Aktlar toplusu
Yüklə 3,38 Mb. Pdf görüntüsü
|
onlar insan hüquqlarının Ümumi bəyannaməsinin prinsiplərinə, bu Konvensiyanın 5-ci maddəsində aydın şəkildə ifadəsini tapmış hüquqlara əsasən həmçinin: a)
irqi üstünlüyə, yaxud nifrətə əsaslanan ideyaların hər cür yayılmasını, irqi ayrı-seçkiliyə hər cür təhrikçiliyi; eləcə də hər hansı bir irqə, başqa rəngli dəriyə və ya başqa etnik mənşəyə mənsub şəxslər qrupuna qarşı yönəldilmiş bütün zorakılıq hərəkətləri, yaxud belə hərəkətlərə təhrikçiliyi; həmçinin irqçi fəaliyyət göstərmək üçün, onun maliyyələşdirilməsi də daxil olmaqla, hər cür yardım göstərilməsini qanunla cəzaya layiq cinayət elan edirlər. 5-ci Maddə Bu Konvensiyanın 2-ci maddəsində ifadə olunmuş əsas öhdəliklərə əsasən iştirakçı dövlətlər irqi ayrı-seçkiliyin bütün formalarım yasaq və ləğv etməyi, irqinə, dərisinin rənginə, milli, yaxud etnik mənşəyinə görə fərq qoyulmadan hər bir insanın qanun qarşısında bərabərliyini təmin etməyi, xüsusən aşağıdakı hüquqları həyata keçirməyi öhdələrinə götürürlər: a) məhkəmə və ədaləti icra edən bütün digər orqanlar qarşısında bərabərlik hüququ;
b) şəxsi təhlükəsizlik hüququ və istər vəzifəli hökumət adamları, istərsə də ayrı-ayrı şəxslər, qruplar, yaxud idarələr tərəfindən məruz qaldıqları zorakılığa, yaxud bədən xəsarətinə görə dövlət tərəfindən müdafiə olunmaq hüququ; c) siyasi hüquqlar, xüsusən, ümumi və bərabər seçki hüququ əsasında keçirilən seçkilərdə iştirak elmək - səs vermək və öz namizədliyini irəli sürmək hüququ, ölkənin idarə olunmasında, eləcə də bütün səviyyələrdə dövlət işlərinə rəhbərlikdə iştirak etmək hüququ, həmçinin dövlət qulluğuna girməkdə bərabərlik hüququ; d) digər mülki hüquqlar, xüsusən i) dövlətin hüdudları daxilində yerdəyişmək və yaşamaq azadlığı hüququ; ii) Öz ölkəsi də daxil olmaqla, istənilən ölkəni tərk etmək və öz ölkəsinə qayıtmaq hüququ; iii. Vətəndaşlıq hüququ; i v) Nigaha girmək və ər-arvad seçmək hüququ; v) islər təkbaşına, istərsə də başqaları ilə birlikdə əmlak sahibliyi hüququ v i) vərəsəlik hüququ; vii) fikir, vicdan və din azadlığı hüququ; viii) əqidə azadlığı və onu sərbəst ifadə etmək hüququ; ix) dinc yığıncaqlar və assosiasiyalar yaratmaq hüququ; e) iqtisadi, sosial və mədəni sahələrdə hüquqlar, xüsusən; i) əmək, azad iş seçmək, ədalətli və əlverişli əmək şəraiti, işsizlikdən müdafiə, eyni əmək üçün bərabər ödəniş, ədalətli və qənaətləndirici haqq; ii) Həmkarlar ittifaqları yaratmaq və ona daxil olmaq hüququ; iii) mənzil hüququ; iv) səhiyyə, tibbi yardım, sosial təminat və sosial xidmət hüququ; v) təhsil və peşə hazırlığı hüququ; vi) mədəni həyatda bərabər iştirak elmək hüququ; f) ictimai istifadə üçün nəzərdə tutulan istənilən yerdən, yaxud istənilən xidmət növündən, məsələn nəqliyyat, mehmanxana, restoran, kafe, teatr və parklardan istifadə etmək, onlara daxil olmaq hüququ; 102
