Anafilaktik şok üzrə klinik protokol
Yüklə 192,76 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- DİFFERENSİAL DİAQNOSTİKA
- Diaqnoz Ehtimal olunan əlamətlər
- AŞ-nin MÜALİCƏSİ
- AŞ ilə xəstənin aparılması alqoritmi Təxirəsalınmaz yardım
- Allergenin orqanizmə daxil olmasının qarşısının alınması zəruridir
- Şok əleyhinə tədbirlər
15
Tənəffüs pozuntuları, arterial hipotoniya və ya huşun pozulması ilə müşayiət olunan bütün xəstəliklərlə differensial diaqnostikanın aparılması zəruridir (C). Anafilaktik şok diaqnozu qoyarkən arterial hipotenziya, tənəffüs pozğunluqları və huşun pozulması ilə müşayiət olunan bütün kəskin xəstəliklər (miokard infarktı, ağ ciyər arteriyasının tromboemboliyası, kəskin ürək-damar çatışmazlığı, hipovolemiya, hipoqlikemiya, kəskin dərman zəhərlənmələri, sepsis, epilepsiya, günvurma, beyin qan dövranının pozulması və s.) ilə differensial diaqnostika aparılmalıdır. Diaqnoz Ehtimal olunan əlamətlər Miokard infarktı Döş arxasında anginoz ağrılar ilə müşayiət edilir, ağır formalarında kardiogen şoka xas olan aritmiyalar, kəskin sol mədəcik çatışmazlığı üzə çıxır. Diaqnozu dəqiqəşdirmək üçün EKQ, ExoKQ müayinələri aparılmalı və qanda fermentlər (KFK MB- fraksiyası, tropanin) yoxlanmalıdır. Ağ ciyər arteriyasının tromboemboliyası Qəflətən döş qəfəsinin müəyyən nahiyəsində ağrı, öskürək, təngnəfəslik, qanhayxırma baş verir. Diaqnozu dəqiqləşdirmək üçün döş qəfəsinin rentgen müayinəsi, spiral KT, angiopulmonoqrafiya edilir. Müxtəlif mənşəli kəskin ürək- damar çatışmazlığı Ürək-damar sisteminə aid göstəricilər (EKQ, ExoKQ və s.) öyrənilməli və anamnezdə ola bilən xəstəliklər (qüsurlar, miokarditlər, ÜİX, damar patologiyaları) nəzərə alınmalıdır. Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
16 Hipovolemiya Qusma, diarreya, üzücü poliuriya olub-olmaması müəyyən edilməlidir. Hipoqlikemiya Anamnezlə (diabet, aclıq, pankreatit, xroniki böyrək çatışmazlığı) yanaşı qanda şəkər yoxlanmalıdır Kəskin dərman zəhərlənmələri Anamnezə, klinik əlamətlərə və toksiki-kimyəvi analizə əsasən təsdiq və ya inkar edilir. Septik şok İnfeksiya mənbəyinin olması, hərarət (yaxud hipotermiya), titrətmə, tərləmə, mikrosirkulyator və hemostaz pozğunluqlarının müşahidə olunması diaqnozun qoyulmasına əsas verir. Nevroloji xəstəliklər Beyin qan dövranının kəskin pozulması, epilepsiya, beynin kəskin iltihabi xəstəlikləri və s. zamanı özünəməxsus aparıcı beyin əlamətləri meydana çıxır. Diaqnoz əlavə müayinələr (likvorun müayinəsi, baş beynin kompüter tomoqrafiyası və s.) əsasında dəqiqləşdirilir.
AŞ – təxirəsalınmaz şəkildə qiymətləndirmə və müdaxilə tələb edən, həyat üçün təhlükəli vəziyyətdir (А). Ağırlıq dərəcəsindən asılı olmayaraq AŞ zamanı hospitalizasiya, reanimasiya və intensiv terapiya şöbəsində müalicə mütləq göstərişdir. Yardım zamanı bütün preparatların inyeksiyası ilk növbədə əzələ daxilinə (daha tez icra olunmasının mümkünlüyü baxımından) edilməlidir. Yalnız bundan sonra periferik və ya mərkəzi venaların kateterizasiyası və sonrakı dərmanların vena daxilinə vurulması məqsədəuyğundur. Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 17
Təxirəsalınmaz yardım: ►
Ayaq nahiyələrini azca qaldıraraq xəstəni uzanıqlı vəziyyətə gətirmək, dilin arxaya sallanması, asfiksiya və qusuntu kütlələri ilə aspirasiyanın qarşısını almaq məqsədi ilə başını yan tərəfə çevirmək, alt çənəni irəli çəkmək. Təmiz havanın daxil olmasını təmin etmək və ya imkan varsa, oksigen terapiyası aparmaq. ►
Tənəffüs pozulması olan xəstələrdə tənəffüsün asanlaşması məqsədi ilə oturaq vəziyyətə üstünlük verilə bilər. ►
ilə onların sol böyrü üstə uzadılması. Allergenin orqanizmə daxil olmasının qarşısının alınması zəruridir: ►
Allergenin parenteral daxil olması zamanı allergen daxil olan yerdən (lokalizasiya imkan verirsə) yuxarı, 30 dəqiqədən çox olmayan müddətə, arteriyaları sıxmadan turna bağlamaq (hər 10 dəqiqədən bir turnanı zəiflətməklə); ►
boyun, əl və pəncələr istisna olmaqla) 5,0 ml izotonik natrium- xlorid məhlulu ilə qarışdırılmış 0,1%-li 0,5 ml epinefrin (adrenalin) inyeksiya etmək (mümkün olduqda venadaxili – hipoperfuziya!); ►
özü ilə dəri səthi üzərində sürüşən hərəkətlərlə çıxarmaq (D); ►
Allergen xüsusiyyətli dərmanlar burun yollarına və ya konyunktival kisəyə düşərsə, onları axar su ilə yumaq; ►
məsləhət deyil. Şok əleyhinə tədbirlər: Adrenalin seçim preparatı olaraq şokun ilkin əlamətləri aşkar edilən kimi yeridilməlidir (AT-yə nəzarətlə). Adrenalin inyeksiyası hətta şokun diaqnozuna şübhə olduqda belə həyati göstərişlə aparılmalıdır (C). Adrenalinin uzun iynə ilə, bud nahiyəsinin ön-yan səthinə, əzələdaxili yeridilməsi daha yaxşıdır. Preparatın əzələdaxili yeridilməsi digər daxil edilmə yolları (dərialtı, inhalyasion, Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. Yüklə 192,76 Kb. Dostları ilə paylaş:
|