Ələmdarın sözü Məsumənin xətrinə dəysə də, üzə
vurmadı, özünü günahlandırdı. “Ələmdar doğru deyir. Mən
oturub gözləməliyəm Ələmdar nə vaxt işdən qayıdacaq, nə
vaxt onun istirahət günü olacaq ki, gedib evə lazım olanları
alıb gətirsin, mən də xörək bişirim. Ya da başqa işləri yola
verim. Yox, belə olmaz. Allah göz verib, ağıl verib. Yavaş-
yavaş öyrənərəm.”
Məsumə Sayadı da yanına alıb, əvvəlcə bir tin, sonra
iki tin... Bu minvalla şəhərə çıxdı. Birinci günlər mə-
həllədəki dükanlardan uzağa getməyə ürək etməzdi, qor-
xardı. Pal-paltar almaq lazım gələndə qonşu qızı da özü ilə
aparardı.
Ağ göyərçinlər həsrəti
67
– Bura şəhərdir. Geyiminə fikir ver. Alış-veriş edəndə
ayıq ol, səni aldatmasınlar. Burada hər cür adam var, kəndə
xəyalın getməsin.
Məsumə Ələmdarın dediklərindən nəyisə başa düşdü,
nəyisə yox. Geyimə qalanda düşündü ki, şəhərdəki
qadınların qəribə geyimi, bir də sifətlərinin eybəcər bəzək-
düzəyi çox vaxt onu əsəbiləşdirirdi. “İnsan da özünü bu hala
salar?!”
Beləcə Məsumə bu qəribə, gözü öyrənmədiyi aləmə
maraqla baxıb keçirdi. Çalışırdı ki, öz işi ilə məşğul olsun.
Olandan-olmazdan alıb gətirsin. Həvəslə xörək bişirib axşam
süfrəsini hazırlasın. Sonra da gözləsin ki, Ələmdar işdən
qayıtsın birlikdə nahar etsinlər.
Ələmdarın evə gəlişi ilə evin abu-havası da dəyişirdi.
– Atam gəldi! Atam gəldi! – deyə Sayad hay-harayla
atasının qarşısına qaçıb onun qıçlarına sarmaşardı. Ələmdar
da adəti üzrə qızını qucağına alıb başının üstündə bir neçı
dəfə atıb-tutardı. Sonra da sinəsinə sıxıb “Anam mənim!”
deyə üz-gözündən öpərdi.
Sayada elə gəlirdi ki, atası evə tək gəlmir. Özü ilə
bahəm bol-bol sevinc, çoxlu işıq gətirib otağın sükutunu alt-
üst edir.
Yay fəsli gələndə Ələmdar məzuniyyət götürər, onlar
kəndə gedib Sayad arvadın başına yığışardı. Ələmdar
anasının həyət-bacasına əl gəzdirər, səliqə-səhman yaradar,
qış üçün odun tədarükü edərdi. Məsumə də ev işləri ilə, biş-
düşlə məşğul olardı. Sayad arvad isə bütün vaxtını nəvəsi ilə
keçirərdi.
İki il belə keçdi. Üçüncü il isə Ələmdar bildirdi ki,
ona işdən sanatoriyaya göndəriş (putyovka) verilib, o kəndə
Solmaz Muxtarova
68
gedə bilməyəcək. Məsumə ilə Sayadı kəndə yola salıb, özü
sanatoriyaya getdi.
Avqust ayının sonunda ailə yenidən bir yerə toplandı.
Artıq Sayad birinci sinfə gedirdi. Məsumə Sayadı səhər-
səhər dərsə aparır, dərsdən götürür, dərslərinə nəzarət edir və
ev işləri ilə məşğul olurdu. Demək olar ki, boş vaxtı
qalmırdı. Ələmdar da həmişəki kimi, səhər gedib, axşam
gəlirdi. Sanatoriyadan qayıtdıqdan bir ay sonra Ələmdar
ezamiyyətə gedəcəyini bildirdi. Məsumə səliqə ilə onun əl
çantasını hazırladı. Dəyişik alt paltarı, dəsmal, başqa hər nə
lazımdısa yığdı, arxasınca su atdı.
– Yaxşı yol, Ələmdar. Özündən muğayat ol, – deyə
Məsumə məhəbbətlə Ələmdarın arxasınca baxdı.
– Məndən nigaran qalmayın... – deyib Ələmadar
qapıdan çıxmazdan əvvəl adəti üzrə Sayadı başının üstə
qaldırıb bir neçə dəfə atıb-tutdu. Sonra da bağrına basıb:
– Mənim anam! – deyə üzündən öpüb getdi.
Atasına mehrini salan uşaq atası olmayanda şıltaqlıq
edib, atası üçün çox darıxırdı.
İş belə gətirdi ki, Ələmdar ayda bir dəfə ezamiyyətə
getməli oldu. Sayad da axşamlar çöl qapısında dayanıb
atasını gözlədi.
– Mən atamı istəyirəm...
Məsumə barmağı ilə günləri sayıb atasının nə vaxt
qayıdacağını uşağa nə qədər başa salmağa çalışırdısa da,
Sayad dediyini deyib dururdu:
– Mən atamı istəyirəm!
– Şirin balam, atan da səni çox istəyir.
– Yalan deyirsən! O, məni istəsə qoyub getməz! O,
məni istəmir... – deyib Sayad acı-acı ağlayırdı.
Dostları ilə paylaş: |