II HİSSƏ 2-ci maddə 1. Bu Paktda iştirak edən hər bir dövlət onun ərazisinin hüdudları daxilində yurisdiksiyasında olan bütün şəxslərin bu Paktda etiraf olunan hüquqlarına heç bir fərq qoyulmadan, yəni irqi, dərisinin rəngi, cinsi, dili, dini, siyasi və digər əqidələri, milli, yaxud, sosial mənşəyi, mülki vəziyyəti, doğuluşu, yaxud başqa hallar baxımından fərq qoyulmadan hörmət elməyi və onların təmin olunmasını öhdəsinə götürür. 2. Əgər hələlik mövcud qanunvericilik tədbirlərində və ya digər tədbirlərdə nəzərdə tutulmamışsa, bu Paktda iştirak edən dövlətlər öz ölkələrinin Konstitusiya qaydalarına və bu Paktın müddəalarına əsasən bu Paktda etiraf olunmuş hüquqların həyata keçirilməsi üçün zəruri ola biləcək belə qanunvericilik tədbirlərinin və digər tədbirlərin qəbul edilməsi üçün lazımi ölçü görməyi öhdələrinə götürürlər. 3. Bu Paktda iştirak edən hər bir dövlət öz üzərinə aşağıdakı öhdəlikləri götürür: a) bu Paktda etiraf olunan hüquq və azadlıqları pozulmuş şəxsi həmin pozuntu hətta rəsmi şəxslər tərəfindən törədilmiş olsa belə, təsirli hüquqi müdafiə vasitələri ilə təmin etmək. b) belə müdafiəyə ehtiyacı olan hər bir şəxsin hüquqi müdafiə hüququnun səlahiyyətli məhkəmə, inzibati, yaxud qanunvericilik hakimiyyəti orqanları, yaxud dövlətin hüquq sisteminin nəzərdə tutduğu digər səlahiyyətli orqan tərəfindən bərqərar olmasını təmin elmək və məhkəmə müdafiəsinin imkanlarını inkişaf etdirmək: c) hüquqi müdafiə vasitələri verildikdə səlahiyyətli hakimiyyət tərəfindən onların tətbiqini təmin etmək. 4-cü Madda 1. Dövlətdə millətin həyalını təhlükədə qoyan və mövcudluğu barədə rəsmi elan edilmiş fövqəladə vəziyyət yarandıqda, bu Paktda iştirak edən dövlətlər Pakt üzrə öhdəliklərindən geriçəkilmə tədbirlərim vəziyyətin kəskinliyinin tələb etdiyi dərəcədə görə bilərlər, bir şərtlə ki, belə tədbirlər onların beynəlxalq hüquqa dair digər öhdəlikləri ilə ziddiyyət təşkil etməsin və yalnız irq. dərinin rəngi, cins, dil, din, yaxud sosial mənşə əsasında ayrı-seçkiliyə gətirib çıxarmasın. 2. Bu müddəa 6,7,8 (I və II bəndlər). 11. 15, 16 və 18-ci maddələrdən həı hansı bir geriçəkilmə üçün əsas ola bilməz. 3. Paktda iştirak edən dövlətlərdən istənilən biri hüququndan istifadə etdikdə, dərhal geri çəkildiyi müddəalar və onu belə geri çəkilməyə vadar edən səbəblər haqqında Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Katibi vasitəsilə həmin Paktda iştirak edən digər dövlətlərə məlumat verməlidir. Eləcə də həmin vasitəçi M Ü L K İ V Ə S İ Y A S İ H Ü Q U Q L A R H A Q Q I N D A B E Y N Ə L X A L Q P A K T 103
Yüklə 3,38 Mb. Dostları ilə paylaş:
|